Znajda

Po 'Znajd�' K. Kieleckiej si�gn��em po wybuchu wojny w Ukrainie, co szczeg�lnie mocno na mnie wp�yn�o. My�l� o wydarzeniach w Ukrainie oraz w jaki� spos�b wi��� to z tym co przeczyta�em w 'Znajdzie' Kieleckiej i czuj�, �e tre�ci kt�re poznaj� szczeg�lnie mocno we mnie uderzaj�. Jestem pod wra�eniem odwagi autorki, gdy� ma�o kt�ry pisarz decyduje si� na to by porusza� tematy rzeczywi�cie wa�ne, trudne a autorka nie do��, �e nie ucieka od trudnych kwestii to na dodatek jeszcze czyni to w spos�b rzeczowy i rzetelny. B�d� szuka� kolejnych pozycji ksi��kowych tej autorki.�

Wydawnictwa prze�cigaj� si� w publikacjach ksi��ek o wojnie. Temat powinien wydawa� si� sprany, ale ci�gle wraca, a ka�de nowe pokolenie chce poznawa� te historie. To cieszy. Nie jestem odosobniona w swej pasji czytania o tych czasach. Dla mnie s� bardzo bliskie ze wzgl�du na to, �e moi bliscy prze�yli piek�o wojny na w�asnej sk�rze, a m�j ojciec w momencie jej rozpocz�cia mia� dziewi�� lat. Jego opowie�ci do dzi� potrafi� by� bardzo barwne i niejednokrotnie zmrozi� do szpiku ko�ci.

Czytanie o tych czasach jest dla mnie w pewien spos�b uzale�niaj�ce. Por�wnuj� te� wspomnienia innych z wspomnieniami mojej rodziny. Co jaki� czas trafiam na ksi��k�, kt�ra robi na mnie wra�enie wi�ksze ni� wcze�niej przeczytane. Teraz trafi�am na „Znajd�” �odzianki Katarzyny Kieleckiej. Ju� ok�adka i tytu� zapowiadaj� wzruszenia, bo dzieci. Dzieci i wojna to jedno z najgorszych mo�liwych po��cze�. Dzieci s� nic niewinnymi ofiarami, a do tego nie bardzo rozumiej� o co chodzi i dlaczego to wszystko si� dzieje. Dzieci powinny mie� beztroskie dzieci�stwo, a nie chowanie si� w mroku przed kulami, nalotem i wrogiem. Dzieci w takiej sytuacji zmuszone s� dorosn�� zbyt wcze�nie.

Jednak powie�� Kieleckiej to nie tylko wojna. B�dziemy mogli z�apa� troch� oddechu, bo akcja przedstawiona jest dwutorowo. Jest to, co by�o kiedy� i to, co teraz. Te momenty, gdy przenosimy si� w tera�niejszo�� nie s� wcale rozrywkowe, jednak przynajmniej nie s�ycha� �wistu kul. Pocz�tkowo odnosi si� wra�enie, �e to dwie oddzielne historie. Jednak finalnie, zgrabnie si� one ��cz�, zaz�biaj�, wszystkie elementy zaczynaj� do siebie pasowa� i wskakuj� na swoje miejsca. I wtedy ju� wiadomo, �e jest to tak naprawd� jedna opowie��. Pi�kna i wzruszaj�ca.

Kielecka zastosowa�a zmienn� narracj� na r�nych planach czasowych. I tak mamy w tera�niejszo�ci narracj� pierwszoosobow�, a w czasie wojny narratora trzecioosobowego. Bardzo dobrze si� to czyta i na pewno pomaga nie pogubi� si� podczas poznawania, gdy kto� za bardzo wsi�knie w czytan� histori�. Musz� jeszcze doda�, �e autorka ma lekkie pi�ro i przyznaj�, �e nawet trudne i ci�kie do przebrni�cia momenty czyta�o mi si� dobrze.

„Znajda”, cho� to nie�atwa ksi��ka powinna zainteresowa� wielu czytelnik�w. Zdaj� sobie spraw�, �e o dzieciach i ich dramatach ma�ych i du�ych nie czyta si� �atwo, niemniej powie�� Kieleckiej polecam, bo warta jest poznania.

