Wr�c� do ciebie po wojnie. Prawdziwa historia �o�nierza Armii Andersa

Jaki� ju� czas temu w moje r�ce wpad�a kolejna ksi��ka, kt�rej tematyka �ci�le skupia si� na II W�. Oczywi�cie, nie zabra�am si� za jej czytanie od razu. Dlaczego? W tamtym czasie mia�am wra�enie, �e b�dzie to dla mnie za du�o, no bo um�wmy si� - tematyka ta nie jest lekka i przyjemna. Kiedy ju� zdecydowa�am si� na rozpocz�cie lektury ksi��ki Leona Silvery – nie potrafi�am przeczyta� wi�cej ni� kilkunastu stron naraz. Co� mnie blokowa�o. Co wi�c ostatecznie mog� napisa� na temat tego tytu�u? O tym poni�ej.

Autor za pomoc� tej pozycji postanowi� ukaza� histori� swojego te�cia. Tolek Klings by� �o�nierzem �ydowskiego pochodzenia, a w momencie wybuchu wojny - zosta� wcielony do armii. W rodzinnym domu pozostawi� swoj� ukochan� �on� Klar� oraz synka Julka. Po wrze�niowej kl�sce Tolek decyduje si� na ucieczk�. Szcz�liwy traf sprawia, �e dzi�ki jego umiej�tno�ci pisania bez patrzenia na maszyn� otrzymuje prac� w wojskowej administracji. Nie jest to jednak koniec jego prze�y�. M�czyzna jest stale dr�czony i stanowi obiekt podejrzliwo�ci i nieprzyjemnych komentarzy. Gdy pewnego dnia otrzymuje telegram od swojej �ony - podejmuje decyzj� o powrocie do domu. Czy istnieje szansa na szcz�liwe zako�czenie?

Powiem Wam szczerze, �e nie wiem do ko�ca co my�le� o tym tytule. Z jednej strony opisywana historia dos�ownie mnie przeci��y�a i przez d�ugi czas nie potrafi�am zmotywowa� si� do jej sko�czenia, natomiast z drugiej pokaza�a mi prawdziw� mi�o�� i wiar� w to, �e nawet z tak tragicznej sytuacji istnieje wyj�cie. Jedno jest pewne – nie mog� oceni� tej ksi��ki �le.

Leon Silvera przedstawi� posta� swojego te�cia w spos�b absolutnie chwytaj�cy za serce. Tolek Klings od samego pocz�tku zyska� moj� sympati� i to bezsprzecznie. Jasne, �e niekt�re z jego decyzji nie do ko�ca by�y dla mnie zrozumia�e, ale nie mam zamiaru go z tego powodu skre�la�. To wszystko jeszcze lepiej przybli�y�o mi i ukaza�o jego posta� oraz charakter. �wiadomo�� faktu, �e Tolek nie jest wymy�lonym na potrzeby ksi��ki bohaterem, sprawi�, �e ksi��ka w moich oczach tylko zyska�a.

Historia ta, jak ju� wspomnia�am wy�ej, nie jest lekka i przyjemna. Tematyka II wojny �wiatowej nigdy nie wzbudza we mnie innych uczu� ni� przera�enie i niepewno�� o losy opisywanych bohater�w. Dlatego te� m�j umys� nie�wiadomie zacz�� odpycha� mnie od tej pozycji. Najpierw w og�le nie chcia�am jej rusza� i tylko nie�mia�o spogl�da�am w jej stron�. P�niej, gdy ju� zacz�am jej lektur� - nie potrafi�am jej sko�czy�. Codziennie czyta�am po dziesi�� stron (lub niewiele ponad) i cho� z jednej strony by�am ogromnie ciekawa los�w Tolka, to nie potrafi�am si� zmusi� do czytania. Nie zrozumcie mnie, prosz� �le - nie oznacza to, �e ksi��ka ta jest z�a. Po prostu niesie za sob� du�y �adunek emocjonalny, wi�c osoby bardziej wra�liwe r�wnie� tak szybko tej ksi��ki nie sko�cz�.

