G��bia Challengera

[Adres usuni�ty]

"A teraz wyobra� sobie co� takiego na sta�e - �e nigdy nie masz pewno�ci, czy jeste� tutaj, czy tam, czym mo�e gdzie� pomi�dzy. Jedyna rzecz pozwalaj�ca ci oceni�, co jest prawd�, to tw�j umys�... wi�c co si� dzieje, gdy umys� staje si� patologicznym k�amc�?"

Caden Bosch wydaje si� by� zwyczajnym ch�opakiem, ale nim nie jest. Ilu ch�opc�w ma paranoje

i halucynacje? Ilu ch�opc�w nie mo�e znale�� r�nicy pomi�dzy tym, co widzi a tym, co zmy�li�? Ilu takich znasz? Caden �yje w dw�ch �wiatach. Z jednej strony jest zdolnym licealist� z zadatkami na wspania�ego artyst�. Z drugiej za� - wydaje mu si�, �e bierze udzia� w misji badaj�cej G��bi� Challengera. W chwilach odzyskania �wiadomo�ci odczuwa, �e dzieje si� z nim co� bardzo z�ego. Jego najbli�si r�wnie� zauwa�aj�, �e Caden ma k�opoty. Gdy rodzina zaczyna si� powa�nie niepokoi� zabieraj� go na konsultacj� z lekarzem, a p�niej do szpitala psychiatrycznego, gdzie zostaje poddany leczeniu. Czy Cadenowi kiedykolwiek si� polepszy...? A mo�e b�dzie ju� tylko gorzej...?

"Czasami my�l�, �e �atwiej by�oby umrze� ni� zmierzy� si� z czym� takim, bo znacznie wy�ej ceni si� "co mog�o by�" ni� "co powinno by�". Martwe dzieci stawia si� na piedestale, a te chore psychicznie zamiata si� pod dywan."

Uwielbiam "Podzielonych" i "Rozdartych" Neala Shustermana. To ksi��ki, kt�re pozosta�y w mojej pami�ci i te, kt�re polecam ka�demu, komu popadnie! Dlaczego? Bo autor w swoich ksi��kach przemyca sprawy, o kt�rych warto m�wi�. Dla niego nie ma temat�w tabu. Pisze o �yciu, nawet w najtrudniejszych jego ods�onach. Tym razem, "zainspirowany" chorob� syna, pisze o chorobie psychicznej. Pokazuje jaka bezradno�� i cierpienie towarzysz� bliskim osoby chorej, ale i samemu choremu. W�adaj�c s�owem opisuje d�ugie, cz�sto �mudne procesy leczeni w spos�b niezwykle ciekawy i intryguj�cy. Mimo �e ksi��ka nie ma niesamowicie pora�aj�cej i nies�ychanej fabu�y, to autorowi uda�o si� sprawi�, �e czytelnik nie mo�e si� oderwa�. Razem z g��wnym bohaterem balansuje pomi�dzy fikcj� a rzeczywisto�ci�. Odczuwa to, co odczuwa chory. Posun� si� nawet do stwierdzenia, �e czytaj�c "G��bi� Challengera" mo�na poczu� si� jak Caden - ch�opak z zaburzeniami. Nie mog� wyj�� z zachwytu nad tym, jak uda�o si� osi�gn�� autorowi ten efekt. Bo w�a�nie to jest sukcesem tej ksi��ki. NIESAMOWITE.

"G��bia Challengera" jak ju� wspomnia�am, powsta�a na podstawie osobistych prze�y� autora

i jego syna. Brendan Shusterman szuka w�asnej drogi tw�rczej, jego prze�ycia stanowi�y kanw� powie�ci, a jego rysunki zdobi� karty ksi��ki. Wydarzenia, zachowania, emocje zawarte w ksi��ce nie s� wymys�em, a inspirowane s� rzeczywisto�ci�, wi�c z ksi��ki a� emanuje realizm.

Mimo �e "G��bia Challengera" skierowana jest do m�odzie�y to uwa�am, �e ksi��ka jest idealna dla czytelnik�w z ka�dej grupy wiekowej. M�odym u�wiadomi, �e �ycie nie zawsze jest kolorowe, �e niezale�nie od wieku wszystkich ludzi na �wiecie spotykaj� tragedie. Starszym otworzy oczy, sk�oni ich do refleksji. T� ksi��k� polecam ka�demu - nie zawiedziecie si�.

Izabela Nestioruk

Lektura poruszaj�ca i wa�na, i - wbrew "zapewnieniom" wydawcy - skierowana nie tylko do m�odzie�y. Prosta konstrukcja, wa�ny temat i ogromna trafno�� obserwacji - nic dziwnego, bo Shusterman pisze o czym�, co dotkn�o jego syna (i po�rednio - jego samego). Zdecydowanie polecam, niewa�ne, ile ksi��ek macie w kolejce Do Przeczytania.

A po nieco d�u�sz� recenzj� zapraszam na Nerw S�owa:

[Adres usuni�ty]

Neal Shusterman w m�dry i intryguj�cy spos�b ��czy w�tki naukowe, przygodowe i filozoficzne, tworz�c oryginaln� opowie�� o odkrywaniu granic ludzkiej wiedzy i kwestionowaniu naszych przekona�. Ta ksi��ka to fascynuj�ca mieszanka emocji, wiedzy i zaskakuj�cych zwrot�w akcji, kt�ra nie pozwala oderwa� si� od lektury. Jednocze�nie autorka stawia wa�ne pytania o nasz� rol� w �wiecie przyrody i zwi�zane z tym etyczne dylematy, co czyni z "G��bi Challengera" nie tylko dobr� rozrywk�, ale tak�e inspiruj�c� lektur�.�

"Tego, co czuj� nie da si� uj�� w s�owa albo mo�e si� da, ale s� to s�owa w j�zyku, kt�rego nikt nie rozumie. Moje emocje m�wi� j�zykami. Rado�� przekszta�ca si� w gniew, gniew w strach, a strach w ironiczne rozbawienie, jak wtedy, gdy skaczesz z samolotu z szeroko roz�o�onymi r�kami, wiedz�c bez cienia w�tpliwo�ci, �e potrafisz lata�, a potem odkrywasz, �e wcale nie potrafisz i nie tylko nie masz spadochronu, ale nawet ubrania, a ludzie w dole patrz� przez lornetki i �miej� si� z ciebie, gdy spadasz jak k�oda ku bardzo kr�puj�cej zgubie.”

