Jak zdoby� Nagrod� Nobla, czyli opowie�ci dla m�odych geniuszy

Serdecznie polecam. �wietny pomys� na nagrody dla m�odych geniuszy.

S� na �wiecie ludzie, kt�rzy zas�yn�li swoimi odkryciami i zdobyli Nagrod� Nobla. S� te� ludzie, kt�rzy chcieliby osi�gn�� taki sukces. W jaki spos�b mo�na tego dokona�? Czy �ycie noblist�w by�o/ jest us�ane r�ami? Jakie konsekwencje mog� przynie�� ich odkrycia?

Na wiele z tych pyta� odpowiedzi znajdziecie w ksi��ce "Jak zdoby� Nagrod� Nobla, czyli opowie�ci dla m�odych geniuszy".

Mary bardzo lubi przeprowadza� eksperymenty i wierzy, �e kiedy� zdob�dzie Nagrod� Nobla.

Mama zabiera j� na spotkanie ze s�ynnym naukowcem, kt�ry niestety si� sp�nia. Dziewczynka jest znudzona oczekiwaniem na profesora Marshalla. Wybiera si� na spacer. Na korytarzu trafia na drzwi, na kt�rych wisi kartka z napisem "Nie przeszkadza�". Jak ka�dy ciekawy �wiata cz�owiek, nie mo�e oprze� si� pokusie i zagl�da do �rodka.

Za zamkni�tymi drzwiami dziej� si� niesamowite rzeczy i znajduj� si� tam ludzie, kt�rzy ju� jaki� czas nie �yj�. Mary bardzo chce pozosta� niezauwa�ona, niestety nie wychodzi jej to i wzrok zebranych w pomieszczeniu os�b skupia si� na dziewczynce.

Dzi�ki swojej ciekawo�ci uzyskuje mo�liwo�� podr�y w czasie i poznania �ycia laureat�w Nagrody Nobla. Poznaje mi�dzy innymi Alberta Einsteina , Mari� Sk�odowsk�- Curie, Guglielmo Marconi oraz kilka innych wa�nych os�b.

Spotyka si� z nimi w czasach, w kt�rych �yli, poznaje odkrycia jakich dokonali i dowiaduje si� wielu ciekawostek zwi�zanych z ich �yciem.

Podr� do przesz�o�ci jest nie lada gratk� dla m�odych czytelnik�w. Zapewniam Was, �e r�wnie� ich rodzice z przyjemno�ci� poznaj� przygody Mary i �ycie naukowc�w.

Przyznaj� bez bicia, �e o wielu rzeczach nie mia�am poj�cia.

Dzi�ki lekturze ksi��ki "Jak zdoby� Nagrod� Nobla..." nadrobi�am braki i teraz jestem m�drzejsza o kilka fakt�w :)

M�oda najbardziej zafascynowana by�a sekcjami "Przekonaj si� sam", kt�re znajduj� si� na ko�cu ka�dego rozdzia�u i pozwalaj� wykona� do�wiadczenia w warunkach domowych.

Co wi�cej mog� powiedzie�? Je�eli Wasze dzieci s� zafascynowane nauk�, do�wiadczeniami- jest to dla nich idealny prezent.

Czym r�ni si� przeci�tny cz�owiek od laureata Nagrody Nobla? Co trzeba zrobi�, by tak� nagrod� dosta�? A w�a�ciwie jak trzeba pracowa�, na czym si� skupi�, by powt�rzy�, wzorem innych, taki sukces? Cho� w dzisiejszych czasach, w dobie komputer�w odpowiadaj�cych niemal na wszystkie nasze pytania, nauka wydaje si� by� pass�, to jednak wci�� pojawiaj� si� jednostki, kt�re podwa�aj� prawdy zastane, kt�re pragn� odkry� to, co dot�d nieodkryte, albo wymy�li� co�, co nie zosta�o jeszcze wymy�lone. Niekt�re z tych odkry� s� nieszkodliwymi ciekawostkami, niekt�re prace ko�cz� si� fiaskiem, a niekiedy same te jednostki trac� zap�dy naukowe, gubi�c je w pogoni za pieni�dzmi, s�aw� czy te� wraz z up�ywem lat w ich �yciu pojawiaj� si� inne priorytety. S� jednak wreszcie tacy, kt�ry nieustannie podejmuj� pr�by, kt�rzy s� niez�omni w ich postanowieniach, kt�rzy pragn� zmienia� bieg wydarze�. Dokonuj� odkry�, kt�re znacz�co wp�ywaj� na otoczenie, odbijaj� si� szerokim echem w �wiecie. Jak tego dokonuj�? Co ma na nich wp�yw? Czy te odkrycia s� konsekwencja godzin sp�dzonych w zamkni�tych laboratoriach, biurach, bibliotekach czy mo�e dokonuj� si� przypadkiem?