Wr�c� do ciebie po wojnie to historia pi�kna, napisana bardzo dobrze i niezwykle obrazowo. Pomijaj�c wag� tych zdarze�, pozycj� t� mog� �mia�o oceni� na ocen� bardzo dobr�. Z pewno�ci� kiedy� spr�buj� zrobi� drugie podej�cie do tej historii i zapozna� si� z ni� dok�adniej. Je�eli literatura wojenna, a w szczeg�lno�ci ta opisuj�ca losy prawdziwych ludzi Was interesuje, to my�l�, �e mog� poleci� Wam i t� ksi��k�.

Ksi��ka "Wr�c� do ciebie po wojnie" kt�r� napisa� Leon Silver to wzruszaj�ca historia napisana na podstawie prawdziwych wydarze�. Ta pozycja opisuje �ycie �o�nierza �ydowskiego pochodzenia, kt�ry przed wojna z �on� i synkiem zamieszkuje Lw�w. Ta opowie�� to historia cz�owieka, kt�rego wojna rozdzieli�a z rodzin�, bohater nie poddaje si� jednak i robi wszystko by dope�ni� z�o�onej �onie obietnicy, �e znajdzie ich i do nich wr�ci. Losy Tolka s� bardzo burzliwe, ucieka� z w�gierskiego obozu, a nast�pnie przechodzi ca�y szlak bojowy z Armia genera�a Andersa. Wyj�tkowego klimatu powie�ci nadaje fakt, �e autor to zi�� bohatera ksi��ki i zosta�a ona napisana na podstawie wielogodzinnych prywatnych rozm�w z samym Tolkiem. Jest to dla mnie wyj�tkowo wzruszaj�ca pozycja, pokazuj�ca ile cz�owiek jest w stanie znie�� je�li tylko ma dla kogo walczy�.

Wr�c� do ciebie po wojnie to ksi��ka napisana przez Leona Silvera przedstawiaj�ca losy swojego te�cia od pocz�tku II wojny �wiatowej w Polsce, gdy zaci�gn�� si� do wojska by broni� ojczyzny, przez wyczerpuj�c� w�dr�wk� tras� Brygady Strzelc�w Karpackich, kt�ra obejmowa�a [Adres usuni�ty]. Liban, Palestyn� i Monte Carlo. G��wny bohater powie�ci, z punktu widzenia kt�rego poznajemy t� histori� to Naftali Klings, nazywany najcz�ciej Tolkiem - �yd polskiego pochodzenia, kt�ry z trudem przetrwa� wojn� jako �o�nierz. Niestety s�u�ba w wojsku dla osoby pochodzenia �ydowskiego nie by�a �atwa, ani sprawiedliwa. Dla wielu os�b nie mia�o znaczenia kim jest Tolek, jego warto�ci i po�wi�cenie dla sprawy, wa�niejsze by�o to w jakiego Boga wierzy. Walczy� i s�u�y� pomimo swoich licznych dylemat�w. Nie skorzysta� z mo�liwo�ci ucieczki i osiedlenia si� w Palestynie. Jego najwi�kszym pragnieniem by� powr�t do rodziny, a zw�aszcza �ony i malutkiego synka.

Ksi��ka napisana jest w prosty spos�b, lecz nie by�o to problematyczne, poniewa� dzi�ki temu �atwiej by�o ch�on�� emocje wyp�ywaj�ce z tekstu. Powie�� ta pokazuje w jaki spos�b �wczesna Polska zawiod�a cz�� swoich obywateli, cho� oczywi�cie nie wszyscy Polacy zostali przedstawieni w negatywny spos�b. Bohaterowie nie s� ukazani jako czarno bia�e postaci, w ksi��ce widocznych jest wiele odcieni szaro�ci, co dotyczy tak�e g��wnego bohatera. Zdecydowanie nie jest ON idealny, cho� ma sporo szcz�cia. Uczucia Tolka wobec �ony nie s� najwa�niejszym tematem tej historii i zdecydowanie nie przy�miewaj� g��wnego w�tku, jakim jest podr� Tolka, jego prze�ycia i rozterki.