Jak to jest �y� w dw�ch �wiatach jednocze�nie, w jednej chwili by� uzdolniony plastycznie uczniem liceum, starszym bratem, synem, przyjacielem, by za moment, jako cz�onek za�ogi pirackiego statku, p�yn�� w kierunku Rowu Maria�skiego? Odpowied� na to pytanie znajdziecie w ksi��ce „G��bia Challengera”, w kt�rej Neal Shusterman bazuj�c na do�wiadczeniach swojego syna i w�asnych, w przejmuj�cy i niezwykle poetycki spos�b przedstawia zanurzanie si� nastoletniego ch�opca w otch�a� choroby psychicznej. Towarzysz�c mu obserwujemy jak stopniowo przejmuje ona kontrol� nad jego �yciem. Widzimy jak rzeczywisto�� miesza si� ze �wiatem uroje�, do tego stopnia, �e zar�wno czytelnik jak i Caden maj� problem ze wskazaniem co jest prawd�, a co wytworem chromego umys�u. Powie�� Shustermana to tak�e zapis trudnej i niemo�liwej do wygrania walki. Autor w spos�b ekspresyjny i niezwykle frapuj�cy ukazuje zmagania z potworem, kt�ry ju� zawsze b�dzie mieszka� w g�owie, ale kt�rego mo�na ujarzmi� i u�pi�. I w ko�cu jest to tak�e przejmuj�cy obraz rodzicielskiej bezradno�ci, rozpaczy i trwania obok.�

„G��bia Challangera” to bardzo warto�ciowa pozycja, kt�ra s�owem i obrazem (w ksi��ce znajduj� si� rysunki cierpi�cego na zaburzenia psychiczne syna Autora) ukazuje spos�b postrzegania �wiata, codzienne zmagania oraz emocje jakie towarzysz� osobie dotkni�tej zaburzeniami na ka�dym etapie choroby i w trakcie jej leczenia. Neal Shusterman stworzy� histori�, kt�ra chorym i ich bliskim doda otuchy, a niezaznajomionym pozwali oswoi� si� z tematem.

Prze�o�y� Rafa� Lisowski.

Czy wa�na sprawa, trudny temat, istotny problem, to co� co zawsze si� spodoba? Wielkie oczekiwania co do tej ksi��ki w jaki� spos�b j� przygniot�y. Przynajmniej w moich oczach.

To nie jest �atwa powie�� i to nie tylko przez temat jaki porusza. To historia, kt�ra pokazuje nam jak czuj� si� osoba z zaburzeniami psychicznymi. Autor w spos�b bardzo poetycki, taki nierzeczywisty, fantastyczny, opisuje zmagania chorego syna. W�a�nie przez to pokrewie�stwo ksi��ka niesie du�o wi�kszy �adunek emocjonalny. Ale dla mnie w�a�nie to balansowanie na skraju literatury pi�knej odebra�o tej historii surowo��, dobitno�� i to, �e takie choroby s� obok nas. Ci�ko mi by�o si� wczyta�, troch� si� m�czy�am i chyba nie do ko�ca zrozumia�am przes�anie. A szkoda.

My�l�, �e jest to ksi��ka, kt�r� ka�dy czytelnik poczuje inaczej. Mo�e si� zachwyci, a mo�e poprzeczka b�dzie zbyt wysoko, jednak nie zostwi nikogo oboj�tnego.

„G��bia Challengera" to nie jest normalna ksi��ka. Naprawd� ci�ko by�o mi j� oceni� w takich samych kategoriach jak inne powie�ci. Jest dziwna, intryguj�ca i absolutnie wyj�tkowa. Na pierwszy rzut oka mo�e wydawa� si�, �e nie ma �adnego sensu, jednak nadal chce si� j� czyta�.

Ksi��ka opowiada o ch�opcu, kt�ry pewnego dnia odkrywa, �e jest chory umys�owo. „G��bia Challengera” pokazuje pobyt w szpitalu i walk� z chorob� z perspektywy g��wnego bohatera.

Wszystko, co si� dzieje, dzieli si� na dwie p�aszczyzny, kt�re nawzajem si� przenikaj�. Rzeczywisto�� i to, co widzi g��wny bohater. W tej pozornie bezsensownej „fantastyce” kryj� si� elementy prawdziwego �wiata, kt�ry zosta� zniekszta�cony przez chory umys� Cadena. Elementy rzeczywistego �wiata mo�na zobaczy� w pozornie bezsensownych halucynacjach. W ksi��ce takich rozmiar�w (bo a� 570 stron) �atwo o d�u�yzny, jednak tutaj doszukiwanie si� tego ukrytego sensu sprawia, �e ca�y czas uwa�amy byle niczego nie przegapi�. Przedstawiona historia jest ciekawa i wci�gaj�ca.

Choroba psychiczna to jest ci�ki temat, dlatego obawia�am si�, �e ksi��ki te� nie b�dzie si� dobrze czyta�. Okazuje si�, �e niepotrzebnie. Powie�� jest napisana bardzo prostym, trafiaj�cym do czytelnika j�zykiem. Je�li ju� pojawia si� jaka� my�l filozoficzna, to jest ona tak kr�tko i bezpo�rednio sformu�owana, �e nie mamy wra�enia, jakby autor zapl�ta� si� w swoich w�asnych przemy�leniach. „G��bia Challengera” jest lektur� bardziej wymagaj�c� od zwyk�ych przygod�wek, ale mimo tego czyta si� j� lekko i przyjemnie.

Dodatkowym plusem ksi��ki jest jej wiarygodno��. Neal Shustermann sam przyja�ni� si� z osob� chor� psychicznie oraz syn autora te� cierpia� na podobn� przypad�o��. Powie�� powsta�a we wsp�pracy z nimi, dlatego dostajemy prawdziwy obraz choroby. Mam wra�enie, �e po przeczytaniu tej ksi��ki lepiej rozumiem jak zaburzenia umys�owe wp�ywaj� na my�li cierpi�cego i co prze�ywaj� takie osoby. W ksi��ce zamieszczone s� nawet rysunki wykonane przez syna Neala Shuttermana w trakcie jednego z jego epizod�w.

