Spos�b �ycia. Z Paw�em Hertzem rozmawia Barbara N. �opie�ska

Wywiad-rzeka. Spotkanie dw�ch wybitnych postaci polskiego s�owa, zderzenie postaw dw�ch pokole�. Barbara N. �opie�ska, wybitna reporta�ystka, mistrzyni wywiad�w i wsp�autorka historii tygodnika „Po prostu” , zwi�zana z „Res Publik�” i „Gazet� Wyborcz�” w rozmowie z Paw�em Hertzem wybitnym poet�, t�umaczem i wydawc�.

Wywiad, wyra�nie podzielony jest na cz�ci odpowiadaj�ce etapom �ycia i rozwoju kariery Paw�a Hertza.

Znaj�c wybitne osi�gni�cia Hertza jako t�umacza i cz�onka Pen Clubu trudno jest uwierzy�, �e nie sko�czy� ON szko�y i nigdy nie przyst�pi� do matury. Mia� to szcz�cie, �e urodzi� si� w zamo�nej rodzinie, kt�rej status umo�liwi� mu podr�e po W�oszech, Austrii i Francji. Wczesne lata m�odo�ci wykorzysta� do poznania kultury europejskiej i nawi�zania znajomo�ci np. z Jaros�awem Iwaszkiewiczem. Wr�ci� do Polski w 1939 roku. W tym momencie nic nie zosta�o ze znanego mu �wiata. Aresztowanie we Lwowie, zsy�ka na Syberi�, to typowe losy Polak�w w okresie wojny.

Po powrocie do Polski, w 1945 roku zaczyna si� nowy rozdzia� w �yciu Paw�a Hertza. Po prze�yciach wojennych szuka dla siebie bezpiecznego miejsca w nowej rzeczywisto�ci. Znalaz� je nie tylko w tw�rczo�ci literackiej ale i w pracy jako wydawca klasycznej literatury rosyjskiej czy XIX wiecznej poezji polskiej.

W wywiadzie udzielonym Barbarze N. �opie�skiej nie ukrywa, �e w latach 50,60,70 podporz�dkowa� si� obowi�zuj�cym zasadom i normom, aby znale�� dla siebie wygodne, bezpieczne miejsce daj�ce mu mo�liwo�� pisania i zajmowania si� literatur�, kt�r� najbardziej ceni�. W tych latach wyda� szereg swoich wierszy i esej�w.

Pawe� Hertz by� jednym z sygnatariuszy Listu 34 pisarzy i uczonych w obronie wolno�ci s�owa. Troch� rozczarowuj�ce jest to, �e w wywiadzie tak ma�o miejsca po�wi�cone jest wydarzeniom ’68 roku. Ca�a wypowied� Hertza zajmuje mo�e 1,5 strony. Taka sama sytuacja jest w przypadku pr�by rozmowy o zmianie jego zapatrywa� religijnych. Nie rozwini�ty jest r�wnie� temat zostania cz�onkiem a nast�pnie wiceprezesem Polskiego Pen Clubu. Najwyra�niej rozm�wca sam wybiera sobie tematy o kt�rych chce rozmawia�. Mam wra�enie, �e rozmawia� chce g��wnie o swojej mi�o�ci do klasycznej literatury, swojej tw�rczo�ci, pracy w „Ku�nicy” i Pa�stwowym Instytucie Wydawniczym pomijaj�c zupe�nie otaczaj�c� go rzeczywisto�� tamtego okresu.

Przyzna� trzeba, �e Pawe� Hertz jawi si� nie tylko jako wybitny przedstawiciel polskiej kultury ale r�wnie� cz�owiek, kt�ry w niezachwiany spos�b umia� kroczy� w�asn� drog�. Potrafi� znale�� miejsce w kt�rym m�g� pogodzi� swoj� suwerenn� postaw� wobec �wiata z dzia�alno�ci� dla dobra kultury polskiej.

Polecam t� ksi��k� osobom kt�re kochaj� literatur� i nie s� im obce nazwiska: To�stoj, Turgieniew, Mi�osz.

Bardzo udana jest ok�adka ksi��ki. Jest to zdj�cie Hertza z 1952 roku, kt�re pi�knie wsp�gra z klimatem jej 250 stronnicowej ksi��ki. Integraln� cz�ci� ksi��ki s� niezwykle interesuj�ce czarno-bia�e zdj�cia przedstawiaj�ce m.in. Stefana Kisielewskiego oraz innych wybitnych przedstawicieli kultury.