Du�ym plusem jest redakcja ksi��ki. Bardzo spodoba� mi si� przypis, w kt�rym zamieszczono informacj�, �e zgodnie ze �r�d�ami historycznymi opisane wydarzenie powinno mie� miejsce p�niej ni� czas, w kt�rym opisa� to autor i jego te��. W pewien spos�b dodaje to autentyczno�ci historii, tak jak zamieszczone w publikacji zdj�cia. W trakcie lektury czytelnik jest w stanie uwierzy� w przedstawione wydarzenia.

Jako� tak si� sk�ada, �e rzadko czytam ksi��ki historyczne, na faktach, reporta�e, czy biografie. Tym razem postanowi�am si�gn�� po „histori� prawdziw�”. Dlaczego? Przekona� mnie opis. Pomy�la�am, �e opowie�� polskiego �o�nierza �ydowskiego pochodzenia b�dzie niezwykle interesuj�ca. W dodatku romantyczna, bo jak sam tytu� wskazuje, nasz bohater, wyruszaj�c na wojn�, zostawia w domu bliskich, a mianowicie �on� i synka.

Wszyscy wiemy, �e najwi�ksze straty podczas II wojny �wiatowej ponie�li �ydzi. To na nich najbardziej uwzi�� si� Hitler, to ich nar�d chcia� wybi�. �apanki, getta, holokaust i masowe mordy – to wszystko by�o okropne, ale przecie� to �ydom zgotowali nazi�ci, a nie Polacy. Tak do tej pory patrzy�am na t� spraw�. Zapomina�am o bardzo istotnym fakcie, kt�rym zosta�am uderzona ju� na samym pocz�tku powie�ci – antysemityzm panowa� r�wnie� w Polsce mi�dzywojennej, a p�niej tak�e w Wojsku Polskim. �ydzi przez wielu Polak�w traktowani byli jak wrogowie, ludzie gorszego sortu, kombinatorzy buduj�cy swoje bogactwa na oszustwach. Wszystko z jakiej� chorej zawi�ci. Z tego powodu zrobi�o mi si� strasznie wstyd i �al.

Osobi�cie gardz� wszelkim rasizmem oraz nietolerancj�. Nie rozumiem, jak koledzy walcz�cy o wsp�ln� ojczyzn�, mogli zn�ca� si� nad innymi tylko ze wzgl�du na wyznanie. Dla mnie to bezsensowna przemoc, kt�ra nikomu nie przynosi niczego dobrego. Wiele takich sytuacji spotka�o Tolka Naftalego Klingsa oraz innych podczas kilku lat s�u�by w wojsku. A mimo to nie zdezerterowa� jak spora cz�� �yd�w, kt�rym zupe�nie si� nie dziwi�. Za to dziwi� si� polskim �o�nierzom, kt�rzy mieli o to do nich pretensje, cho� sami co noc ich n�kali. Czysta hipokryzja.

Niemniej ka�dy ma w�asne zdanie na ten temat, a „Wr�c� do ciebie po wojnie” jest idealn� okazj�, �eby je zweryfikowa�. Jest te� doskona�ym podr�cznikiem historii, bo nie do��, �e bazuje na opowie�ciach „�wiadka”, to jeszcze wszystkie co wi�ksze wydarzenia i kolejno�� zdarze� zosta�y zweryfikowane przez autora z faktami historycznymi. �ledz�c podr� Tolka przez Europ� oraz Bliski Wsch�d, towarzysz�c mu w jego osobistych rozterkach i przemy�leniach, �atwo wszystko przyswoi�. Dla mnie to najlepsza forma zdobywania wiedzy historycznej. Dla przyk�adu mo�na dowiedzie� si� kilku rzeczy, o kt�rych w szkole jako� nikt nie wspomnia�. Pewnie przez brak czasu, a mo�e przez to, �e w�a�ciwie nie by�o si� czym chwali�.

