Gwiazda i koniczynka

Wojna ma wiele twarzy. Wybuch II Wojny �wiatowej zmienia dotychczas znan� rzeczywisto��. Ariella w ostatnim ge�cie rozpaczy wysy�a swoje dzieci do Elizabeth, kuzynki m�a, kt�rej nigdy nie widzia�a na oczy. Autorka ukazuje obraz matczynej mi�o�ci, kt�ra jest gotowa wszystko po�wi�ci�, aby tylko zapewni� swoim dzieciom bezpiecze�stwo. Przybycie na wyspy wiele zmienia, jednak dzieci ogromnie t�skni� za rodzin� i dotychczasowym domem. Liesl i Erich maj� to szcz�cie, �e matka nauczy�a ich j�zyk�w obcych, jednak nie zmienia to faktu, �e czuj� si� wyobcowane, samotne i opuszczone. Ci�g�a niepewno�� i �ycie w strachu sprawiaj�, ze musz� znacznie szybciej dorosn��. Stopniowo przyzwyczajaj� si�, jednak ci�gle czekaj� na wiadomo�ci od rodzic�w. Elizabeth doskonale pami�ta wydarzenia z poprzedniej wojny. Ponios�a dotkliw� strat�, kt�ra jest ziej�c� ran� w jej sercu. Spotkanie z dzie�mi kuzyna daje jej szans� na do�wiadczenie roli, kt�ra zosta�a jej odebrana.

Ksi��ka napisana jest lekkim j�zykiem, wr�cz nie odczuwa si� mijaj�cych stron. Autorka ukazuje perspektywy dw�ch matek, jednej biologicznej, drugiej zast�pczej, kt�re mierz� si� z trudno�ciami rzeczywisto�ci ogarni�tej wojn�. Poczucie bezpiecze�stwa nie istnieje, mimo i� Elizabeth stara si� j� zapewni� swoim uczniom. Mieszkaj�ce na pobliskiej farmie dzieci dostaj� od niej ciep�o, kt�rego od bardzo dawna nie mog�y do�wiadczy�. Zaufanie to towar deficytowy. Nowa spo�eczno��, zdaje si�, �e wszyscy doskonale si� znaj�. Jakie jest zaskoczenie, kiedy pada podejrzenie o zdrad�. Autorka pos�uguje si� bardzo lekkim j�zykiem, momentami nie odczuwa si�, �e opisywana jest wojna. G��wny w�tek skupia si� na Elizabeth i jej �yciu, a dzieci stanowi� jego cz��. Zdecydowanie brakowa�o troszk� ich perspektywy, wszystko co wiemy jest opisywane z punktu widzenia ich opiekunki. Opisywane obrazy s� bardzo plastyczne i Czytelnik bardzo �atwo mo�e odtworzy� sobie omawiane wydarzenia. Bardzo rzadko si�gam po ksi��ki o takiej tematyce, jednak nie �a�uj�.

Ksi��k� otrzyma�am z Klubu Recenzenta serwisu [Adres usuni�ty]

Gwiazda i koniczynka to pi�kna, ciep�a opowie�� osadzona w ci�kich, okupacyjnych czasach najstraszniejszej wojny w dziejach.

Zawsze po zako�czeniu ksi��ki o tematyce wojennej, obiecuj� sobie, �e d�ugo po tak� nie si�gn�, bo mam do�a wielko�ci krateru. I zawsze jest te� tak, �e gdy tylko pojawia si� mo�liwo�� si�gni�cia po kolejn� pozycj� z tej tematyki, zapominam o postanowieniu i ustawiam nowe priorytety czytelnicze. Ot, taki masochizm z wyboru.

Ta powie�� ju� sam� ok�adk� sugeruje, jakiej emocjonalnej zawarto�ci mo�emy si� spodziewa�. Rzeczywi�cie, ksi��ka to jedna wielka emocja.

Ariella Bannon, �yd�wka, podejmuje najtrudniejsz� decyzj� w swoim �yciu. W obliczu nasilaj�cych si� represji wobec �yd�w postanawia wys�a� dw�jk� swoich dzieci do kuzynki m�a. B�aga, na wszystkie �wi�to�ci, by Elizabeth zaopiekowa�a si� i pomog�a przetrwa� Liesel i Erichowi w (teoretycznie) bezpiecznej Anglii.

Elizabeth nie zastanawia si� d�ugo. W�a�ciwie od razu podejmuje decyzj� o sprowadzeniu maluch�w pod sw�j dach, cho� osobi�cie jest wystraszona. Jako bezdzietna, m�oda wdowa, nigdy nie mia�a mo�liwo�ci, by zdoby� do�wiadczenie w opiece nad dzie�mi.

I tu zaczyna si� proces budowania relacji, wzbudzania zaufania i wszelakie pr�by, by stworzy� tym pokiereszowanym psychicznie dzieciakom, w miar� normalne �ycie.