Uwa�am, �e „G��bia Challengera” to pi�kna powie�� o walce z chorob�, kt�ra zdecydowanie wyr�nia si� na tle wielu ksi��ek o podobnej tematyce. Przy tym nie jest zbyt trudna w odbiorze i mimo sporych rozmiar�w czyta si� j� szybko. Bardzo polecam j� ka�demu niezale�nie od wieku.

Ana, lat 16

�r�d�o: [Adres usuni�ty]

Czy mieli�cie kiedy� prze�wiadczenie, �e kto� chce was zabi�?

Nie, nie prze�wiadczenie. Pewno��. Czy czuli�cie negatywn� energi� p�yn�c� od tej osoby? Czy mieli�cie �wiadomo�� tego, �e je�li nie pojawicie si� w danym miejscu o danym czasie, co� potwornego przydarzy si� waszym najbli�szym? Czy czuli�cie niepok�j drugiej osoby tak, jakby�cie byli z ni� w jaki� spos�b po��czeni? Czy mieli�cie kiedy� potrzeb� ci�g�ego chodzenia, tak �e wasze stopy zacz�y potwornie bole� i krwawi�, ale nie mogli�cie przesta� ani na minut�? Czy p�yn�li�cie kiedy� statkiem zmierzaj�cym do najg��biej po�o�onego miejsca w Rowie Maria�skim, mierz�c si� r�wnocze�nie z krwio�erczymi stworami i nieraz nie�yczliw� za�og�?

Je�li odpowied� na wi�kszo�� z tych pyta� brzmi "nie", macie si� z czego cieszy�.

Jak to jest z t� chorob� psychiczn�?

Neal Shusterman raczy nas s�owami "G��bia Challengera absolutnie nie jest utworem fikcyjnym". Przed lektur� zastanawia�am si�, jak autor uka�e tak z�o�on� i tajemnicz� chorob�, jak� jest schizofrenia. No bo - b�d�my szczerzy - sk�d zdrowy cz�owiek mo�e wiedzie�, jak przedstawi� co� tak nieoczywistego i osobistego? Okazuje si�, �e m�czyzna a� za dobrze wie, o czym pisze. Historia opisana na kartach tej powie�ci jest inspirowana autentycznymi prze�yciami autora, kt�rego syn do�wiadczy� dok�adnie tego samego, co Caden Bosh. Co wi�cej, wszystkie rysunki zawarte w ksi��ce (a by�o ich tam kilka) s� jego autorstwa - "wszystkie powsta�y, kiedy przebywa� w g��binach". To w�a�nie te czynniki wp�ywaj� na absolutn� wyj�tkowo�� i niesamowito�� "G��bi Challengera". Jest to ksi��ka, kt�ra idealnie pokazuje, jak z�o�ony i skomplikowany jest ludzki umys�, przy okazji oswajaj�c nas z poj�ciem choroby psychicznej i w pewien spos�b �ami�c tabu, kt�re nadal jest obecne w naszych �yciach.

Ju� pierwszy rozdzia� zrobi� na mnie wra�enie. Autor stopniowo pokazuje, jak na wskutek choroby cz�owiek powoli wpada w ob��d oraz jak wiele trzeba, by sytuacja zacz�a dociera� do �wiadomo�ci rodziny tak, by ta zacz�a dzia�a�. Uczula nas na objawy, kt�re z pozoru mog� wygl�da� na drobnostki, ale z biegiem czasu zmieniaj� si� w prawdziwe utrapienie.

Pierwsze wra�enie?

Ksi��ka jest naprawd� �adnie wydana. Odk�d po raz pierwszy rzuci�am okiem na ok�adk�, wiedzia�am, �e musz� j� mie� na swojej p�ce. P�niej dotar�am do tematyki i to utwierdzi�o mnie w przekonaniu, �e to jest jak najbardziej tw�r dla mnie. Rozdzia�y s� kr�ciutkie, zazwyczaj zajmuj� troch� ponad jedn� stron�, wi�c czyta si� szybko i przyjemnie. Naprzemiennie jest ukazywana rzeczywisto�� i wyobra�enia Cadena. Ksi��ka ma 334 strony, ale nale�y od tego odliczy� rysunki i notk� od autora (kt�ra swoj� drog� ruszy�a i zgniot�a moje mi�kkie serducho).

Podsumowuj�c

"G��bia Challengera" to niesamowita podr� przez zak�tki ludzkiego umys�u, z kt�rej mo�na naprawd� wiele wynie��. �amie schematy i porusza, przy okazji zmuszaj�c czytelnika do refleksji. Skupia si� g��wnie na Cadenie, cho� te� nieznacznie ukazuje wp�yw jego choroby na rodzin�, co nie ma z kolei znaczenia je�li chodzi o fabu��. Gdy by�am gdzie� oko�o po�owy ksi��ki, przez g�ow� przebieg�a mi my�l "Nie chc�, �eby to si� sko�czy�o", wi�c Neal Shusterman najprawdopodobniej prze�ama� m�j zast�j czytelniczy :) Na pewno si�gn� po t� ksi��k� jeszcze raz.

Caden Bosch jest licealist� o ponadprzeci�tnej inteligencji i obiecuj�cych zdolno�ciach. Ca�y �wiat stoi przed nim otworem, jednak pewnego dnia co� si� zmienia. Ch�opak zaczyna bardzo dziwnie si� zachowywa�, czym wzbudza niepok�j swoich rodzic�w i przyjaci�.

Caden Bosch udaje, �e do��czy� do dru�yny lekkoatletycznej, ale zamiast zjawia� si� na treningach, codziennie pokonuje dziesi�tki kilometr�w, pogr��aj�c si� w rozmy�laniach. Caden do��cza do za�ogi statku zmierzaj�cego do najg��bszego punktu na Ziemi – G��bi Challengera. Zostaje wyznaczony na pok�adowego artyst�, kt�rego zadaniem b�dzie dokumentacja rejsu w obrazach. Z biegiem czasu Caden nie potrafi ju� rozpozna�, czy to, co pokazuje mu jego umys�, jest prawd� czy tylko z�udzeniem.

G��bi� Challengera mia�am na oku ju� od d�u�szego czasu. Ka�da ksi��ka, kt�ra porusza temat choroby psychicznej, automatycznie trafia na moj� list� „do przeczytania”, tym bardziej, je�li jest to powie�� m�odzie�owa. Bo czy to nie ksi��ki przeznaczone dla m�odych czytelnik�w najlepiej przekazuj� powa�ne tre�ci? W spos�b nieskomplikowany, a zarazem bardzo trafny potrafi� przedstawi� wa�ne warto�ci. Czy i tak by�o w przypadku G��bi Challengera?