Wojna dotyka ka�dego. Potrafi wszystkim zniszczy� �wiat niezale�nie od pochodzenia, statusu, maj�tku. Zr�wnuje z ziemi� marzenia, oczekiwania, plany. Przysparza wiele zmartwie�, niepewno�ci o przysz�o��. Wnosi mas� strachu, b�lu, cierpienia, pustki, kt�ra ws�cza si� do serca za ka�dym razem, gdy odchodzi kto� bliski. Jedynie czego nie odbiera to woli walki, promyku nadziei, �e za chwil� koszmar zniknie. Niestety brutalno�� ludzi nie zna granic. Gdy wzgl�dny nastanie spok�j na kilka miesi�cy, demony na nowo upominaj� si� o co�, co nie jest ich. Niszcz� ostatnie zapasy dla w�asnej uciechy, bez skruchy i z zimn� krwi� odbieraj� �ycie, gasz�, nawet u najtwardszych, nadziej� jutra.

Ka�da opowie�� o wojnie mocno mn� porusza. Ukazuj� ogrom tragedii, cierpienia, b�lu, strachu. Tym bardziej przera�a fakt, �e historia zatacza ko�o. �e od jednej decyzji cz�owieka, gin� niewinne istnienia. Kt�re teraz powinny cieszy� si� z �ycia, czerpa� rado�� pe�nymi gar�ciami, planowa� przysz�o��, sp�dza� czas z bliskimi. Tego nie da si� poj�� rozumem. Dlaczego przez chciwo�� i w�adz�, musz� cierpie� niewinne osoby? Ucieka� z rodzinnego domu? Ogl�da� si� za siebie z przestrachem? Ba� si� jutra, bo nie wiadomo, jak ono b�dzie jutro wygl�da�? Widzie�, jak �ycie trac� osoby najbli�sze? �egna� si� z bliskimi, kt�rzy id� na wojn� ze strachem, �e ju� mog� nie powr�ci�? Dlaczego musz� gin�� dzieci, traci� dzieci�stwo? Dlaczego ? Te s�owa ci�gle wisz� w powietrzu, nie znajduj�c na nie odpowiedzi.

,,Znajda'' prowadzona jest dwutorowo. Przedstawia wojn� widzian� oczami dziecka. Jak pr�buje odnale�� si� w nowej rzeczywisto�ci, kt�ra brutalnie wdar�a si� do jego ma�ego �wiata, burz�c poczucie bezpiecze�stwa. Nast�pnie opowie�� przenosi nas kilkana�cie lat p�niej, do czas�w, kt�re znamy. Zagl�damy w �ycie kobiety, kt�ra r�wnie� przechodzi tragedi�, nie takiego kalibru, jak wojna, jednak wprowadza do jej rzeczywisto�ci wiele smutku, b�lu, poczucia pora�ki. Wydawa� by si� mog�o, �e te dwa istnienia nie ��czy nic. Z biegiem czasu, gdy historia nabiera tempa, stopniowo dostrzegamy powi�zania. Nie wdzieraj� si� gwa�townie, tylko powoli daj� o sobie zna�.

M�wi si�, �e o wojnie napisa�o si� ju� wiele powie�ci i nie da si� jej opowiedzie� tak, by zaciekawi� czytelnika czym� nowym. Autorce si� to jednak uda�o. Przedstawi�a kawa� historii, o kt�rym g�o�no si� nie wspomina. Ja przynajmniej o tych wydarzeniach nigdy nie s�ysza�am, a je�li faktycznie tak by�o, to o tym po prostu zapomnia�am. T� powie�ci� zach�ci�a mnie do zg��bienia dalszych los�w os�b, kt�re na w�asnej sk�rze do�wiadczyli brutalnej rzeczywisto�ci, kt�ra 1 wrze�nia wdar�a si� do �wiata ludzi z Wielunia, rodzinnych stron mojego ojca. Mimo �e postacie s� fikcyjne, czytaj�c, mia�am wra�enie, jakby te osoby faktycznie istnia�y, a mo�e maj� gdzie� swojego odpowiednika w rzeczywisto�ci? Emocje, jakie im towarzysz� przez ca�� powie��, s� tak autentyczne, tak namacalne, prawdziwe, �e prze�ywa si� wraz z nimi ca�y przebieg historii. Nieraz mia�am �zy w oczach na my�l, �e kolejne dzieci musz� przechodzi� przez podobne piek�o. �e musz� si� nagle sta� doros�ymi, �e zostawiaj� za sob� ca�y sw�j dobytek, marzenia. To, �e musz� po�egna� bliskich, kt�rzy pozostali, by broni� w�asnego kraju. �e ze strachem patrz� w przysz�o��. Dlaczego los jest taki okrutny i pozwala na takie rzeczy? Czemu nie mo�emy �y� w szcz�ciu i wzgl�dnej harmonii, bez rozlewu krwi? Co dzi�ki temu osi�gniemy, pr�cz cienia ludzi, dla niezrozumia�ej idei, kt�rzy zostali po�wi�ceni, by chore ambicje mog�y si� zi�ci�?