Odpowiedzi na te ostatnie pytania szuka� b�dziemy w ksi��ce pt. „Jak zdoby� Nagrod� Nobla, czyli opowie�� dla m�odych geniuszy”, autorstwa Barry`ego Marshalla i innych. Opublikowana nak�adem wydawnictwa �wietlik ksi��ka to doskona�a propozycja dla tych, kt�rzy (czasami ku zdziwieniu innych) lubi� si� uczy�, dla kt�rych s�owo biblioteka kojarzy si� z fascynuj�c� wypraw� w �wiat wiedzy, a tak�e dla tych, kt�rzy maj� ca�kiem konkretny plan zdobycia wiedzy. Niejako przy okazji po lektur� si�gn�� mog� rodzice m�odych geniuszy, kt�rzy powinni by� �wiadomi tego, co ich czeka, a tak�e nauczyciele r�nych przedmiot�w, kt�rzy �mia�o mog� podsun�� t� lektur� swoim uczniom. Spe�nia ona nie tylko rol� motywacyjn�, ale przede wszystkim pokazuje, �e nauka nie musi kojarzy� si� z nud�, �e mo�e by� fascynuj�cym sposobem na �ycie.

Fabu�a oraz spos�b narracji sprawiaj�, �e zamiast suchych fakt�w dotycz�cych Nagrody Nobla i laureat�w takowej nagrody, otrzymujemy niezwykle wci�gaj�c� powie��, od kt�rej trudno si� oderwa�. Plastyczne opisy sprawiaj�, �e bez problemu zaczniemy uto�samia� si� z dziesi�cioletni� Mary, kt�ra ju� jako ma�a dziewczynka wiedzia�a, czego chce od �ycia. A chcia�a w�a�nie Nagrody Nobla, dlatego w�a�nie pieczo�owicie przeprowadza�a eksperymenty w domowym zaciszu i marzy�a o prze�omowych odkryciach. Sama zbudowa�a na przyk�ad ��dk� do k�pieli nap�dzan� balonem dlatego te�, kiedy us�ysza�a, �e mama wybiera si� do o�rodka badawczego na spotkanie z Noblist�, ca�ymi dniami prosi�a j�, by r�wnie� mog�a na to spotkanie si� wybra�.

Jednak �w naukowiec, profesor Marshall, wydaje si� by� stereotypowym naukowcem, kt�ry zapomina o ca�ym �wiecie, kiedy tylko odda si� swojej pracy. Oczekiwanie na m�wc� przed�u�a si�, za� dziewczynka postanawia wybra� si� na spacer. W ten spos�b przez przypadek (czy przypadki istniej�?) trafia na tajne spotkanie noblist�w i mo�e nie by�oby w tym nic dziwnego bior�c pod uwag�, �e Mary znajduje si� w o�rodku badawczym, gdyby nie fakt, i� owi nobli�ci … nie �yj�. Okazuje si�, �e s� oni cz�onkami tajnego bractwa Zdobywc�w Nagrody Nobla, za� skoro Mary odkry�a ich sekret, b�dzie mog�a odwiedzi� jedenastu z nich w ich rzeczywistym czasie i zada� pytanie o Nagrod� Nobla i drog� do niej, ale uzyskan� wiedz� musi zachowa� dla siebie.