Warto zwr�ci� te� uwag� na osobiste prze�ycia i przemy�lenia Tolka, kt�re chwytaj� za serce i na pewno skrusz� ka�dego, szczeg�lnie pod koniec ksi��ki. Ja jawnie przyznaj� si� do �ez wzruszenia. Dzi�ki temu powie�� nie jest suchym sprawozdaniem, ale zajmuj�c� opowie�ci� pe�n� �adunku emocjonalnego.

„Wr�c� do ciebie po wojnie” jest powie�ci�, kt�ra g��boko wgryza si� w dusz� i uruchamia ca�� armi� uczu�. Dlatego polecam nie tylko fanom ksi��ek historycznych. W�a�ciwie podsuwam t� powie�� ka�demu. Niech ka�dy si� przekona, jak wa�ne jest, by traktowa� innych jak r�wnych sobie, bez wzgl�du na pochodzenie, kolor sk�ry, wiar�, czy jakiekolwiek inne r�nice. Gor�co zach�cam do lektury.

„Wr�c� do Ciebie po wojnie” Leon Silver, Wydawnictwo Kobiece

Jeszcze w jesiennych klimatach, po

prostu s� mega adekwatne 😉🍁

W sierpniu 1939 roku Tolek Klings zosta� wcielony do wojska. Wtedy jeszcze nic nie zapowiada�o, a� takiego koszmaru jaki zacz�� si� we wrze�niu tego samego roku… Obieca� ON swojej rodzinie, �e nied�ugo do nich wr�ci. Wierzy�, �e wkr�tce ujrzy bliskich z powrotem.

Nie wiem, czy Wiecie, ale ksi��ka Pana Silver’a zosta�a oparta na faktach. Spisa� On wspomnienia swojego te�cia, o trudach �ycia w czasie II Wojny �wiatowej, jaki i obietnicy z�o�onej rodzinie.

Teraz troch� prywaty (wybaczcie, ale musz�). Sama mam babci�, kt�ra w dniu wybuchu II Wojny �wiatowej mia�a zaledwie kilka lat. Uwielbiam siedzie� przy kubku gor�cej herbaty i s�ucha� jak opowiada o tamtych trudnych dla Niej chwilach… Jak o ma�y w�os nie by�oby mnie na �wiecie, bo do skroni mia�a przy�o�ony pistolet, jak w nocy m�j wuj musia� ucieka� do las�w przed niemieckimi �o�nierzami, jak noc� na furmankach moja rodzina ucieka�a przed oprawcami wysiedlaj�cymi wiosk�... S� to dla mnie niesamowite chwile, ciesz� si�, �e mog� s�ucha� o tym od osoby, kt�ra to prze�y�a. Jednocze�nie z ty�u g�owy mam jedn� jedyn� my�l – oby ju� nigdy jedni nie zgotowali drugim takiego z�a…

Jestem wdzi�czna autorowi (pomimo tak okropnego przedstawienia Polak�w…), �e zechcia� spisa� ci�k�, a zarazem niesamowit� histori�, �e potrafi� ubra� j� w takie s�owa, �e nie da�o si� od niej odej��, �e w tak cudowny spos�b upami�tni� nie tylko swojego te�cia, a wszystkie osoby, kt�re tak wiele wycierpia�y w tamtym czasie, �e sta� si� g�osem tych os�b i da� do my�lenia (przynajmniej mam tak� nadziej�), nowym pokoleniom.

W sierpniu 1939 roku Tolek Klings zostaje powo�any do wojska. W swojej rodzinnej miejscowo�ci zostawia �on� i ma�ego synka obiecuj�c ukochanej, �e niebawem do niej wr�ci. Wierzy, �e koszmar wojny szybko si� sko�czy. Niestety okazuje si� zupe�nie inaczej, a przy �yciu trzyma go tylko obietnica z�o�ona �onie i synowi oraz nadzieja, �e jeszcze si� zobacz�...