S� momenty w powie�ci, kt�re pozwalaj� na chwil� oddechu. Wprowadzaj� nieco spokoju, promyczka nadziei, rado�ci i szcz�cia. Dzi�ki temu powie�� jest dobrze wywa�ona, nie uderza w czytelnika mocnymi bod�cami. Pot�guje ciekawo�� zar�wno los�w dzieci, jak i samej Matyldy. Bo mo�emy zajrze� do tych dw�ch �wiat�w, pozna� towarzysz�ce im emocje, my�li, prze�ycia i to, jak pewne elementy scalaj� te r�wnoleg�e rzeczywisto�ci.

Je�eli poszukujecie kawa�ka wy�mienitej literatury, kt�ry zosta� dopracowany w najmniejszych detalach, jest bardzo emocjonalny, napisany z nale�yt� dba�o�ci� zar�wno o przebieg fabu�y, jak i bohater�w, kt�rych obserwuje si� z ogromnym zaciekawieniem, to bardzo polecam waszej uwadze ,,Znajd�”. Genialna powie��, kt�ra zachwyci�a mnie pod ka�dym wzgl�dem!

Takie ksi��ki zawsze mocno poruszaj� - z t� nie mog�o by� inaczej! Pi�kna i dwuwymiarowa powie��, kt�ra osadzona jest w dw�ch zupe�nie od siebie odleg�ych czasach. Pierwsza historia dzieje si� podczas wojny i jej dodatkowy wyd�wi�k to to, �e jest to opowie�� opowiedziana z perspektywy dziecka. Druga osadzona jest w latach wsp�czesnych i jest to opowie�� m�odej kobiety, kt�rej �ycie nagle i totalnie niespodziewanie si� odmienia. Oto te dwie historie przetn� si� ze sob�, nie b�dziemy domy�la� si� w kt�rym momencie. Obie pi�kne i przejmuj�ce.

Na mnie w tej ksi��ce du�e wra�enie zrobi�a narracja. Jest lekka, delikatna, a autorka pi�knie to wszystko poprowadzi�a. Dawno nie czyta�am ksi��ki ,kt�ra mia�a w sobie tyle cierpienia i b�lu, a mimo to by�a w niej odrobina magii! Polecam Wam j� mocno!

"Znajda" Katarzyna Kielecka / Patronat medialny/ Recenzja przedpremierowa

Kochani, dzi� wsp�lnie b�dziemy musieli zmierzy� si� z naprawd� trudnym tematem. Tematem, kt�ry nigdy nie powinien mie� mo�liwo�ci zaistnie�. Mianowicie rozmawia� b�dziemy o „dzieciach wojny”. Zatem kim s� owe dzieci? Ot� s� to te dzieci, kt�rym 1 wrze�nia 1939 roku niemiecki okupant odebra� dzieci�stwo, zamykaj�c je w klatkach strachu i b�lu. Cho� doro�li starali si� odsun�� od nich to, co trudne i bolesne, to jednak okrucie�stwo wojny by�o tak ogromne, �e niestety nie da�o si� uchroni� ich przed pi�tnem tego bestialstwa. Pisz� wam o tym, poniewa� przychodz� do was z recenzj� wyj�tkowej ksi��ki Katarzyny Kieleckiej „Znajda”, kt�ra swoj� premier� b�dzie mia�a ju� 30 sierpnia nak�adem wydawnictwa Szara Godzina, a o kt�rej ja mam mo�liwo�� opowiedzie� ju� teraz, gdy� m�j blog ma zaszczyt i przyjemno�� obj�� j� swoim patronatem medialnym.

W powie�ci tej autorka podj�a si� naprawd� trudnego zadania, jakim jest spojrzenie na wojn� oczami dziecka. Cho� nam doros�ym mo�e si� wydawa�, �e ma�e dzieci niewiele rozumiej� w obliczu tak trudnej sytuacji, to jednak one dostrzegaj� i czuj� wi�cej, ni� my sami. Maj� r�wnie� niezwyk�e zdolno�ci adaptacyjne, co sprawia, �e bardzo szybko przyzwyczajaj� si� do zaistnia�ej sytuacji i mog� przetrwa� naprawd� wiele, czego przyk�adem jest g��wny bohater utworu sze�cioletni Lolek.