Tym samym wraz z Mary i profesorem Marshallem, a w�a�ciwie Barry`m odbywamy fascynuj�c� podr� nie tylko w czasie, ale r�wnie� w g��b wiedzy. Odwiedzimy miedzy innymi Einsteina w Szwajcarii w 1905 roku, Mari� Sk�odowsk�-Curie w Pary�u w 1925 roku w czasie, kiedy otrzyma�a ju� dwie nagrody nobla, ale wci�� nie przestawa�a pracowa�, Guglielmo Marconiego w 1930 roku czy te� Alexandra Fleminga w trakcie dokonywania swojego wielkiego odkrycia. Przy okazji poznamy tez (nie)zwyk�e rady dotycz�ce tego, jak zdoby� Nagrod� Nobla, rozwi��emy kilka �amig��wek i przeprowadzimy kilka do�wiadcze�. Co wi�cej, kilka z nich okaza� si� mo�e ca�kiem przydatnymi w codziennym �yciu, jak na przyk�ad produkcja naturalnego �rodka odstraszaj�cego owady czy … niewidzialnego atramentu.

Ksi��ka poch�onie nas zupe�nie, podobnie jak przeprowadzanie oblicze� czy opisanych w ksi��ce do�wiadcze�. Przy okazji nauczymy si� Alfabetu Morse`a, bo kto wie, kt�ra ze zdobytych umiej�tno�ci przyda si� nam kiedy� do tego, by pretendowa� do otrzymania Nagrody Nobla…

Czym r�ni si� przeci�tny cz�owiek od laureata Nagrody Nobla? Co trzeba zrobi�, by tak� nagrod� dosta�? A w�a�ciwie jak trzeba pracowa�, na czym si� skupi�, by powt�rzy�, wzorem innych, taki sukces? Cho� w dzisiejszych czasach, w dobie komputer�w odpowiadaj�cych niemal na wszystkie nasze pytania, nauka wydaje si� by� pass�, to jednak wci�� pojawiaj� si� jednostki, kt�re podwa�aj� prawdy zastane, kt�re pragn� odkry� to, co dot�d nieodkryte, albo wymy�li� co�, co nie zosta�o jeszcze wymy�lone. Niekt�re z tych odkry� s� nieszkodliwymi ciekawostkami, niekt�re prace ko�cz� si� fiaskiem, a niekiedy same te jednostki trac� zap�dy naukowe, gubi�c je w pogoni za pieni�dzmi, s�aw� czy te� wraz z up�ywem lat w ich �yciu pojawiaj� si� inne priorytety. S� jednak wreszcie tacy, kt�ry nieustannie podejmuj� pr�by, kt�rzy s� niez�omni w ich postanowieniach, kt�rzy pragn� zmienia� bieg wydarze�. Dokonuj� odkry�, kt�re znacz�co wp�ywaj� na otoczenie, odbijaj� si� szerokim echem w �wiecie. Jak tego dokonuj�? Co ma na nich wp�yw? Czy te odkrycia s� konsekwencja godzin sp�dzonych w zamkni�tych laboratoriach, biurach, bibliotekach czy mo�e dokonuj� si� przypadkiem?

Odpowiedzi na te ostatnie pytania szuka� b�dziemy w ksi��ce pt. „Jak zdoby� Nagrod� Nobla, czyli opowie�� dla m�odych geniuszy”, autorstwa Barry`ego Marshalla i innych. Opublikowana nak�adem wydawnictwa �wietlik ksi��ka to doskona�a propozycja dla tych, kt�rzy (czasami ku zdziwieniu innych) lubi� si� uczy�, dla kt�rych s�owo biblioteka kojarzy si� z fascynuj�c� wypraw� w �wiat wiedzy, a tak�e dla tych, kt�rzy maj� ca�kiem konkretny plan zdobycia wiedzy. Niejako przy okazji po lektur� si�gn�� mog� rodzice m�odych geniuszy, kt�rzy powinni by� �wiadomi tego, co ich czeka, a tak�e nauczyciele r�nych przedmiot�w, kt�rzy �mia�o mog� podsun�� t� lektur� swoim uczniom. Spe�nia ona nie tylko rol� motywacyjn�, ale przede wszystkim pokazuje, �e nauka nie musi kojarzy� si� z nud�, �e mo�e by� fascynuj�cym sposobem na �ycie.