"Wr�c� do Ciebie po wojnie" to prawdziwa historia �o�nierza �ydowskiego pochodzenia spisana przez jego zi�cia. Poznajemy jego losy, drog� jak� przeby� oraz opisuje walki jakie stoczy�. Ca�o�� pokazuje jak straszna i bezwzgl�dna by�a wojna, jak cz�owiek cz�owiekowi potrafi� zgotowa� piek�o. Jego losy wyj�tkowo dobitnie nam to u�wiadamiaj�. Mimo, i� by� �o�nierzem wielokrotnie musia� mierzy� si� z antysemityzmem czy poni�eniem do�wiadczanym od towarzyszy broni. Ogrom uprzedze� i braku tolerancji wr�cz przyt�acza i oburza. Pokazuje te� �e nie wsz�dzie tak by�o i nie wsz�dzie tak jest. Historia jest bardzo poruszaj�ca i daje do my�lenia jak �atwo straci� to co najcenniejsze. To zdecydowanie ksi��ka warta uwagi, kt�ra zostaje w pami�ci na d�u�ej.

Tematyka wojenna to jedna z moich ulubionych. Mimo, �e chwyta za serce i wyciska �z� to zawsze niesie ogromn� nauk�.

G��wnym bohaterem jest Tolek (Ted) Klings. �o�nierz polskiej armii �ydowskiego pochodzenia. Tolek wyrusza na wojn� zostawiaj�c w domu we Lwowie �on� Klar� i dwuletniego synka Juliusza. B�ogos�awie�stwo, kt�re otrzyma� podczas �lubu ma niezwyk�� moc i spe�nia swoj� rol�. Do tego stopnia, �e jedni na jego widok robi� znak krzy�a, a drudzy trzymaj� si� jak najbli�ej aby uchroni� si� cudownym sposobem od �mierci. Tolek to bystry, dobrze wykszta�cony i utalentowany m�czyzna. Adwokat z umiej�tno�ci� szybkiego, bezwzrokowego pisania na maszynie. Ta niezwyk�a umiej�tno�� podczas wojny okaza�a si� by� mu pomocn�. Najtrudniej czyta�o si� o antysemityzmie. Bo ci�ko zrozumie�, �e "to ludzie ludziom zgotowali ten los"... Opis walk w Egipcie, Tobruku i we W�oszech sprawia� wra�enie autentyczno�ci wspomnie� Tolka. Za� zdj�cia umieszczone na ko�cu ksi��ki zszokowa�y mnie, bo ja na nich widzia�am �o�nierza oddanego sprawie i walcz�cego za Polsk� zamiast m�czyzny o semickim profilu, kt�rego mo�na traktowa� z g�ry za sam wygl�d i korzenie. Te fotografie te� uzmys�owi�y mi, �e nie czyta�am wcale o tak odleg�ych czasach i to jest przera�aj�ce, �e tak ma�o trzeba by nienawidzi� drugiego cz�owieka. Zako�czenie by�o zaskakuj�ce, ale takie jest �ycie. Czy Tolek dotrzyma� obietnicy z�o�onej sobie i synkowi? To musicie sprawdzi� sami. Polecam Waszej uwadze.

Tolek Klings to bohater ksi��ki "Wr�c� do ciebie po wojnie". Gdy zaczyna si� II wojna �wiatowa ma �on� i ma�ego synka. Ma �ydowskie pochodzenie. Zostaje wcielony do polskiej armii. Nigdzie nie mo�e do ko�ca czu� si� bezpiecznie. W czasie wojny przechodzi szlak bojowy. Walczy w Egipcie, Tobruku i we W�oszech, jednak ca�y czas chce wr�ci� do domu. Nieustannie martwi si� o swoj� rodzin�.

