Wolna. Dzieci�stwo i koniec �wiata w Albanii

Przebywaj�c na urlopie w Albanii, dziwimy si� czasem, �e kraj pozostaje w tyle za innymi pa�stwami Europy Wschodniej. Wystarczy przeczyta� ksi��k� "Wolna. Dzieci�stwo i koniec �wiata w Albanii" i b�dziemy mieli odpowied� na pytanie, dlaczego. Lea Ypi, alba�ska pisarka urodzona pod koniec lat 70-tych, opowiada w niej o swoim dzieci�stwie i m�odo�ci sp�dzonych w kraju rz�dzonym przez Hod��, autokrat� i paranoika. Wolno�� w socjalistycznym kraju pe�nym bunkr�w, zamkni�tym na �wiat, jest zupe�nie czym� innym ni� wolno�� na Zachodzie. Ka�dy, kto lubi podr�e do dzisiejszej Albanii, z zainteresowaniem przeczyta utw�r Ypi.

Czytaj�c t� ksi��k� mia�em jakby przed oczami w�asne dzieci�stwo. Jestem bowiem z rocznika '56. Prze�y�em wi�c kawa� �ycia w PRL-u, kt�ry by� bardzo podobny do �ycia autorki w Albanii. Prze�y�em r�wnie� transformacj� ustrojow�, kt�ra podobnie jak w przypadku Albanii, zako�czy�a si� upadkiem naszej gospodarki. Dzie�o to jest opowie�ci� o innym kraju, lecz z racji podobnych los�w naszych pa�stw, by�o, przynajmniej mnie, szczeg�lnie bliskie. Z pewno�ci� kto� m�odszy mo�e mie� inne odczucia. Ja jestem zachwycony.

Podziwiam autork� z racji tego, �e mimo wszystko, i� prze�y�a tak ci�kie czasy pe�ne okrucie�stwa i totalitaryzmu zachowuje przy tym pogod� ducha i z nadziej� patrzy w przysz�o��. Jestem tak�e pe�en podziwu, �e mimo, i� wiele dzieci na jej miejscu uleg�oby indoktrynacji, pisarka zrozumia�a, �e �yje w �wiecie fa�szu i hipokryzji. Podoba mi si� to, �e patrzy�a na �wiat z dzieci�c� niewinno�ci�, lecz zarazem doskonale wyczuwa�a, �e �w wujaszek Stalin, kt�ry na ni� zerka� z pomnika, wcale nie patrzy na ni� przyja�nie.

Jestem cz�owiekiem m�odym, urodzi�em si� bowiem w roku 1989. Ci�ko jest mi wyobrazi� swoje �ycie w czasach, o kt�rych m�wi autorka tego fenomenalnego reporta�u. Niemniej niezwyk�e jest to, �e autorka mimo tylu przej�� w �yciu jest radosna i uwa�a swoje �ycie za pi�kne. Z ksi��ki dowiedzie� mo�emy si� wiele o Albanii, kt�ra tak r�ni si� od tego, z czym kraj ten kojarzy nam si� dzisiaj. Cz�sto bowiem je�d��c na wakacje do tego kraju zapominamy jak wiele prze�yli jego mieszka�cy. Ksi��ka fantastyczna.

�wietne w tym reporta�u jest to, �e ukazuje on Albani�, jakiej nie znamy. Wszak ludzie m�odzi kojarz� Albani� zazwyczaj jako turystyczny kurort. Kraj ten ma jednak za sob� niezwykle burzliw� przesz�o�� pe�n� cierpienia i okrucie�stwa. Szczeg�lnie podoba mi si� w tym reporta�u to, �e nie jest on napisany przez kogo� z zewn�trz tylko przez bezpo�redniego uczestnika opisywanych wydarze�. Takich ksi��ek brakuje na rynku. Warsztat autorki r�wnie� nie budzi �adnych zastrze�e�. Zach�cam serdecznie do lektury.