Z dala od zgie�ku

Ka�da epoka mia�a swoje buntowniczki, a to co je na przestrzeni wiek�w r�ni, to tylko konsekwencje tego buntu. Dzi� to najwy�ej spo�eczny ostracyzm, cho� ograniczony do pewnego �rodowiska, w przesz�o�ci mog�a to by� kara �mierci, zamkni�cie w szpitalu psychiatrycznym czy kary fizyczne. By�y jednak kobiety, kt�re nie zwa�aj�c na mo�liwe reperkusj�, post�powa�y zgodnie z pewn� ide�, zgodnie ze swoim sercem.

Czy taka by�a w�a�nie Betsaba Everdene, m�oda, nieco pr�na kobieta, kt�ra miota si� pomi�dzy pragnieniem posiadania m�a, a nie posiadania go, pomi�dzy przyjemno�ci� bycia za�lubion�, a l�kiem zwi�zanym ze sp�dzaniem z kim� nieustannie czasu i byciem zniewolon�? Jedno jest pewne, Betsaba podejmuje decyzje, jakich nie podj�aby wi�kszo�� kobiet – nie tylko odrzuca zar�czyny, ale tak�e decyduje si� na samodzielne zarz�dzanie farm�. O tym, jak wygl�da jej �ycie, codzienno�� i dok�d te decyzje j� zaprowadz� przeczyta� mo�emy w ksi��ce pt. „Z dala od zgie�ku”. Autor, Thomas Hardy, stworzy� portret kobiety niezale�nej, hardej, a cho� niekiedy traktuje swoj� bohaterk� (i inne kobiety) nieco lekcewa��co, zwracaj�c uwag� na ich przywary, to z pewno�ci� Betsaba jest kobiet� nieszablonow� (nawet, jak na wsp�czesne czasy). Opublikowana nak�adem wydawnictwa Replika ksi��ka to ju� klasyka, kt�ra doczeka�a si� swoich ekranizacji, i nic w tym dziwnego, bowiem tak szczeg�owo odmalowane postaci, otoczenie, s�owa i gesty nawet, to doskona�y materia� na scenariusz. R�wnie� ksi��ka jest ponadczasow�, a cho� niekiedy mo�emy skrzywi� si� czytaj�c o rozterkach bohaterki, to z pewno�ci� lektura zapada w serce.

Betsabe poznajemy jeszcze Norcombe, u jej ciotki, pani Hurst. To w�a�nie tu spotyka j� pasterz, w�a�ciciel niewielkiego, zad�u�onego jeszcze gospodarstwa, Gabriel Oak. Ten zbli�aj�cy si� do trzydziestki farmer ci�ko pracuje, by sp�aci� d�ug zaci�gni�ty na zakup maj�tku. Betsaba wydaje mu si� idealna kobieta, by wype�ni� jego �ycie. Niestety ona odrzuca jego o�wiadczyny, a nied�ugo p�niej wyje�d�a do Weatherbury, gdzie odziedziczy�a sporo ziemi po wuju. Na skutek tragicznego splotu okoliczno�ci Gabriel niemal w jednej chwili traci wszystko – jego pies wyprowadza owce na pewn� �mier�. Teraz Gabriel zostaje z d�ugiem i bez stada, kt�re mia�o przynosi� doch�d. Rusza zatem w �wiat za prac�, a przypadek sprawia, �e trafia na targowisko w Casterbridge, kilka kilometr�w od Weatherbury.

Ostatecznie Gabriel znajduje zatrudnienie w�a�nie u Betsaby, kt�ra – zwolniwszy zarz�dc� za kradzie�, sama postanawia zarz�dza� maj�tkiem. Czas nie wyleczy� serca Gabriela z mi�o�ci i zostaje on najbardziej oddanym pracownikiem dziewczyny. Nawet w�wczas, kiedy na skutek jej �artu – wys�anej kartki walentynkowej – Betsaba zaczyna si� interesowa� maj�tny posiadacz ziemski, pan William Boldwood z tak zwanego Ma�ego Weatherbury. R�wnie� on o�wiadcza si� kobiecie i tak�e on s�yszy odmow�, ale Betsaba zostawia sobie furtk�, ka��c czeka� m�czy�nie na decyzj�. W �yciu Betsaby pojawia si� r�wnie� inteligentny i uroczy utracjusz , wojskowy Franciszek Troy, kt�ry obieca� ma��e�stwo ju� jej s�u��cej.