Fabu�a oraz spos�b narracji sprawiaj�, �e zamiast suchych fakt�w dotycz�cych Nagrody Nobla i laureat�w takowej nagrody, otrzymujemy niezwykle wci�gaj�c� powie��, od kt�rej trudno si� oderwa�. Plastyczne opisy sprawiaj�, �e bez problemu zaczniemy uto�samia� si� z dziesi�cioletni� Mary, kt�ra ju� jako ma�a dziewczynka wiedzia�a, czego chce od �ycia. A chcia�a w�a�nie Nagrody Nobla, dlatego w�a�nie pieczo�owicie przeprowadza�a eksperymenty w domowym zaciszu i marzy�a o prze�omowych odkryciach. Sama zbudowa�a na przyk�ad ��dk� do k�pieli nap�dzan� balonem dlatego te�, kiedy us�ysza�a, �e mama wybiera si� do o�rodka badawczego na spotkanie z Noblist�, ca�ymi dniami prosi�a j�, by r�wnie� mog�a na to spotkanie si� wybra�.

Jednak �w naukowiec, profesor Marshall, wydaje si� by� stereotypowym naukowcem, kt�ry zapomina o ca�ym �wiecie, kiedy tylko odda si� swojej pracy. Oczekiwanie na m�wc� przed�u�a si�, za� dziewczynka postanawia wybra� si� na spacer. W ten spos�b przez przypadek (czy przypadki istniej�?) trafia na tajne spotkanie noblist�w i mo�e nie by�oby w tym nic dziwnego bior�c pod uwag�, �e Mary znajduje si� w o�rodku badawczym, gdyby nie fakt, i� owi nobli�ci … nie �yj�. Okazuje si�, �e s� oni cz�onkami tajnego bractwa Zdobywc�w Nagrody Nobla, za� skoro Mary odkry�a ich sekret, b�dzie mog�a odwiedzi� jedenastu z nich w ich rzeczywistym czasie i zada� pytanie o Nagrod� Nobla i drog� do niej, ale uzyskan� wiedz� musi zachowa� dla siebie.

Tym samym wraz z Mary i profesorem Marshallem, a w�a�ciwie Barry`m odbywamy fascynuj�c� podr� nie tylko w czasie, ale r�wnie� w g��b wiedzy. Odwiedzimy miedzy innymi Einsteina w Szwajcarii w 1905 roku, Mari� Sk�odowsk�-Curie w Pary�u w 1925 roku w czasie, kiedy otrzyma�a ju� dwie nagrody nobla, ale wci�� nie przestawa�a pracowa�, Guglielmo Marconiego w 1930 roku czy te� Alexandra Fleminga w trakcie dokonywania swojego wielkiego odkrycia. Przy okazji poznamy tez (nie)zwyk�e rady dotycz�ce tego, jak zdoby� Nagrod� Nobla, rozwi��emy kilka �amig��wek i przeprowadzimy kilka do�wiadcze�. Co wi�cej, kilka z nich okaza� si� mo�e ca�kiem przydatnymi w codziennym �yciu, jak na przyk�ad produkcja naturalnego �rodka odstraszaj�cego owady czy … niewidzialnego atramentu.