Na pocz�tek podziel� si� z Wami moim pierwszym skojarzeniem co do Cadena – jego inteligencja, zachowanie i umiej�tno�� obserwacji otaczaj�cego go �wiata bardzo przypomina�a mi bohatera innej ksi��ki m�odzie�owej – Leaonarda Peacocka z powie�ci Wybacz mi, Leonardzie Matthew Quicka. Obu ch�opc�w ��czy� te� lekko sarkastyczny i zdystansowany spos�b bycia, a skoro w�a�nie te cechy tak bardzo podoba�y mi si� w Leonardzie, kt�ry jest jednym z moich ulubionych bohater�w literackich, to nie mog�abym nie polubi� Cadena Boscha. Oczywi�cie to, jak p�niej zmieni� si� jego umys�, kiedy zacz�a go ju� trawi� choroba psychiczna, to kompletnie inna bajka…

G��bia Challengera to ksi��ka, kt�ra mimo wszystko wymaga ogromnego skupienia i zmusza do zatrzymania si� i przemy�lenia jej tre�ci. Postronna osoba, kt�ra w trymiga przelecia�aby przez t� powie��, nie wiedz�c, jaka jest jej tematyka, mog�aby pomy�le�, �e to, co czyta, jest jednym wielkim be�kotem bez �adu i sk�adu. I faktycznie, na ksi��k� sk�ada si� wiele obraz�w – raz s� to obrazy rzeczywiste, a raz kompletnie oderwane od rzeczywisto�ci. Z czasem granica mi�dzy nimi si� zaciera i samemu czytelnikowi jest ju� bardzo trudno po�apa� si�, co jest prawd�, a co fikcj�.

Nie mo�na oczywi�cie zaprzeczy� temu, �e Neal Shusterman doskonale przedstawi� prac� umys�u ch�opca, kt�ry zaczyna zmaga� si� z chorob� psychiczn� – ksi��ka jest tak naprawd� inspirowana prze�yciami samego autora i prawdziw� histori� jego syna, wi�c Shusterman wie, co m�wi (pisze). Uda�o mu si� idealnie zobrazowa� to, jak umys� Cadena stopniowo pogr��a� si� w chorobie, jak z dnia na dzie� coraz trudniej by�o mu odr�ni� prawd� od k�amstwa i jak coraz bardziej zag��bia� si� w swoim �wiecie. My sami, jako czytelnicy bierzemy udzia� w „wyprawie” Cadena, obserwuj�c jego zmagania i tak jak ON g�owi�c si� nad tym, co jest rzeczywiste, a co fikcyjne.

Mimo wszystko ci�ko by�o mi czasem zrozumie� t� ksi��k�. Mo�e, czytaj�c G��bi� Challengera nie by�am wystarczaj�co skupiona lub po prostu m�j umys� nie potrafi� poj�� tego, co chcia� mi przekaza� Shusterman, ale� im dalej, tym bardziej�niewyt�umaczalne rzeczy dziej� si� w g�owie Cadena i tym samym trudniej by�o mi je zrozumie�. Mo�e powinnam kiedy� wr�ci� do tej powie�ci i spr�bowa� jeszcze raz zastanowi� si� nad problemem naszego bohatera, a mo�e tre�� ksi��ki lepiej by do mnie trafi�a. Ale tak si� zastanawiam – mo�e tak w�a�nie mia�o by� i MIA�AM nie zrozumie� do ko�ca tej powie�ci. Mo�e w�a�nie to pozwoli�o mi lepiej dostrzec r�nice mi�dzy umys�em osoby zdrowej oraz chorej psychicznie.

Z pewno�ci� jest to ksi��ka, kt�ra dostarcza wielu przer�nych emocji i wywo�uje u czytelnika konkretn� reakcj� – chwil� zastanowienia nad tym, z czym na co dzie� zmagaj� si� osoby chore psychicznie i jak wygl�da praca ich umys�u. Czytaj�c powie�� by�am na przemian zaniepokojona, smutna, zatroskana i wzruszona. Zawsze m�wi�, �e najgorzej jest, kiedy ksi��ka nie wzbudza �adnych emocji – tutaj zdecydowanie nie musimy si� o to martwi�.

G��bia Challengera to niezwykle warto�ciowa powie��, kt�ra zmusza do g��bszych przemy�le�. Nie jest �atwa, to fakt, i nierzadko aby j� zrozumie� trzeba wymaza� si� du�ym wysi�kiem, ale koniec ko�c�w daje nam ona autentyczny obraz rzeczywisto�ci os�b chorych, kt�re przecie� s� wok� nas. Mog� z czystym sumieniem poleci� Wam t� ksi��k�, jednak przed jej przeczytaniem musicie odpowiednio przygotowa� si� do lektury, bo jest to powie��, przy kt�rej warto zatrzyma� si� na d�u�sz� chwil�.

[Adres usuni�ty]

Warto zacz�� od tego, �e ksi��ka nie jest wcale oddalonym od prawdy odautorskim wymys�em, jakich na rynku mo�na spotka� wiele. Bo zapewne ka�dy napotka� ju� ksi��k� w podobnym klimacie. W tym przypadku Shusterman opiera histori� na swoich prze�yciach - to jego syn cierpi na chorob� psychiczn�. To z kolei sprawia, �e G��bia Challengera staje si� wyj�tkowym utworem.

Chocia� ksi��ka skupia si� na przedstawieniu problemu jakim jest choroba dwubiegunowa, to nie jest ona nudnym i nieciekawym podr�cznikiem. Nie obawiajcie si�, �e po dw�ch stronach b�dziecie chcieli porzuci� t� powie��. Osobi�cie ja zosta�am kupiona przez t� lektur� ju� po pierwszej stronie. Fabu�a jest wci�gaj� i sk�aniaj�ca si� do zastanowienia nad otaczaj�c� nas rzeczywisto�ci�.