Ka�dy z tym m�czyzn jest inny, do ka�dego Betsaba ma inny stosunek, cho� patrz�c na jej zachowanie, trudno powiedzie�, czego naprawd� chce. Prawdopodobnie nawet ona sama nie jest w stanie zrozumie� swoich uczu�, stad mo�na odnie�� wra�enie, ze bawi si� uczuciami Gabriela czy Williama. Jednocze�nie, pomijaj�c mi�osne rozterki, dziewczyna musi zmaga� si� z codzienno�ci� i jej wyzwaniami, za� �ycie na farmie jest ich pe�ne.

Mimo tego rozedrgania g��wnej bohaterki lektura nape�nia nasze serca spokojem. Wszystkie te opisy przyrody, atmosfera ksi��ki, tocz�ce si� zgodnie z rytmem przyrody �ycie, pozwalaj� nam odetchn�� i trwa� w zachwycie nad s�owami. To pi�kna ksi��ka, zw�aszcza dla mi�o�nik�w klimat�w w stylu Jane Austen, po przeczytaniu kt�rej chyba pokusz� si� o obejrzenie ekranizacji.

Klasyka literatury trafi do ka�dego w odpowiednim momencie. Kiedy� sama wola�am czyta� powie�ci m�odzie�owa i l�ejsze historie, dzi� z przyjemno�ci� si�gam po bardziej warto�ciowe tytu�y. Tak odkry�am proz� Thomasa Hardy'ego oraz jego wyj�tkowe "Z dala od zgie�ku".

Z�o�ona, wielowymiarowa, mocno daj�ca do my�lenia. Pi�knie napisana, otwarta na czytelnika, dojrza�a oraz piekielnie emocjonalna. W samych superlatywach mog�abym wyra�a� si� o powy�szej ksi��ce, poniewa� wywar�a ona na mnie piorunuj�ce wra�enie zar�wno przez sam styl autora jak i intensywno�� fabularnych zdarze�. Na przestrzeni niemal�e czterystu stron autor poruszy� wiele wa�nych kwestii, pobudzi� moje szare kom�rki, wyczuli� na ludzkie tragedie, zbli�y� do wielowymiarowych, z�o�onych bohater�w a tak�e ukaza� pi�kno mi�o�ci wystawionej na najci�sz� pr�b�.

Przenosimy si� do Anglii i �ledzimy obraz z drugiej po�owy XIX wieku. Id�c tropem tytu�u, porzucamy wielkie dzieje na rzecz pewnej klimatycznej prowincji. Wydawa� by si� mog�o, �e panuje tutaj cisza oraz sielankowe �ycie a jednak okazuje si�, �e tak jak w du�ym �wiecie, tak i tutaj, ka�dy prze�ywa swoje ma�e wzloty oraz upadki a rytm dnia wyznaczaj� sercowe problemy. Bethsabee Everdene dziedzicz�c farm� po zmar�ym wuju i wbrew przyj�tym zasadom nie prosi nikogo o pomoc. B�dzie walczy� o swoje dobre imi� i nie podda si� ma��e�stwu z rozs�dku, czeka� b�dzie bowiem na prawdziw� mi�o��.

Przejmuj�ca, chwytaj�ca za serce, pi�knie napisana. Tak, wspomina�am ju� o tym powy�ej, ale mog�abym to powtarza� bez ko�ca, poniewa� od pierwszych stron zauroczy�a mnie kreacja bohater�w i wraz z nimi prze�ywa�am wszystkie przygody. Bethsabee okaza�a si� kobiet� z wyj�tkowym wn�trzem, szczer�, ambitn� oraz niezale�n�, kt�ra z podniesionym czo�em walczy�a o swoje szcz�cie, nawet pomimo utraty dobrego imienia. A przecie� nie robi�a nic z�ego, prawda? Chcia�a jedynie prawdziwo�ci w �wiecie, w kt�rym liczy�y si� spo�eczne zasady, nie patrz�c na innych ukaza�a w ten spos�b nietuzinkowo�� swojej postaci, charyzm� oraz z�o�ono�� idealn� do g��bszej analizy. Jej opowie�� stanowi�a dla mnie wyzwanie oraz wz�r do na�ladowania a wszystko przez co przesz�a z�o�y�o si� na emocjonaln� fabu�� zbudowan� z ponadczasowych warto�ci, gdzie czytamy o poszukiwaniu w�asnego miejsca w �wiecie, rozliczeniu z uczuciami, d��eniu do za�o�onych cel�w, indywidualizmie, kt�ry cz�sto niesie wi�cej szkody ni� po�ytku.

