31 maja 1940 roku. Z paryskiego lotniska startuje ostatni samolot Air France, pe�en bogatych uchod�c�w. Przygl�da im si�, z lekk� pogard�, pewien pan z siw� br�dk�. On jeden nigdzie nie ucieka. Bilet na ten lot zarezerwowa� ju� kilka miesi�cy wcze�niej. Wraca do Wietnamu, kt�ry od dawna jest jego prawdziwym domem.
Ten starszy pan to bakteriolog Aleksander Yersin, ucze� Ludwika Pasteura. Urodzi� si� w 1863 roku w kantonie Vaud w Szwajcarii, po �mierci ojca. Dorasta� w Morges u boku matki ewangeliczki, kt�ra prowadzi�a pensjonat dla dobrze u�o�onych panien („koczkodan�w”, jak je nazywa�). �eby si� uwolni� od tych „malarskich i literackich g�upot” i po�wi�ci� zg��bianiu wiedzy, wyjecha� na studia do Marburga. Potem trafi� do Instytutu Pasteura, gdzie mi�dzy innymi prowadzi� badania nad toksyn� b�onicy. Marzy�o mu si� jednak co� wi�cej ni� tylko praca naukowa. Wzorem by� dla niego Livingstone, lekarz i odkrywca, zaginiony w Afryce, a p�niej odnaleziony przez Stanleya. Tak� Afryk� Yersina stan� si� Indochiny, gdzie urz�dzi sobie co� na kszta�t ma�ego kr�lestwa, a w 1895 roku, podczas epidemii w Hongkongu, pierwszy wyizoluje bakteri� d�umy i zbada jej w�a�ciwo�ci. Wkr�tce stworzy przeciw niej szczepionk�, kt�r� zacznie wytwarza� na du�� skal�. Ale na bakteriologii jego zainteresowania si� nie sko�cz�…
D�uma & Cholera ca�kowicie odbiega od kanon�w tradycyjnej powie�ci biograficznej. Autor nie dba o chronologi�. Epizody z d�ugiego, barwnego �ycia Yersina, godne pi�ra Verne`a czy Conrada, raz po raz por�wnuje z przypadkami z kr�tkiego, awanturniczego �ywota Artura Rimbauda. Spokojowi azjatyckiej egzystencji uczonego przeciwstawia polityczny chaos i barbarzy�stwo XX-wiecznej Europy wstrz�sanej wojnami i rewolucjami. Ta dwoisto�� znajduje odbicie w j�zyku ksi��ki, kt�ry od zimnej sprawozdawczo�ci przeskakuje nieoczekiwanie do fajerwerk�w prozy poetyckiej.