"Wr�c� do ciebie po wojnie" zosta�a napisana przez wnuka Tolka. Dzielny �o�nierz po trochu opowiada� swoje prze�ycia, a Leon Silver, autor, opisa� je w formie ciekawej ksi��ki. To po��czenie powie�ci historycznej z biografi� odwa�nego cz�owieka.

Historia Tolka jest niesamowita. Bohater wiele wycierpia�, cz�sto by� szykanowany, nie szanowany. Wiele razy unikn�� �mierci. T�skni� za rodzin�, straci� wielu swoich bliskich. Dzi�ki umiej�tno�ci bezwzrokowego pisania i furze szcz�cia uda�o mu si� prze�y� wojn�.

"Wr�c� do ciebie po wojnie" to prawdziwa historia odwa�nego cz�owieka, kt�r� warto pozna�. Mnie czyta�o si� j� trudno. Mo�e chodzi�o o tematyk�, mo�e o styl autora. Podziwiam Tolka Klings'a, bohatera powie�ci. Ciesz� si�, �e nie musz� �y� w czasach wojny.

Ksi��ka Leona Silver'a zmusza do my�lenia. Pokazuje okrucie�stwa wojny i u�wiadamia, jak szybko mo�na wszystko straci�. Sw�j dom, dobytek, zdrowie, a przede wszystkim - bliskich.

Polecam serdecznie 📚

,,Wr�c� do Ciebie po wojnie" to powie�� napisana na podstawie wspomnie� Naftalego Klingsa, zwanego Tolkiem, �o�nierza �ydowskiego pochodzenia, kt�ry podczas II wojny �wiatowej s�u�y� w Armii Andersa.

Akcja ksi��ki rozpoczyna si� ko�cem sierpnia '39 roku, w momencie kiedy Tolek zostaje powo�any do wojska, pozostawiaj�c w swojej rodzinnej miejscowo�ci B�brki �on� i 2 letniego synka. Przepe�nione nadziej� na szybki powr�t po�egnanie nie zapowiada tragedii czyhaj�cej na rodzin� Klings�w.

Po kl�sce wrze�niowej i ucieczce z w�gierskiego obozu Tolek wraz z Brygad� Strzelc�w Karpackich opuszcza Europ�. Przemierzaj�c pustynie, nieznane miejsca, b�d�c �wiadkiem potworno�ci, nieludzkich zachowa�, pod��aj�c szlakiem bojowym od Libanu a� po Monte Cassino Tolek wyr�nia� si� brawur� i odwag�, a przepowiedziane niegdy� szcz�cie nie opuszcza go na krok. Do czasu, kiedy z Polski docieraj� informacje o makabrycznych rzeziach dokonywanych na ludnosci �ydowskiej.

*

Ciesz� si�, �e ta ksi��ka wpad�a w moje r�ce. Literatury tej tematyki nigdy nie mam do��, mimo �e histori� tu przedstawion� mo�na nazwa� jako ,,jedn� z wielu" w tematyce wojennej ta, szczeg�lnie chwyci�a mnie za serce.

�o�nierz, Polak, �yd, przede wszystkim cz�owiek.

Tolek walczy� z silnymi objawami antysemityzmu w armii, mimo �e nie opu�ci� pola bitwy, do samego ko�ca trwa� i walczy� o woln� Polsk�, Polsk� w kt�rej jego rodzina nie otrzyma�a schronienia.

Ta historia jest poruszaj�ca, uswiadamia nam w jak innym, wygodnym �wiecie obecnie �yjemy.

*

,,(...) druga wojna �wiatowa by�a nade wszystko wojn� kwestii moralnych - i ta powie�� zdecydowanie ma szersze horyzonty ni� zwyk�y wojenny pami�tnik. Historia Tolka porusza tematyk� konfrontacji z prawami cz�owieka; sprowadza wojn� do poziomu osobistych prze�y�, i to zar�wno narratora, jak i czytelnik�w. Gor�c� nadziej� Tolka by�o, by jego opowie�� na d�u�sz� met� przyczyni�a si� do szerzenia dobra, aby ludziom o najr�niejszym pochodzeniu pomog�a zrozumie� si� nawzajem i traktowa� innych jak r�wnych sobie."