Fabu�a z pocz�tku mia�a dwutorow� form� opowiadania, jednak od momentu dotarcia dzieci do Anglii, opowie�� skupi�a si� tylko na tym w�tku. Obserwujemy przede wszystkim psychiczn� przemian� dzieci. Z zastraszonych, nerwowych maluch�w staj� si� weso�ymi dzieciakami, otwartymi na nowe znajomo�ci. Poznaj� te� w�asn� �wiadomo�� religijn� i dzi�ki wyrozumia�ej i wra�liwej ciotce, piel�gnuj� pami�� o zaginionych rodzicach. Sam proces integracji w nowej rzeczywisto�ci, czy to w Liverpoolu, czy p�niej w Irlandii, przebiega� stopniowo. Oczywi�cie nie oby�o si� bez w�tpliwo�ci. G��boko zakorzeniony strach objawia� si� w r�nych momentach i w r�ny spos�b. Od nocnych krzyk�w i koszmar�w po bunt i zrezygnowanie.

Elizabeth, jako matka zast�pcza musia�a zmierzy� si� z ogromnym wyzwaniem, ale okazuj�c serce i wyrozumia�o��, potrafi�a w tych poranionych sercach wzbudzi� ciep�e uczucia i pozytywne emocje.

Autorka wplot�a w fikcj� literack� wa�ny temat, jakim by�o wywo�enie dzieci z okupowanych teren�w i umieszczanie ich w rodzinach zast�pczych. Takie procedery mia�y miejsce, to fakt. Nie jestem w stanie wyobrazi� sobie uczu� rodzin, kt�re decydowa�y si� na roz��k� tylko w imi� nadziei, �e pociechy zostan� uratowane. To jeden z dramat�w, z kt�rymi spo�eczno�� �ydowska musia�a si� mierzy�. Za ka�dym razem czuj� b�l, bunt i oburzenie gdy czytam, �e w imi� chorej ideologii jednego cz�owieka, niewinni ludzie cierpieli i tracili �ycie.

W tej powie�ci oby�o si� bez brutalnych opis�w dzia�a� ze strony okupant�w, jednak strach jest dominuj�cym uczuciem w pierwszych rozdzia�ach powie�ci, a p�niej mo�na zauwa�y�, jak wielki wp�yw na psychik� wszystkich mia�a ta polityczna sytuacja.

Opr�cz historii Liesel, Ericha, poznajemy te� prywatne uczucia i rozterki Elizabeth. W�tek powoli odkrywanych uczu� do Daniela ci�gnie si� w�a�ciwie przez ca�� ksi��k�, jednak jest to opisane w tak dyskretny i subtelny spos�b, �e stanowi taki przyjemny przerywnik mi�dzy innymi w�tkami.

W�tkiem znacz�cym jest poznawanie to�samo�ci religijnej zar�wno dzieci jak i Daniela. M�czyzna zupe�nie �wiadomie, bez nalecia�o�ci wychowawczych, wybiera przej�cie na judaizm i z pe�nym zrozumieniem poznaje �ydowskie obrz�dy.

Autorka ciekawie opisa�a integracj� mieszka�c�w wioski Ballycreggan. Obok �yczliwo�ci tubylc�w, wszechstronnej pomocy i tolerancji religijnej, pojawiaj� si� jednak w�tki zw�tpienia, kt�re podyktowane jest przede wszystkim w�a�nie strachem. To takie naturalne zachowanie, ka�dy boi si� przede wszystkim o swoich najbli�szych, a w natur� cz�owieka niestety wpisane jest obwinianie innych o zaistnia�� sytuacj�. Mieszka�cy Irlandzkiej wioski przeszli chyba przez wszystkie etapy uczu� wobec uchod�c�w, jednak dzi�ki rozs�dkowi i rozmowom, udaje si� stworzy� zgodn� multikulturow� spo�eczno��.

Nawet w tak ma�ej i wydawa�oby si� z�ytej spo�eczno�ci, pojawia si� szpieg. To by�o dla mnie spore zaskoczenie, bo ten w�tek dyskretnie, ale znacz�co pojawia� si� do samego ko�ca powie�ci. Autorka doskonale opisa�a dywersyjne dzia�ania szpiega, to w jak przemy�lany spos�b dzia�a�. Szczerze m�wi�c, od pocz�tku podejrzewa�am, kto jest winny szpiegowskich dzia�a�, jednak bardzo doceniam, jak autorka lawirowa�a s�owem i wprowadza�a co jaki� czas momenty zw�tpienia, czy to aby nie kto inny jest zdrajc�. Fajnie pokazana zosta�a te� walka wewn�trzna, jak� szpieg toczy�. Bo jednak przywi�za� si� do wszystkich, mia� nawet momenty gor�cych uczu�, kt�re walczy�y z poczuciem obowi�zku i wr�cz fanatyczn� wiar� w polityk� Hitlera.

Ksi��k� czyta si� naprawd� szybko i przyjemnie. Styl autorki jest lekki, przyjemny. Nie zawiera niepotrzebnych ozdobnik�w i przyd�ugich opis�w, co bardzo ceni�. Ca�a historia opiera si� przede wszystkim na emocjach i prze�yciach wewn�trznych bohater�w.

Nie czu�am si� ani przez chwile znu�ona. Akcja prowadzona jest dynamicznie, a czas sp�dzony na czytaniu up�yn�� mi r�wnie szybko.

Oceniam t� powie�� na 7/10. Zach�cam Was do czytania.

Ksi��k� otrzyma�am z Klubu Recenzenta serwisu [Adres usuni�ty], a za egzemplarz do recenzji dzi�kuj� Wydawnictwu �wiat Ksi��ki.