Rozmy�lania

Niezwyk�a ksi��ka, po dw�ch tysi�cach lat - nadal aktualna. Niezwyk�e jest w niej..bardzo wiele rzeczy. Po pierwsze - w�a�nie aktualno�� spostrze�e�, przemy�le�... Po drugie - znajdziesz w tej ksi��ce wiele aforyzm�w, kt�rych u�ywasz - nie wiedz�c, �e ich autorem jest w�a�nie Marek Aureliusz. Po trzecie - por�wnywa�em wydania tej ksi��ki. To jest naj�adniejsze i najlepsze (oczywi�cie - dla mnie:). Ale przy okazji zaciekawi�a mnie posta� t�umacza - Mariana Reitera. Niezwyk�y cz�owiek... I bardzo zas�u�ony dla Polski. A Marek Aureliusz? Cesarz Rzymu, na owe czasy - b�g. A jaka skromno��...

Nie jest to ksi��ka do poch�oni�cia w jeden wiecz�r. I w tym wypadku jest to absolutnie jej najwi�kszym plusem, poniewa� jest to pozycja do smakowania.

S� to rozmy�lania - dos�ownie - lu�ne my�li Marka Aureliusza, kt�re wed�ug zamys�u autora by�y bardziej pami�tnikiem i nie mia�y by� w og�le publikowane.

Ka�da z tych my�li zawiera w sobie du�o m�dro�ci i dobroci, cz�sto zach�ca do w�asnych przemy�le� nad relacjami mi�dzyludzkimi i warto�ciami, kt�rymi kierujemy si� w �yciu. Uczy stoicyzmu i patrzenia na �wiat z perspektywy. Do tego, jak na 2000-letni tekst, czyta si� go zaskakuj�co przyjemnie i jest niesamowicie aktualny.

Na pewno cz�sto b�d� do niej wraca�.

Mog� �a�owa�, �e dopiero teraz "Rozmy�lania" Marka Aureliusza trafi�y na p�k� mojej domowej biblioteki. Owszem, natrafia�em na pojedyncze cytaty kilkana�cie razy w znacznych odst�pach czasowych, ale dopiero zanurzenie si� w lekturze, kt�re by�o mo�liwe, gdy trzyma�em egzemplarz w d�oniach, da�o mi obraz �wiata czas�w Autora i co najbardziej fascynuj�ce, obraz �wiata widziany oczami Marka Aureliusza. Przedstawiciela stoicyzmu rzymskiego, kt�ry tym si� r�ni� od stoicyzmu helle�skiego, �e podejmowa� g��wnie tematyk� moraln�, nie pomijaj�c element�w religijnych. W roku sto sze��dziesi�tym pierwszym obejmuje cesarsk� w�adz�, umiera w sto osiemdziesi�tym. Trwa drugi wiek chrze�cija�stwa. Autor "Rozmy�la�" z tym nurtem religijnym nie ma nic wsp�lnego, a jednak, co mnie uderzy�o, w tych tekstach dostrzeg�em swoist� antycypacj� chrze�cija�skich idei. Czy na takie spostrze�enie mo�na sobie pozwoli�? U stoika? Ostatniego znacz�cego przedstawiciela tej filozofii w staro�ytno�ci? Moim zdaniem mo�na, bo w sukurs owemu spostrze�eniu przychodzi perspektywa, z kt�rej patrzy na dzie�o Marka Aureliusza czytelnik z dwudziestego pierwszego wieku. Jaki jest ten nasz wiek, jak determinuje nasze �ycie, jak dalece ma wp�yw na otaczaj�cy nas wielowymiarowy chaos? My�l�, �e nie jest trudno to zauwa�y�. Ten cesarz rzymski prowadzi� skromne, spokojne �ycie, owszem, zgodne z surowymi zasadami stoicyzmu. Dba� o dobre relacje z senatem, co, jak wiemy z historii, nie by�o cz�ste u innych �wczesnych w�adc�w. Preferowa� g��bokie poczucie obowi�zku s�u�enia krajowi i obywatelom. Uwa�a�, �e je�li celem cz�owieka jest szcz�cie, to mo�na je osi�gn�� poprzez ludzk� prawo��. "Rozmy�lania" powiod�y moj� my�l ku zastanowieniu si� nad tym, ile stoicyzmu jest w chrze�cija�skich ideach, albo na odwr�t. Tak, to nieco karko�omna sugestia, ale jako� trudno mi si� od niej uwolni�. Mo�e �wiadczy�, mi�dzy innymi o tym, jak bardzo "Rozmy�lania" Marka Aureliusza mog� by� inspiruj�ce w wymiarze osobistym dzisiejszego czytelnika.

Polecam. Przez prawie dwa tysi�ce lat ksi��ka nie straci�a na znaczeniu. Czyta si� �atwo, chyba podstawa do zrozumienia my�li stoickiej i akceptacji rzeczywisto�ci.

Ksi��ka od tak dawna obecna na rynku, w ko�cu w nowym wydaniu trafi�a do moich r�k. Jak mog� j� oceni�? Jako rzetelnie dobr� ksi��k�, gdzie wida�, �e ka�de s�owo jest bardzo starannie przemy�lane. Mo�e jest tak dlatego, �e Aureliusz tak naprawd� nie mia� zamiaru publikowa� swoich prywatnych zapisk�w. Sta�o si� inaczej, a dzisiaj �wiat jest wdzi�czny za "Rozmy�lania". Przy czym musz� by� sprawiedliwy i stwierdzam, �e jest to ksi��k� z kt�r� nie wszyscy dadz� sobie rad�. Napisana jest ona filozoficznym, starym j�zykiem, wi�c nie b�dzie ON zrozumia�y dla ka�dej osoby. Aczkolwiek zawsze mo�na pr�bowa�.