"Z dala od zgie�ku" to obowi�zkowa lektura dla wszystkich poszukiwaczy warto�ciowej tre�ci. Porywa w swoje obj�cia od pierwszych stron i zatrzymuje przy sobie klimatem nawet na d�ugo po poznaniu fina�u. B�yskotliwa, nietuzinkowa, wyprzedzaj�ca czasy w kt�rych by�a pisana, udowadniaj�ca si�� kobiet oraz pot�g� prawdziwej mi�o�ci. To tak�e jedna z tych ksi��ek, kt�re czytane za ka�dym razem ucz� nas czego� nowego, wi�c i ja - jestem tego pewna - wr�c� do niej jeszcze nie jeden raz.

Akcja powie�ci toczy si� w spokojnej, wiejskiej Anglii, z dala od zgie�ku wielkich miast, gdzie ludzie prowadz� swoje �ycie zgodnie z tradycj� i zwyczajami. To w�a�nie w tym cichym �wiecie, pe�nym codziennych trosk i drobnych rado�ci, rozgrywaj� si� wielkie dramaty sercowe. G��wna bohaterka, Bethsabee Everdene, to pi�kna, inteligentna i pe�na pasji kobieta. Zdecydowanie wy�amuje si� ze schemat�w swojej epoki. Nasza bohaterka postanawia �y� sama, zgodnie z w�asnymi przekonaniami. Dla jej s�siad�w, zwolennik�w nienaruszanej dot�d tradycji, by�o to co� niewiarygodego. Jak si� oka�� postanowienia Bethsabee to jedno, a �ycie to....

Cho� �ycie na wsi mo�e wydawa� si� spokojne i monotonny, to w�a�nie tu Hardy ods�ania przed nami prawdziwe dramaty ludzkich nami�tno�ci, rozterek i b��d�w. Bethsabee nie poddaje si� spo�ecznej presji, nie zamierza wchodzi� w zwi�zki, kt�re nie s� oparte na prawdziwej mi�o�ci. Jednak jej decyzje, cho� pe�ne odwagi, prowadz� do nieoczekiwanych konsekwencji. Wi�cej wam nie zdradz�. Nadmieni� tylko, i� dzieje si� w tej ksi��ce, oj dzieje. B�dziecie bardzo zaskoczeni.

Najwi�ksz� uwag� zwracaj� mistrzowskie portrety psychologiczne postaci. Hardy bardzo ciekawie stworzy� swoj� bohaterk�. Bethsabee to posta�, kt�ra na d�ugo pozostaje w pami�ci czytelnika. Jest ciekaw� postaci�, jak na tamte czasy.

Warto r�wnie� zwr�ci� uwag� na kontekst spo�eczny i kulturowy, w jakim osadzona jest akcja powie�ci. Hardy perfekcyjnie przedstawia �ycie na wsi, pe�ne drobnych, ale istotnych szczeg��w, kt�re oddaj� ducha epoki. W tej ksi��ce mamy do czynienia z poruszaj�cymi refleksjami na temat roli kobiety, mi�o�ci, wolno�ci, a tak�e wp�ywu tradycji na �ycie jednostki.

Z dala od zgie�ku to ksi��ka, kt�ra porusza, fascynuje, ale tak�e zmusza do refleksji. Z jednej strony jest to opowie�� o wielkich nami�tno�ciach, z drugiej – o smutnych konsekwencjach ludzkich wybor�w. Wydawnictwo MG zas�uguje na uznanie za wydanie tego dzie�a, kt�re pozwala wsp�czesnemu czytelnikowi odkry� wspania�� klasyk� literatury. Ta ksi��ka jest pe�na emocji, prawdziwego realizmu i nieoczywistych postaci. Je�li jeszcze nie mieli�cie okazji pozna� tej powie�ci, teraz jest najlepszy moment, by zanurzy� si� w jej �wiat i da� si� porwa� literackiemu geniuszowi Thomasa Hardy’ego.