Kiedy przyst�pujemy do lektury ksi��ki, ch�opiec i jego rodzina ciesz� si� z narodzin braciszka. Wtedy jeszcze nikt z nich nie zdaje sobie sprawy, �e ju� nast�pnego ranka wszystkie ich nadzieje i marzenia legn� w gruzach, gdy� ich miasto Wielu� stanie w ogniu spadaj�cych bomb. My czytelnicy zostaniemy zabrani w podr� na kartach tworz�cej si� historii, kt�ra pozbawia cz�owieka prawa do wolno�ci i godnego �ycia. Od teraz los dziecka i jego najbli�szych zamieni si� w pasmo dramat�w, a my b�dziemy towarzyszy� im w walce o przetrwanie. Ich trudna droga rozpoczyna si� wraz z podj�ciem decyzji o ucieczce i szukaniu schronienia u krewnej w Ska�ce Polskiej. Ju� wtedy Lolek rozumie, �e musi by� dzielny i szybko wydoro�le�, by by� wsparciem dla swoich si�str, a szczeg�lne dla najm�odszej Krysi, z kt�r� jest najmocniej z�yty. Oczywi�cie nie mog� napisa� zbyt wiele, aby nie zdradzi� za du�o, ale musicie wiedzie�, �e ta podr� jest dla Sitarz�w niezwykle trudna, gdy� poza ci�arem niesionego dobytku d�wigaj� r�wnie� na swoich sercach ci�ar i b�l straty, kt�rego nie da si� z niczym por�wna�. Wojna jednak nie daje czasu na prze�ycie �a�oby. Trzeba i�� dalej w poszukiwaniu azylu. Wreszcie udaje im si� dotrze� do domu cioci i odzyska� w miar� spokojny rytm �ycia. Spok�j nie trwa jednak zbyt d�ugo, poniewa� i do tej wioski dociera wojna. Na oczach ch�opca dziej� si� sceny, o kt�rych, nawet gdy teraz je wspominam mam �zy w oczach, ale o tym musicie ju� przeczyta� sami, do czego ca�ym sercem was zach�cam.

Oczywi�cie niezale�nie od tego, jak jest �le, nigdy nie ga�nie nadzieja na to, �e kiedy� ta gehenna si� sko�czy, a co za tym idzie, padaj� obietnice. Nawet gdyby wojna rozdzieli�a nas z tymi, kt�rych kochamy to, kiedy� na pewno si� odnajdziemy. Tylko, czy nale�y ufa� takim obietnicom, kiedy jest si� tylko bezbronnym dzieckiem w obliczu tak strasznych prze�y� i niepewnej przysz�o�ci? Musicie koniecznie si�gn�� po ksi��k� i sami si� przekona�.

Jednak to nie wszystko, o czym mo�emy przeczyta� w „Znajdzie”. A to dlatego, �e fabu�a powie�ci zosta�a podzielona na dwie cz�ci, a akcja dzieje si� dwutorowo. Drug� jej cz�� stanowi� wydarzenia dziej�ce si� w czasach wsp�czesnej �odzi 2022 roku. To tutaj w�a�nie poznajemy Matyld�. Kobiet�, kt�ra w momencie, kiedy my stajemy si� obserwatorami jej �ycia, prze�ywa kryzys ma��e�ski. Ten trudny czas zbiega si� dla naszej bohaterki z poznaniem bardzo ciep�ej i serdecznej Pani Zosi, kt�ra ma niezwyk�y talent do robienia na szyde�ku. Pod jej palcami powstaj� istne arcydzie�a sztuki, kt�re sprzedaje, aby pom�c zwierz�tom w schronisku. Pomi�dzy Matyld� a starsz� kobiet� rodzi si� niezwyk�a przyja��. To w�a�nie �yciowa m�dro�� staruszki pomaga Matyldzie obiektywnie spojrze� na swoje �ycie, uporz�dkowa� emocje i podejmowa� decyzje w zgodzie z sam� sob�. Pani Zosia nie chce zbyt wiele o sobie m�wi�, ale Matylda czuje, �e nie jedno w �yciu przesz�a. Kiedy wreszcie Pani Zosia znajduje w sobie si��, aby wr�ci� do dawnych wspomnie�, pami�ci� cofa si� do wojennej i powojennej �odzi. Dzieli si� z Matyld� histori�, kt�ra chwyta za serce. Mimo w�asnych �yciowych problem�w Matylda ca�� sob� anga�uje si� w koleje los�w seniorki i to na nich w�a�nie si� skupia.