Shusterman porwa� si� na przedstawienie nie�atwego tematu, kt�ry wielu osobom m�g�by wydawa� si� m�cz�cy. Jednak zrobi� to w taki spos�b, �e chocia� ksi��k� czyta si� �atwo i przyst�pnie, to ju� nie tak szybko zapomni si� o �wiecie, kt�ry wykreowa�. Jako osoba, kt�ra spotka�a w swoim �yciu niejedn� osob� z zaburzeniami psychicznymi doceniam, �e autor postanowi� przedstawi� to w taki spos�b. Uwa�am, �e Shusterman sprawnie jest w stanie otworzy� oczy czytelnikom na realia chor�b psychicznych, kt�re dalej pozostaj� w sferze tabu (chocia� nie powinny).

Ogromnym atutem, kt�ry dodaje realizmu w ksi��ce, s� rysunki wykonane przez syna autora w trakcie swojej choroby. Mog� si� one wydawa� niepokoj�ce, ale podkre�laj� jak bardzo zagubiony jest g��wny bohater w otch�ani swojego umys�u.

Chcia�oby si� zawo�a� chapeau bas! widz�c niesamowit� narracj� Shustermana. Autor sprytnie balansuje mi�dzy r�nymi narracjami, kt�re uzale�nione s� od stanu psychicznego g��wnego bohaterka. Doskonale buduje w ten spos�b nastr�j oraz przenosi nas ze �wiata rzeczywistego do tego stworzonego przez chorob� Cadena.

Ca�a reszta za�ogi, bohater�w powie�ci, jest oryginalna i intryguj�ca. D�ugo zastanawia�am si� nad powi�zaniami niekt�rych os�b z nierzeczywistego �wiata w stosunku do tych, kt�re mo�na by�o spotka� w prawdziwym �wiecie Cadena. A gdy ju� ich wszystkich dobrze pozna�am, to by�am zachwycona, jak niesamowicie zosta�y przedstawione.

"G��bia Chalengera" to jedna z bardziej przejmuj�cych opowie�ci, z jak� mia�am do czynienia. Na takie odbieranie wp�ywa mi�dzy innymi fakt, �e jest to ksi��ka, maj�ca punk wyj�cia w realnym �yciu autora ksi��ki i jego rodziny. Neal Shusterman opisuje bezsilno�� i przygn�bienie, zwi�zane z obserwowaniem swojego syna, kt�ry popada w g��biny choroby psychicznej. Z drugiej jednak strony, mam wra�enie, �e stara si� w jaki� spos�b oswoi� t� chorob�, zilustrowa� j� w swojej g�owie. Mo�e nawet troch� z�agodzi�, cho� ma si� �wiadomo�� �e wydarzenia, o kt�rych czytamy, tak naprawd� s� niewyobra�aln� tragedi�, zar�wno dla chorego, jak i ca�ej rodziny. Najbardziej przera�aj�cy jest fakt, �e co by si� nie sta�o, g��bia nadal jest gdzie� w pobli�u, czyha i nie da si� jej ostatecznie pokona�.

Caden Bosch, z pozoru zwyk�y licealista w zasadzie, od d�u�szego czasu nie zachowywa� si� standardowo. Zawsze mia� bardzo bujn� wyobra�ni�. Nikt nie spodziewa� si� jednak, �e mo�e to spowodowa� problemy psychiczne. Ch�opak zagubiony jest pomi�dzy fikcj�, a tym co realne. Caden coraz cz�ciej zapuszcza si� na wyprawy badawcze, a jego towarzyszami s� ... cz�onkowie za�ogi okr�tu... Co tak naprawd� dzieje si� w g�owie nastolatka? Czy s� osoby, kt�re mog� mu pom�c?

Grup� docelow� ksi��ki "G��bia Chalengera" jest g��wnie m�odzie�. My�l� jednak, �e doro�li r�wnie� powinni po ni� si�gn��. Ksi��ka Neala Shustermana, to rodzaj terapii i wsparcia, dla os�b i rodzin dotkni�tych problemami psychicznymi, w tym schizofrenii, depresji. Ksi��ka zawiera autentyczne szkice syna autora, z czas�w zaostrzenia choroby, co jeszcze bardziej, wprowadza w klimat opowie�ci. W ko�cu najbardziej przera�aj�ce jest to, co dzieje si� w naszych umys�ach. Gor�co polecam. [Adres usuni�ty]

„S�uchaj, leki mog� przyt�umi� wyobra�ni�, ale jej nie zabij�.”

Neal Shusterman to autor, kt�ry w swoich ksi��kach m�odzie�owych porusza bardzo kontrowersyjne tematy. W Podzielonych mieli�my do czynienia z okrutn� wizj� przysz�o�ci, gdzie rodzice mog� pozby� si� dziecka i odda� je „na cz�ci”, a teraz, w jego najnowszej powie�ci, borykamy si� z zaburzeniami psychicznymi i okresem dojrzewania. Autor po cz�ci zna to z autopsji, jego syn by� podobny do g��wnego bohatera G��bi Challengera. Shusterman widzia�, jak jego dziecko pogr��a si� w otch�aniach swojego umys�u i spada, spada, spada… Teraz Brendan ma si� ju� dobrze, wzbi� si� w stron� s�o�ca, ale wydaje mi si�, �e ta ksi��ka jest dla nich obu bardzo osobista.

G��wnym bohaterem jest Caden Bosch, licealista, kt�ry zaczyna si� dziwnie zachowywa�. Jego rodzic�w coraz bardziej martwi jego stan i dziwactwa. Udaje przed nimi, �e dosta� si� do szkolnej dru�yny lekkoatletycznej, ale tak naprawd� w�druje po okolicy przez kilka godzin, ca�kowicie zatracony w swoich my�lach. W swoim drugim �wiecie, gdzie zostaje wyznaczony na pok�adowego artyst�, rozmawia z papug� kapitana statku, drewnian� pann� wyrze�bion� pod bukszprytem, odwiedza bocianie gniazdo, kt�re jest o wiele wi�ksze ni� si� wydaje… Caden �yje w dw�ch �wiatach. I zdecydowanie woli towarzystwo ze swoich my�li ni� otaczaj�cego go �wiata.

G��bia Challengera to najg��biej po�o�one miejsce w Rowie Maria�skim. To w�a�nie Pacyfik jest przemierzany przez statek, na kt�rym znajduje si� Caden. Wydaje mi si�, �e ma to by� odzwierciedlenie jego zaburze� psychicznych. Z jednej strony mamy niesamowicie obszerny krajobraz, w ko�cu ocean pacyficzny to miejsce, w kt�rym zdarzy� si� mo�e praktycznie wszystko. Potrafi by� spokojny, potrafi by� wzburzony – podobnie jak my�li g��wnego bohatera. A gdzie� tam g��boko znajduje si� ostateczny punkt szale�stwa, ca�kowitego zatracenia, dno. I to ju� tylko od danej osoby zale�y, czy na tym dnie pozostanie, czy si� od niego odbije. Pojmuj� ocean jako metafor� umys�u Cadena, a G��bi� Challengera jako t� jego najmroczniejsz� cz��.