Moja ocena: 5/10

Polecamy, zesp� [Adres usuni�ty]

"W�a�ciwie nigdy niczego nie robi�em zawodowo. Robi�em zawsze to, co mi sprawia�o przyjemno�� albo nie sprawia�o zbyt du�ej przykro�ci. I tak up�yn�o moje �ycie."

Z przyjemno�ci� zag��bi�am si� w t� pasjonuj�c� i inspiruj�c� publikacj�, zawarte w niej przes�ania sk�aniaj� do intelektualnych w�dr�wek, powoduj�, �e wiele ciekawego wynosi si� z nich dla siebie. Przenosimy si� do wojennych i powojennych czas�w, ukazanych z indywidualnej perspektywy, obarczonych dramatycznymi wydarzeniami, naznaczonych specyficznym klimatem, wymagaj�cych wypracowania sposobu radzenia sobie z nie�atwymi realiami. Bardzo ciekawe wspomnienia, interesuj�ce spostrze�enia i przenikliwe oceny rzeczywisto�ci, wzmacniaj� nasze czytelnicze zainteresowanie i zaanga�owanie. To niezwykle zajmuj�cy spos�b na poznanie i zachowanie pami�ci o przedstawicielu �wczesnego pokolenia, uchwycenie i docenienie jego znacz�cego wk�adu w polsk� kultur�. Pawe� Hertz, poeta, prozaik, t�umacz, edytor, fascynuj�ca i barwna posta�.

Publikacja rozpoczyna si� swobodn� rozmow� o pasji do ksi��ek, literaturze i poezji, wype�niaj� j� ciekawe obserwacje, stwierdzenia i uwagi, wypowiadane przez osob�, kt�ra z racji ogromnej praktyki czytania i zdobytej wiedzy, potrafi celnie i trafnie wychwytywa� wiele aspekt�w, dostrzega� niuanse i dokonywa� intryguj�cych por�wna�. Idea na kompletowanie prywatnej biblioteki i klucz porz�dkowania jej zasob�w, z pewno�ci� wywr� na niejednym czytelniku wra�enie. Interesuj�co ukazane kszta�towanie si� osobowo�ci Hertza od dzieci�stwa i m�odo�ci. Liczne podr�e zaspakajaj�ce ogromn� ciekawo�� �wiata skoncentrowanego na europejskich tradycjach i kulturze. Niespokojne wojenne losy, pobyt w wi�zieniu i obozie, gdzie nast�pi�o znacznie pe�niejsze i g��bsze zrozumienie siebie, a tak�e wbrew przeciwno�ciom losu uda�o si� zachowa� pogodne usposobienie, jako tarcza obronna wobec wszechobecnych dramat�w i tragedii. Kompromisy uwarunkowane nie�atw� spo�eczn� i polityczn� sytuacj� w powojennej Polsce. Przebieg znajomo�ci, przyjacielskie wi�zi, mentorzy i autorytety. Szukanie wolno�ci w sobie, dokonywanie trudnych �yciowych wybor�w, ale tak�e �mia�e spojrzenie na odmienne punkty widzenia i rozumienia �wiata.

Przyznam, �e bardzo zaanga�owa�am si� w zagadnienia poruszane w rozdziale po�wi�conym dojrza�emu wiekowi cz�owieka. M�dro�� wynikaj�ca z �yciowych do�wiadcze�, w�a�ciwe zrozumienie nieuchronno�ci up�ywu czasu, akceptacja przemijania i starzenia si�, dostrzeganie bol�czek samotno�ci, a jednocze�nie rozbudzanie drzemi�cych w cz�owieku oczekiwa� i pragnie�. Pojawiaj�ce si� gdzie� na horyzoncie my�li o odchodzeniu, r�wnolegle z oczekiwaniem satysfakcji z �ycia i pe�nego spe�nienia. Nie do ko�ca wpasowanie we wsp�czesne czasy, lecz z du�ym szacunkiem, g��bokim pojmowaniem nieuchronno�ci zmian i ich wp�ywu na spo�ecze�stwo. Polecam t� niezwyk�� lektur�, odwo�uj�c� si� po�rednio do naszych �yciowych decyzji, postaw, zasad etycznych, moralnych i intelektualnych. Wyj�tkowa rozmowa, szczera i prawdziwa, jak�e r�na od dzisiaj lansowanych norm, gdzie ka�dy musi by� pierwszy i najwa�niejszy. A tu, na spokojnie, cho� z emocjami, krytycznie, cho� konstruktywnie, otwarcie, cho� w eleganckim stylu. Tytu� publikacji potwierdza, �e otrzymamy co�, co sk�oni do refleksji, zainspiruje, pobudzi, nostalgicznie nastroi, warto po ni� si�gn��.

[Adres usuni�ty]