Dom pod kogutami. Ukrai�ska historia rodzinna

Victoria urodzi�a si� w radzieckiej Ukrainie, ale m�odo�� sp�dzi�a w Stanach, a nast�pnie w Brukseli. Kobieta postanawia pozna� histori� swoich bliskich i w zwi�zku z tym jedzie do Ukrainy, aby mimo panuj�cej tam wojny, m�c dowiedzie� si� wi�cej o swoim pradziadku Serhiju. Victoria przy okazji odkrywa wi�cej, ni� by chcia�a — w�asn� to�samo�� i cz�stk� swojego serca, kt�re mimo emigracji, zawsze bi�o w Ukrainie.

“Dom pod kogutami” to w malowniczy spos�b fabularyzowana autobiografia. Ta ksi��ka jest tak bardzo potrzebna, zw�aszcza teraz, aby�my mogli dowiedzie� si� nieco wi�cej o naszych wschodnich s�siadach, za kt�rymi stoi trudna historia, ale i pi�kne tradycje, kt�re s� tak mocno zakorzenione w mentalno�ci i kulturze Ukrai�c�w. Victoria Belim nakre�li�a nie tylko sielski obraz kraju, ale na przyk�adzie swojego wujka W�adimira, kt�ry b�d�c na emigracji, uwa�a, �e upadek Zwi�zku Radzieckiego by� pora�k�, pokazuje kontrasty panuj�ce w pogl�dach spo�ecze�stwa.

To jednocze�nie po trosze polityczna, a po trosze historyczna powie��, w kt�rej determinacja bohaterki w odkryciu swoich korzeni, rodzinnych tajemnic i ducha Ukrainy jest wzruszaj�ca i zas�uguje na uznanie. Kiedy Victoria decyduje si� na zg��bienie rodzinnych historii, jest ju� po wydarzeniach na Majdanie, a wojna, kt�ra nied�ugo po tym wybuch�a nie napawa optymizmem. W powietrzu wyczuwalny jest strach, ale i nadzieja, �e wszystko, co z�e szybko si� sko�czy, a Ukraina w ko�cu odzyska siebie.

Mamy rok 2023… Ukraina nadal nie odzyska�a nale�nego jej spokoju.

Si�gnijcie po t� ksi��k�, bo naprawd� warto pozna� bli�ej histori�, kultur� i mentalno�� naszych s�siad�w. Victoria Belim pisze tak pi�knie, �e ma si� wra�enie przemierzania obok niej, rami� w rami� tych ukrai�skich wiosek, w kt�rych zakamarkach poukrywa�y si� cz�stki jej historii.

om pod kogutami. Budynek w Po�tawie, dawniej siedziba Czeka, przekszta�conego p�niej na KGB. Miejsce ka�ni setek os�b, w kt�rym z�amani torturami fizycznymi i psychicznymi byli w stanie zezna� wszystko, nawet najbardziej nieprawdopodobne i absurdalne fakty. Ulica, przez kt�r� nawet wsp�cze�nie si� nie przechodzi, poniewa� generuje zbyt wiele lek�w. Nasza bohaterka, a jednocze�nie te� autorka tej ksi��ki wesz�a do Domu pod Kogutami. Zrobi�a to wsp�cze�nie, poszukuj�c okruch�w przesz�o�ci rodziny, odkrywaj�c swoj� to�samo��, ale te� kosztowa�o j� to mn�stwo odwagi i samozaparcia.

To historia rozpoczyna si� po tragicznych wydarzeniach na Majdanie w 2014 roku, ale korzeniami si�ga znacznie g��biej. Pozwala lepiej zrozumie� Ukrain�, jej burzliw� histori� i genez� wydarze�, kt�re doprowadzi�y do ataku Rosji w ubieg�ym roku. Odkrywa przed czytelnikiem wstrz�saj�c� histori� zwyczajnych ludzi. Nie �o�nierzy, nie os�b, kt�re �ledzimy na kartach podr�cznik�w, a zupe�nie przemilczane opowie�ci o wiejskich dzieciach, kt�re ka�dy kolejny dzie� w szkole rozpoczyna�y od pogrzebania swoich koleg�w w czasie Wielkiego G�odu czy tysi�cach ludzi straconych w wyniku zezna� wymuszonych torturami przez aparat terroru.