Autorowi w pisaniu tej powie�ci pom�g� jego syn – dzi�ki temu mamy tutaj zapewnione dok�adne przedstawienie dw�ch r�nych punkt�w widzenia. Neal Shusterman by� rodzicem, kt�re chcia�o dla swojego dziecka jak najlepiej, podobnie jak rodzice Cadena. Brendan natomiast zatraca� si� stopniowo w swoim �wiecie, wi�c z �atwo�ci� m�g� nam zaprezentowa� to, co kierowa�o g��wnym bohaterem. Czy jednak na pewno mo�emy tutaj m�wi� o chorobie psychicznej? O zaburzeniach? Zale�y, jak� definicj� tych dw�ch s��w podamy. A mo�e to po prostu bardziej drastyczne prze�ywanie okresu dojrzewania? W dzisiejszych czasach zbyt �atwo stawia si� diagnozy. Najlepiej przepisa� tabletki. A je�eli Caden po prostu mia� niesamowit� wyobra�ni� i wystarczy�o skierowa� to w odpowiednim kierunku? Tego nie wiem, ale wiem jedno – przedstawienie tej tematyki jest tutaj naprawd� dobre i realistyczne.

Cho� nie do ko�ca tego spodziewa�am si� po tej ksi��ce, to my�l�, �e og�em jestem z niej zadowolona. Nadal jest to powie�� skierowana typowo do m�odzie�y, wi�c nie odnalaz�am si� w niej tak dobrze, jak bym chcia�a, ale podoba mi si� zamys� autora i jego wykonanie. Na pewno nie by�o to �atwe zadanie, bowiem wymaga�o od niego i jego syna powrotu do tego okresu, w kt�rym oboje si� borykali z chorob� Brendana. Trzeba jednak przyzna�, �e to przeplatanie si� dw�ch �wiat�w Cadena jest doskonale widoczne. My�l�, �e w tej ksi��ce mo�na si� zatraci�, a chwilami nawet doszukiwa� si� r�nego rodzaju metafor czy odniesie�. Gdyby tak przeprowadzi� dok�adn� analiz� historii Cadena, mo�na by w niej pewnie znale�� drugie dno, a mo�e i co� wi�cej.

G��bia Challengera to powie�� ciekawa i oryginalna, zw�aszcza w�r�d literatury m�odzie�owej. Napisana typowym dla Shustermana stylem, gdzie nie brakuje chwil pe�nych napi�cia czy niepewno�ci zwi�zanej z dalszymi losami bohater�w. Zaburzenia psychiczne to co�, z czym nie mo�emy wi�za� nadziei na happy end. Przynajmniej teoretycznie. Jaki kierunek obra� autor i jak to wp�yn�o na Cadena? Tego musicie si� dowiedzie� ju� sami!

[Adres usuni�ty]

Caden Bosh �yje w dw�ch �wiatach. Jeden jest ca�kiem zwyczajny, pod warunkiem, �e za zwyczajne uznamy fakt, �e kto� chce nas zabi�. A przynajmniej nam si� tak wydaje. W drugim Caden p�ynie na statku, kt�ry zmierza do najg��bszego punktu na Ziemi. Kt�ry z nich jest prawdziwy? I dlaczego na statku kapitan i papuga tak dziwnie si� zachowuj�? Czy naprawd� kto� czyha na �ycie ch�opaka?

G��bia Challengera Neala Shustermana to powie�� o kilku narracjach. S� sceny pisane w pierwszej osobie, gdzie narratorem i g��wnym bohaterem jest Caden, potem nagle narrator staje si� trzecioosobowy, na dodatek zwraca si� do kogo� w drugiej osobie, per „ty”. Zmieniaj� si� tak�e miejsca akcji – na zmian�, ale nie do ko�ca regularnie, wydarzenia rozgrywaj� si� w domu czy innych miejscach, w kt�rych przebywa Caden na co dzie�, i na statku. Mi�dzy tymi rozdzia�ami dostrze�emy te� takie, kt�re s� czysto teoretycznym rozwa�aniem jakiej� kwestii, nie s� wi�c przypisane do �adnej rzeczywisto�ci.

Statek jest przedziwnym miejscem. Od razu zdajemy sobie spraw�, �e nie jest do ko�ca normalny – wsp�pasa�erowie s� nietypowi, kapitan i papuga spiskuj�, m�zgi uciekaj�, a okr�t nagle zmienia sw�j wygl�d. Jak to wszystko si� dzieje? Caden momentami dziwi si�, lecz im d�u�ej przebywa na statku, tym mniej mo�e go cokolwiek zaskoczy�.

Ksi��ka porusza trudny temat chor�b psychicznych. Pokazuje, jak dzia�a umys� osoby chorej. Jest tym bardziej poruszaj�ca, �e choroba dotyka m�odego cz�owieka. Caden zmaga si� z r�nymi wyobra�eniami, l�kami, zwidami, kt�re zaburzaj� jego ocen� rzeczywisto�ci. W pewnym momencie nie do ko�ca wiemy, co jest wytworem jego wyobra�ni, a co prawd�, ON sam te� ma z tym problemy. Te dwa �wiaty, na pocz�tku do�� mocno wydzielone, zaczynaj� si� miesza�, granica robi si� nieostra. Czytelnik widzi, jak trudne jest to dla rodzic�w i znajomych Cadena, ON sam jednak nie zdaje sobie z tego sprawy.

Powie�� uzupe�niaj� ilustracje, kt�re w jaki� spos�b dotycz� tekstu, przy kt�rym je umieszczono. S� jak obrazki dziecka – pokr�tne, proste, momentami obieraj�ce si� o abstrakcj�. Na ko�cu pozycji znajdziemy te� spis instytucji, kt�re pomagaj� m�odzie�y z problemami psychicznymi. S� to plac�wki na terenie Polski, co jest wielkim plusem dla wydawcy, kt�ry zadba� o to, by w razie pyta� czytelnik m�g� zg�osi� si� do rodzimej instytucji, a nie obcej.