Ksi��ka poch�onie nas zupe�nie, podobnie jak przeprowadzanie oblicze� czy opisanych w ksi��ce do�wiadcze�. Przy okazji nauczymy si� Alfabetu Morse`a, bo kto wie, kt�ra ze zdobytych umiej�tno�ci przyda si� nam kiedy� do tego, by pretendowa� do otrzymania Nagrody Nobla…

Siadam do pisania tego tekstu kr�tko po zako�czeniu roku szkolnego. Zdj�cia �wiadectw z czerwonym paskiem jeszcze wy�wietlaj� si� w mediach spo�eczno�ciowych. Na fali tych „przechwa�ek” nie spos�b nie pomy�le� sobie, �e rodzice pragn� wychowa� geniuszy. Nie dziwi� si�, �e osi�gni�cia dzieci ciesz� (mam tak samo), jednak w tym pragnieniu sukcesu nie mo�na zapomina�, �e dziecko trzeba wspiera� i inspirowa�. A kto ma to zrobi� lepiej od wybitnych osobisto�ci – od laureat�w nagrody Nobla? Pozna� kilku z nich b�dziemy mieli okazj� dzi�ki ksi��ce „Jak zdoby� Nagrod� Nobla, czyli opowie�ci dla m�odych geniuszy”.

Bohaterk� ksi��ki jest dziesi�cioletnia Mary. Dziewczynka ma wielkie marzenie. Pasjonuje j� nauka, pragnie co� odkry� i zdoby� Nagrod� Nobla. Wybiera si� na spotkanie z jej laureatem, Barrym Marshallem. Jej ciekawo�� sprawi, �e b�dzie mia�a okazj� odby� podr� w czasie i pozna� innych znanych noblist�w. Ka�dy z nich da jej nieocenian� rad�, jak kroczy� naukow� �cie�k� kariery.

Ksi��k� „Jak zdoby� Nagrod� Nobla” mog� okre�li jako fabularyzowan� literatur� popularnonaukowa dla dzieci. Lorna Hendry i Barry Marshall wymy�lili histori� o podr�owaniu w czasie, aby przybli�y� nam sylwetki kilku noblist�w oraz ich odkrycia. Przez osob� g��wnej bohaterki mo�emy z nimi „porozmawia�”. S� to laureaci z r�nych dziedzin, wi�c dowiemy si� co nieco o samej nagrodzie, o tym jakie s� jej za�o�enia i kogo honoruje. Autorzy bardzo zr�cznie opisuj� dokonania prezentowanych naukowc�w. Wybieraj� to co najistotniejsze i przyst�pnym j�zykiem, przy pomocy dialogu i pyta� Mary przybli�aj� je m�odym czytelnikom,

„Nikt nie jest zbyt m�ody, by rozpocz�� �ycie odkrywcy”1 powiedzia�a Maria Curie-Sk�odowska do Mary. To s� bardzo wa�ne s�owa. Cz�sto nie doceniamy „eksperymentowania” naszych dzieci, w wr�cz go zakazujemy, bo np. obawiamy si� ba�aganu. A z nich w�a�nie rodz� si� odkrycia. Najpierw proste odkrycia zjawisk fizycznych lub w�a�ciwo�ci pewnych substancji, a potem mo�e przemieni� si� w wielkie odkrycie naukowe, kt�re zmieni �wiat. Kto wie? Autorzy ksi��ki, w nawi�zaniu do dokona� ka�dego z opisanych noblist�w, proponuj� do�wiadczenia do wykonania w domu. Jak wyodr�bni� DNA truskawki? Ile jest gwiazd na niebie? Jak przekaza� komu� tajn� wiadomo��? Jak obliczy� samodzielnie pr�dko�� �wiat�a? To kilka przyk�ad�w zagadnie�, kt�re przyjdzie „rozgry��” czytelnikom ksi��ki. Dodam jeszcze, �e autorzy genialnie t�umacz� te eksperymenty.

Moi kochani, mamy hit. „Jak zdoby� Nagrod� Nobla...” to ksi��ka, kt�ra rozszerza horyzonty. Wzbogaca wiedz� oraz inspiruje do dzia�ania. Nie kupi� jej ciekawemu �wiata dziecku to zbrodnia. Oczywi�cie �artuj�, jednak jest to niew�tpliwie warta uwagi publikacja. Je�eli literatura rozwija, to mamy na to namacalny dow�d.

1 Barry Marshall, Lorna Hendry, "Jak zdoby� Nagrod� Nobla, czyli opowie�ci dla m�odych geniuszy", prze�. Zbigniew Ko�ciuk, wyd. �wietlik, Bia�ystok 2023, s. 38.