Z drugiej strony, autorka wraca do swoich rodzinnych miejsc i chocia� znajduje osoby i historie, o kt�rych zawsze si� milcza�o to jednak jest to te� podr� do czas�w dzieci�stwa, kiedy cz�owiekowi do szcz�cia wystarcza niewiele. To powie��, gdzie pomi�dzy kartami unosi si� zapach kwitn�cych moreli, syrnik�w czy s�oniny sma�onych przez babuszk�, pracy w ogrodzie. Bardzo lubi� w ksi��kach klimat wsi i wiejsko�ci, a ten wyj�tkowo przypad� mi do gustu.

Polecam, naprawd�. Ksi��ka warta zapoznania si� przez to co dzieje si� za nasz� granic�, to relacja kobiety takiej jak ja czy ty, a jednak ona dr�y ze strachu o swoich najbli�szych mieszkaj�cych w Ukrainie. Pocz�tek tego nie zapowiada�, ale czyta si� j� lekko i fantastycznie. To chyba zas�uga sielskiego klimatu wsi, kt�ry mocno kontrastuje z trudnymi relacjami panuj�cymi w rodzinie Victorii, ci�arem historii jej przodk�w oraz traumatycznymi wydarzeniami, kt�re tocz� si� teraz.

Czym jest dla Was „dom”? Dom to ludzie? Miejsce? Korzenie?

Dzi� przychodz� do Was z ksi��k� „Dom pod Kogutami”. Victoria Belim ukazuje nam ukrai�sk� histori� rodzinn�… bardzo osobist� histori�. „M�j portret Ukrainy jest osobisty, pokazuje drog�, jak� przeby�am przy odkrywaniu w�asnej historii po�r�d wzburzonych fal ukrai�skich dziej�w. R�wnocze�nie ksi��ka przedstawia skomplikowan� natur� ukrai�skiej to�samo�ci i trudn� relacj� kraju z radzieck� przesz�o�ci�”. To niesamowita podr� nie tylko po Ukrainie, nie tylko w przesz�o��, ale r�wnie� w g��b siebie. Ten reporta� kieruje nas na drog� ku odkrywaniu w�asnych korzeni, fundament�w w�asnego ja oraz filar�w cz�owiecze�stwa.

To wej�cie do domu pod kogutami… domu, kt�ry ca�a rodzina zawsze omija�a. Dlaczego?

„Dom pod Kogutami nie wygl�da� przera�aj�co. Symbolika feniksa – stworzenia, kt�re spala si�, a potem odradza, by�a ironicznie stosowana dla organizacji w czasach radzieckich zajmuj�cych Dom pod Kogutami. Na pocz�tku by�a nazywana Komisj� Nadzwyczajn� (Czeka), potem Pa�stwowym Zarz�dem Politycznym (GPU), p�niej Ludowym Komisariatem Spraw Wewn�trznych (…NKWD), kt�ry ostatecznie przekszta�ci� si� w Komitet Bezpiecze�stwa Pa�stwowego (…KGB). Jakkolwiek nazwa�, tajna policja.”

Poszukiwania zaginionego w tajemniczych okoliczno�ciach Nikodima rodz� liczne pytania, a gniewna reakcja rodziny podsyca ciekawo��, l�k i potrzeb� odkrycia prawdy. Jednak ta wyprawa w przesz�o�� nie b�dzie �atwa. To droga us�ana tajemnicami… tajemnicami w�asnej rodziny, tajemnicami g��boko ukrytymi i bolesnymi… „z ka�dym dopasowanym elementem puzzli ods�ania si� kolejna, jeszcze wi�ksza tajemnica”. To poruszaj�ca historia o docieraniu do prawdy… prawdy o bliskich… o historii… o sobie. Otrzymujemy obraz drogi do poznania siebie, swojej motywacji, swoich obaw i pragnie�.

Ta historia wyostrza nasze patrzenie w przysz�o��, w�a�nie dzi�ki poznaniu przesz�o�ci. Uzmys�awia, jak wa�ne jest piel�gnowanie wspomnie�… „podczas gdy m�czy�ni walcz� na wojnach, kobiety przejmuj� funkcj� stra�niczek wspomnie�”.

Gor�co polecam lektur�, bo to historia szczera, bolesna, zmuszaj�ca do refleksji. Wyra�ona s�owami pe�nymi emocji… dumy, b�lu i strachu o przysz�o��. Ksi��ka otoczona zapachami i wspomnieniami.

„Ludzkie serce to dziwne urz�dzenie (…) przywyka do b�lu i ma nadziej� wbrew wszelkiej nadziei”.