*

Mimo, �e ksi��ka ta jest biografi� Naftalego Klingsa, zosta�a ona poprowadzona w kategorii powie�ci obyczajowej, dzi�ki czemu czyta si� j� p�ynnie, niczym zas�yszan� opowie��.

Autorem ksi��ki jest zi�� Naftalego Klingsa, a historia tutaj opisana jest owocem wielu nocy sp�dzonych na rozmowach.

Polecam serdecznie, warto zatrzyma� si� przy tej warto�ciowej pozycji.

Leon Silver "Wr�c� do ciebie po wojnie",

Podobnych historii jak ta Tolka Klingsa przemierzaj�cego jako �o�nierz podczas II wojny �wiatowej Europ�, Azj� i Afryk�, w polskich rodzinach znalaz�oby si� zapewne du�o wi�cej. II wojna �wiatowa rozrzuci�a bowiem Polak�w po ca�ym �wiecie, w�drowali z wielu miejsc, by w ko�cu sta� si� �o�nierzami armii zachodnich, a potem r�wnie� polskiej armii genera��w: Andersa albo Berlinga. Z drugiej strony ta historia mog�aby r�wnie� nigdy nie powsta�, poniewa� Tolek Klings urodzony w B�brce, mieszkaj�cy p�niej z �on� i male�kim synem we Lwowie by� Polakiem �ydowskiego pochodzenia i zapewne to, �e jako �o�nierz po zako�czeniu kampanii wrze�niowej ucieka� przez kolejne granice, uratowa�o mu �ycie.

Interesuj�cy jest ju� sam wst�p do ksi��ki, w kt�rym zi�� Tolka, pisarz wyja�nia trudno�ci, jakie towarzyszy�y zbieraniu wspomnie� te�cia, poniewa� ten nie potrafi� zupe�nie odnale�� si� w konwencji samotnego nagrywania opowie�ci dotycz�cych wojennych lat czy te� spisywania ich przy pomocy maszyny. Dopiero szczera i otwarta rozmowa o �yciu i przesz�o�ci z autorem pozwoli�a Tolkowi ods�oni� si� i opowiedzie� swoje frontowe prze�ycia. To pokazuje jak trudno jest nieraz uczestnikom wojennych wydarze� otworzy� si�, by po raz kolejny wracaj�c do chwil, kt�rych nie chcieliby ju� nigdy pami�ta�, opowiedzie� swoj� histori� kolejnym pokoleniom.

"Wr�c� do ciebie po wojnie" z racji ilo�ci przemierzanych przez bohatera kilometr�w i stacjonowania w kolejnych miejscach mo�na by okre�li� swoist� powie�ci� drogi. W�gry, Jugos�awia, Libia, Palestyna, Irak, Iran a wreszcie W�ochy, gdzie bohater doczeka� kapitulacji Niemiec. Zawiera ona jednak r�wnie� sporo osobistych przemy�le� Tolka dotycz�cych trudnych wybor�w, praw cz�owieka, antysemityzmu czy ju� po wojnie, poszukiwania swojego miejsca na ziemi. To wszystko spowijaj� niesamowite do�wiadczenia wojenne, widziane okiem Tolka skomplikowane relacje panuj�ce pomi�dzy napotkanymi Polakami i �ydami, liczne rozterki i pretensje czy te� nie�atwe przyja�nie. Pojawia si� r�wnie� niegasn�ca nadzieja na spotkanie z rodzin� po zako�czeniu wojny i szczeg�lny rodzaj zwyk�ego ludzkiego szcz�cia, kt�re Tolkowi towarzyszy na ka�dym kroku.