Jak mo�ecie si� domy�la�, wraz z biegiem wydarze� rozgrywaj�cych si� w ka�dej cz�ci, nadchodzi moment, kiedy ��cz� si� one w sp�jn� ca�o��. I macie moje s�owo, �e kiedy dwa elementy b�d�ce spoiwem tej dotychczas niekompletnej uk�adanki trafi� na swoje miejsce, pop�yn� �zy. Nie wierzcie mi jednak na s�owo. Sami poczujcie te emocje.

„Znajda” to mocno poruszaj�ca i emocjonalna historia, w kt�rej autorka oddaje g�os dzieciom i u�wiadamia nam, �e nie mo�emy bagatelizowa� ich udzia�u w wojnie. One tam by�y, prze�ywa�y to, co si� dzia�o i rozumia�y wojn� na sw�j dzieci�cy spos�b. Co trzeba zaznaczy�, to fakt, �e wojna nie jest prze�yciem, o kt�rym mo�na zapomnie�. Ona zostaje na zawsze w osobie, kt�ra j� prze�y�a i ma wp�yw na dalsze jej �ycie.

Ponadto lektura tej ksi��ki to solidna lekcja historii, z kt�rej poznamy wiele fakt�w historycznych, o kt�rych nie m�wi si� w szkole. Autorka w�o�y�a du�o pracy w dotarcie do materia��w opisuj�cych wydarzenia historyczne, o kt�rych czytamy w wojennej cz�ci powie�ci i to naprawd� wida�.

W tym miejscu w�a�ciwie mog�abym zako�czy� swoj� recenzj�, ale nie zrobi� tego, gdy� nie mog�abym nie wspomnie� o jak�e wa�nej roli zwierz�t w powie�ci. To w�a�nie one by�y dla dzieci, jedynym pocieszeniem, a cz�sto i jedynymi obro�cami w ich samotnym tu�aczym �yciu. By nagle sta� si� niemymi ofiarami wojny.

Chcia�oby si� powiedzie� " Oby nigdy te czasy do nas nie wr�ci�y". Jednak w obliczu tego, co dzieje obecnie na Ukrainie, musimy mie� �wiadomo��, �e niczego nie mo�emy by� pewni. W powie�ci tak�e pojawiaj� si� odniesienia do pierwszych dni wojny przeciwko naszym wschodnim s�siadom, co sprawia, �e mocno koresponduj� one z wojenn� przesz�o�ci� Polski, bo przecie� niestety historia mo�e zatoczy� ko�o.

My�l�, �e ju� wiecie, i� warto zag��bi� si� w lekturze najm�odszego literackiego dziecka Katarzyny Kieleckiej. Da� sobie czas na zadum� i refleksj�. Cho� w my�lach odda� ho�d dzieciom, kt�rym odebrano �ycie w tej nier�wnej walce z bestialskim przeciwnikiem, ale r�wnie� doceni� ludzi, kt�rzy jeszcze pami�taj� te straszne czasy. Do��my tak�e wszelkich stara� do tego, aby dba� o pomniki upami�tniaj�ce tamtejsze wydarzenia.

Mam nadziej�, �e teraz wsp�lnie ze mn� niecierpliwie wyczekujecie dnia premiery „Znajdy”. Macie moje s�owo, �e b�dzie to premiera wyj�tkowa. Ka�dy czytelnik, w kt�rego r�ce trafi ta powie��, nie b�dzie m�g� si� od niej oderwa�, a kiedy pozna histori�, kt�r� skrywaj� jej karty, z pewno�ci� nigdy o niej nie zapomni. Przeczytacie tu o krzywdzie, stracie, cierpieniu, strachu, ale tak�e o nadziei, przyja�ni. Trudnych wyborach i jeszcze trudniejszych decyzjach, a sami bohaterowie ksi��ki skradn� wasze serca. Mocno trzyma�am kciuki zar�wno za Pani� Zosi�, Lolka, jak i sam� Matyld�. Ka�de z nich potrzebuje wytchnienia i utraconego spokoju, na kt�ry wszyscy bardzo zas�uguj�. Na sercu r�wnie� mocno le�a� mi przera�aj�cy los Olusia. Je�li jeste�cie ciekawi, kim jest Olu� i przez co przeszed�, a wierz�, �e tak, to nie pozostaje Wam nic innego, jak tylko przeczyta� ksi��k�.