G��bia Challengera to powie�� nie tylko dla m�odzie�y. Cho� g��wny bohater jest m�odym ch�opakiem, licealist�, nie oznacza to, �e tylko nastolatkowie mog� po ni� si�ga�. To przede wszystkim pozycja, kt�ra pokazuje, co dzieje si� z cz�owiekiem, kt�rego dotyka choroba psychiczna. W rozdziale Od autora Shusterman przyznaje, �e napisa� t� ksi��k�, bo jego syn sam do�wiadczy� czego� takiego. M�czyzna chcia� nie tylko przybli�y� ten problem – choroby psychiczne dotykaj� coraz wi�cej ludzi – lecz tak�e da� pocieszenie tym, kt�rzy musz� patrze�, jak ich bliscy si� m�cz�. To powie�� trudna, kt�ra na pocz�tku wydaje si� nie�le pokr�cona, lecz z ka�d� kolejn� stron� zmusza nas do zastanowienia si� nad obecnym �wiatem, naszym �yciem i spojrzeniem zupe�nie inaczej na niekt�re sprawy.

"G��bia Challengera" to ksi��ka napisana na podstawie prawdziwych prze�y� syna autora - Brendana Shustermana, kt�ra zawiera tak�e jego rysunki. Te dwa fakty s� bardzo wa�ne, poniewa� pog��biaj� znaczenie tej ksi��ki i nadaj� jej niesamowito�ci oraz tajemniczo�ci. Pod��aj�c �ladami �ycia g��wnego bohatera Cadena u�wiadamiamy sobie, �e choroba psychiczna nie jest taka jak nam si� wydaje, to co� co zmienia ca�kowicie umys� cz�owieka. Dzi�ki "obrazom z g�owy" ch�opaka mamy mo�liwo�� poznania jej z innej strony oraz zrozumienia, �e nie tylko dla chorego jest to bolesne, ale tak�e dla jego otoczenia, a w tym rodziny. Jeste�my troch� tym zaciekawieni, zaintrygowani, ale te� i przera�eni.

Ksi��k� czyta�o mi si� bardzo szybko i przyjemnie, sama nie wiem, kiedy strony tak pr�dko ucieka�y. Fabu�a tak naprawd� dotyczy powa�nej sprawy, ale ma zabarwienie �artobliwie, przez co patrzymy na ksi��k� bardziej przyja�nie. Rozdzia�y s� bardzo kr�tkie, nie d�u�sze ni� dwie strony, ale jest ich naprawd� masa, a ka�dy dotyczy czego� innego, zawiera inne wyobra�enia Cadena.

Opisuj�c g��wnego bohatera, ci�ko jest tak naprawd� uj�� wszystko zwi�le. Licealista jest z jednej strony normalnym nastolatkiem, kt�rego pasj� jest rysowanie, a z drugiej odkrywc� G��bi Challengera na statku. Ch�opakowi coraz trudniej jest pogodzi� rzeczywisto�� z halucynacjami, ale to one s� g��wnymi walorami tej ksi��ki. Czasem mamy wra�enie, �e s� wprost niemo�liwe i nieprawdopodobne, i zadaj� sobie pytanie: czego ludzki umys� nie jest w stanie wymy�li�?

G��bia Challengera to bardzo ujmuj�ca i poruszaj�ca ksi��ka, kt�ra dzi�ki swojej historii powinna spodoba� si� ka�demu czytelnikowi, wywo�uj�c u niego wielkie emocje. Przedstawione wydarzenia mo�na odbiera� na r�ne sposoby, ale faktem jest, �e nie mo�na przej�� obok nich oboj�tnie. Jest mi bardzo ci�ko opisa� ca�y ogrom tej ksi��ki. Zrozumie tylko ten, kto j� przeczyta�.

Polecam z ca�ego serducha!

Recenzja pochodzi z [Adres usuni�ty]

G��bia Challengera, to nie moje pierwsze spotkanie z tw�rczo�ci� autora. Czyta�am Podzielonych, w kt�rych pokaza� co potrafi oraz Strych Tesli. Oj tak, autor ma �wietn� wyobra�ni� i potrafi idealnie przela� na papier to, co siedzi mu w g�owie. Kiedy przeczyta�am kilka wzmianek o G��bi, stwierdzi�am, �e musz� j� przeczyta�. Po prostu nie by�o innej opcji. W gruncie rzeczy, ta ksi��ka Shustermana nie nale�y do �atwych. Jest do�� ci�ka, czasami mo�e wydawa� si� m�cz�ca, ale przede wszystkim jest bardzo, ale to bardzo dobra. Jest niezwyk�a, przejmuj�ca, osobliwa i troch� zakr�cona. Przede wszystkim jest prawdziwa.

O chorobach psychicznych wiele si� nie m�wi, a ju� na pewno rzadko porusza si� ten temat w ksi��kach. To znaczy... Czasem autorzy o niego zahaczaj�, skubn� w�tek, ale �eby tak dog��bnie przeanalizowa� i oprze� na nim ca�� fabu��? Naprawd� rzadkie. A czasem nawet i nieudolne. Neal Shusterman poradzi� sobie naprawd� �wietnie. A pokazanie tego z punktu widzenia chorego nastolatka zapewne nie by�o takie proste.

Caden �yje w dw�ch r�wnoleg�ych �wiatach. W tym realnym, kt�ry go nieco przyt�acza i, w tym, kt�ry stworzy�a jego wyobra�nia. Oba te �wiaty s� do siebie podobne, mo�na nawet powiedzie�, �e ocieraj� si� o siebie. Zastanawia�am czy kiedy� si� zderz�... Mia�am wra�enie, �e statek stworzony w �wiecie, do kt�rego ucieka g��wny bohater jest metafor� jego umys�u. A wspomniany w tek�cie ciemny �luz, kt�ry ogarnia statek jest przepa�ci� w umy�le, tym ob��dem, kt�ry ogarnia naszego bohatera. Przynajmniej ja tak to zrozumia�am. Ta ciemno��, ten mrok... To wszystko przys�ania jasne my�lenie Cadena.

Najstraszniejsze ze wszystkiego jest to, �e nigdy nie wiesz, w co nagle zaczniesz wierzy�.

Jak ju� wspomnia�am, ksi��ka do tych �atwych i lekkich nie nale�y. To na pewno. Porusza ona powa�ny temat, kt�ry mam wra�enie, dotyka ostatnio coraz wi�ksz� liczb� os�b. Co straszniejsze, os�b m�odych. Dlatego uwa�am, �e G��bia Challengera trafia w punkt i idealnie wpasowuje si� w obecne czasy. Co wa�niejsze nie jest to ksi��ka tylko dla m�odzie�y. Uwa�am, �e jest to tytu� dla ka�dego, kto jest dojrza�y zar�wno emocjonalnie, jak i do odbioru takiej powa�nej tre�ci. By� mo�e dzi�ki przeczytaniu tego tytu�u, jako czujni obserwatorzy, b�dziemy mogli zauwa�y�, �e z bliskimi nam osobami dzieje si� co� niedobrego.

G��bia Challengera jest �wietn� ksi��k�, kt�ra zmusza do refleksji. Sprawia, �e po jej przeczytaniu zadajemy sobie wa�ne pytania. Nie jest to ksi��ka dla ka�dego, o czym wspomnia�am wy�ej. Jest to historia wa�na, m�dra i poruszaj�ca. Wystarczy si� na ni� otworzy� i chcie� zg��bi� jej temat. Osobi�cie jestem pod jej wra�eniem.

Widzisz prawdy, kt�rych nikt inny nie dostrzega. Spiski i powi�zania tak poskr�cane i lepkie jak sie� czarnej wdowy. Widzisz demony w oczach �wiata,. a �wiat w twoich widzi d� bez dna.

sol-[Adres usuni�ty]

Poni�sza recenzja, okraszona screenami ilustracji, ukaza�a si� na moim blogu �wiat wed�ug Lilii: [Adres usuni�ty]

Gdyby Twoje dziecko, inteligentne, elokwentne, dot�d niesprawiaj�ce wychowawczych k�opot�w, zacz�o si� w podejrzany spos�b zachowywa�, zapewne w pierwszej kolejno�ci przeprowadzi�aby� rodzicielskie �ledztwo. Kolejno eliminuj�c alkohol, narkotyki, przemoc w szkole, stres wynikaj�cy z pr�b sprostania wyg�rowanym oczekiwaniom, dotar�aby� do punktu krytycznego, jakim jest zdrowie psychiczne. Wszak�e istniej� kliniki, lecz�ce popularne uzale�nienia, specjali�ci, pomagaj�cy oswoi� si� z prze�yt� traum�, jednak�e wszelkie niemieszcz�ce si� w przyj�tych normach stany umys�u, wywo�uj� emocje, nad kt�rymi ci�ko zapanowa�.

Depresja, schizofrenia, zaburzenia osobowo�ci potrafi� przekszta�ci� ukochan� osob� w istot� budz�c� lito��, strach, niezrozumienie. Ci�ko jest odnale�� drog� do syna lub c�rki, egzystuj�cych na granicy urojonego i realnego �wiata.

G��bia Challengera stanowi bilet wst�pu na rejs w g��b zainfekowanej chorob� duszy.

O ile lektur� Podzielonych wspominam zaledwie pozytywnie, tak G��bi� Challengera okre�l� mianem jednych z moich ulubionych ksi��ek. Pomin�wszy sam� tematyk�, kt�ra absorbuje mnie w znacznym stopniu, na pierwszy plan wysuwa si� forma utworu oraz autentyczno�� przekazu. Neal Shusterman nie musia� popisywa� si� przed czytelnikiem plastyczn� wyobra�ni� oraz zaklinaniem liter w chwytaj�ce za serce zdania. Kolejna powie�� autora odzwierciedla problemy z jakimi na co dzie� boryka si� rodzina pisarza. Zainspirowany przypad�o�ci� syna, Shusterman posun�� si� o krok dalej, umie�ci� na bia�ych stronach obrazki, kt�re stworzy� nastoletni Brendan. Analiza rysunk�w pog��bia znaczenie lektury, daje zal��ek poczucia zrozumienia m�odego bohatera. Jest tak�e pierwiastkiem pot�guj�cym dramatyzm.

Pierwszoplanowa posta� -Caden Bosch- po wst�pnej diagnozie trafia do kliniki, w kt�rej specjali�ci usi�uj� wypracowa� emocjonaln� r�wnowag� ch�opca. Nim jednak zasili� ON grono pacjent�w, nastolatek usi�owa� funkcjonowa� w dw�ch rolach- ucznia szko�y �redniej, starszego brata i znanego ze szczerych opinii kolegi oraz uczestnika wyprawy, zmierzaj�cej do tytu�owego miejsca. Oba �wiaty ��czy wiele wsp�lnych element�w, postaci ze statku pojawiaj� si� w �yciu Cadena, ON za� lepiej czuje si� w sk�rze marynarza ni� w swoim prawdziwym wcieleniu.

Jakie znaczenie odgrywa G��bia Challengera? Czy rejs posiada wy��cznie symboliczne znaczenie, a mo�e ukazuje drog� do wyzdrowienia? Kim tak naprawd� jest knuj�ca intrygi papuga oraz pozbawiony oka Kapitan? Sami musicie odkry� tajemnice.

Historia Cadena jest niepokoj�ca i zmuszaj�ca do refleksji. Maj�c do czynienia z tak silnym, wyrazistym bohaterem, staj�cym w szranki z chorob�, kt�ra spycha go na stracon� pozycj�, czytelnik zaczyna docenia� w�asne zdrowie, jasno�� umys�u. Shusterman czyni z odbiorcy ksi��ki powiernika ci���cej na sercu bole�ci, a tak�e ucznia, dysponuj�cego podstawow� wiedz� w temacie, szczeg�lnie bliskim obecnym czasom. Otwiera nam oczy, uczula, pokazuje jak �atwo mo�na zaszufladkowa� kogo�, kto nie popad� w na��g zwi�zany z dost�pnymi u�ywkami, lecz wymaga hospitalizacji z niezale�nych od siebie powod�w. Przy czym wa�ne jest, by podkre�li� ton wypowiedzi autora, daleki od moralizatorskich nauk, niezrozumia�ych frazes�w. Wizualizacja choroby, nadanie jej konkretnego kszta�tu w po��czeniu z fantastycznymi elementami, tworzy zaskakuj�cy efekt. Nie dziwi zatem fakt, i� autor za opisywan� powie�� zosta� uhonorowany National Book Award oraz Golden Kite Award.

G��bia wci�ga. Dos�ownie i w przeno�ni.