Wschodz�cy cie�. Ko�o Czasu. Tom 4

Nadszed� kolejny tom bezsprzecznie jednej z lepszych powie�ci fantasy Pana Jordana. Wschodz�cy cie� to ju� czwarta cz�� niesamowicie drobiazgowej i szczeg�owej serii. Po Smoku odrodzonym uwa�am, �e jest to jak dot�d najlepszy z tom�w, ale i najgrubszy. Bez w�tpienia Autor postawi� na rozbudowane opisy, kt�re i w tym tytule zwalaj� z n�g szczeg�ami.

Moim zdaniem jest to najwa�niejszy tom serii. Dopiero w nim czu� wielki rozmach tej powie�ci, jej obszern� konstrukcj�, wielow�tkowo��, zwroty akcji, oraz �wietn� charakterystyk� bohater�w. Kawa� dobrej roboty, przeplatany nowymi przygodami, coraz wi�kszym zagro�eniem i niebezpiecze�stwem, a tak�e coraz bardziej rozbudowan� psychologi� bohater�w. Najciekawsza w mojej opinii wyprawa Randa do Aiel�w przynosi ze sob� wiele emocji. Z wielk� ch�ci� �ledz� tak�e w�tek poszukiwania czarnych Ajah. Przyznam, �e momentami rozdzia�y czyta si� bardzo ci�ko, zw�aszcza te pozbawione wi�kszych dialog�w, ale my�l�, �e Pan Jordan tworz�c wielow�tkowo�� powie�ci, wszystko napisa� tak sp�jnie, �e i te rozbudowane opisowo momenty s� niezwykle potrzebne.

W tomie czwartym coraz lepiej poznajemy przedstawione postacie. W�tki mi�osne s� tutaj lekko nijakie, ale mam nadziej�, �e si� rozkr�c�. Ten tom zach�ca nas, jednak do lepszego poznania praw rz�dz�cych �wiatem Sn�w, plan czarnych Ajah, a tak�e tajemniczych Aiel�w. Nie s�dzi�am, �e wszystko si� tak mocno rozbuduje. Tom pierwszy wydawa� si� pozycj� dla m�odszych czytelnik�w, ale z ka�dym kolejnym napi�cie wzrasta, pojawia si� wi�cej mroku i z ca�� pewno�ci� jest to seria tak�e dla doros�ych.

Ze wzgl�du na ilo�� opisanej fabu�y, z na pewno nie jest to pozycja do przeczytania na jeden raz. Mnie zaj�a kilka dni, a i tak b�d� do niej wraca�a, poniewa� planuj� przeczyta� wszystkie tomy od pocz�tku. Nadal nie zainteresowa�am si� serialem, ale zale�y mi, aby zapozna� si� ze wszystkimi tomami, zanim to zrobi�. Wschodz�cy cie� to ksi��ka, od kt�rej Ko�o czasu zaczyna coraz bardziej si� rozkr�ca�. Ma wra�enie, �e przez pierwsze trzy tomy Pisarz pr�bowa� tylko zapozna� nas z og�lnym tematem, lekko muskaj�c niekt�re w�tki. Teraz akcja nabiera tempa i robi si� naprawd� ciekawa. Wiele temat�w poruszonych w tej publikacji, b�dzie rozwijanych dalej, z czego niezmiernie si� ciesz�, zw�aszcza je�li chodzi o temat Ludzi Morza. Nigdy nie s�dzi�am, �e b�dzie mi si� podoba�a powie�� fantasy, z regu�y ich nie czytam, ale moim zdaniem jest tak samo dobra jak ju� wspominany przeze mnie Tolkien.

Je�li chcecie przeczyta� czwart� cz�� cyklu, koniecznie musicie zarezerwowa� wi�cej czasu. Ponad 1000 stron szczeg�owej fabu�y nie s� do przebrni�cia w par� godzin. A� boj� si� pyta� jak gruba b�dzie kolejna cz��, ale czekam z niecierpliwo�ci� na dalsze przygody Randa i jego przyjaci�.

Ksi��ka rozpoczyna si� m�drym wst�pem w kt�rym mamy wyt�umaczone jak powstaje w�tek historii, mit�w, czy te� wspomnie� w niej zawartych. Ja czu�am, jak m�j dziadek usiad� na bujanym fotelu i rozpocz�� wst�p do historii, kt�r� nale�y pozna�, by zrozumie� sens istnienia bohater�w i dziwnych sytuacji w niej zawartych. Niemal s�ysza�am skrzypienie fotela i t� dziwn� mg��, kt�ra okala�a moje cia�o. Tutaj czytaj�c czujecie j� na sk�rze, kt�ra pobudza wasze ukryte instynkty. Nic nie jest opisane pobie�nie. Swoim stylem sprawia, �e z ka�� stron� jeste�my coraz bardziej zainteresowani tre�ci�.

To chyba nie jest ju� nowo�ci�, �e ilekro� czytam kolejn� cz�� autora tej serii, to wci�� poznaj� nowych bohater�w. Na nasze szcz�cie zawsze s� dobrze przedstawieni, ale od tych stron, kt�re wymagaj� opisu w danej sytuacji. W og�le czu� tu straszny po�piech. Trzeba si� mie� na baczno�ci, by ze wszystkim nad��y�. Wraz z pojawieniem si� nowych bohater�w poznamy nowe krainy, kt�re urzekn� nas fantastycznymi opisami. Jest to potrzebne, by zrozumie� dalsz� cz�� opowie�ci. Na szcz�cie nasi bohaterowie powracaj� do znanym nam miejsc. Oni dojrzewaj� wraz z kolejnymi tomami. Jakby sto stron by�o u nich rokiem, kt�ry prze�yli.

Niestety ka�dy ich b��d nie pozostaje bierny. Nieraz musz� powr�ci�, by ponie�� konsekwencje tego, co im nie wysz�o. Maj� naturalne ludzkie odruchy, co sprawia, �e ksi��ka staje si� bardziej naturalna i ciekawsza.

Podoba�y mi si� momenty, kiedy knuli spiski i uk�adali niecodzienny plan dzia�ania. Zale�a�o im na tym, by nie posiada� �adnych luk, lecz czy zawsze im si� to udawa�o? By�y r�wnie� problemy z kontrolowaniem mocy, kt�ra jakby mia�a w�asne zdanie na ka�dy odzew. Wszystko wskazywa�o na wielk� cisz� przed burz� i cho� wiele si� wyja�ni�o, nachodz� mnie my�li, czy w podobny spos�b zostan� zaskoczona przez autora?

To chyba najgrubsza jego ksi��ka jak� dotychczas przeczyta�am i niesamowite jest to, �e kiedy wracamy do miejsc, kt�re znamy, to zawsze znajdzie si� co� o czym nie wiedzieli�my. Nie potrafi� jej przewidzie� i dlatego mi si� tak podoba:-)

Cykl Ko�o czasu doczeka� si� wznowienia i dzi�ki temu mia�am okazj� go pozna� i przeczyta�. To wydanie jest bardzo strojne, twarda oprawa z obwolut�, zach�ca do podr�y z bohaterami w nieznane. Ksi��ki z tego cyklu s� bardzo obszerne, przedmiotem dzisiejszej recenzji jest czwarty tom powie�ci, czyli „Wschodz�cy cie�”. Robert Jordan stworzy� ksi��k� maj�c� ponad tysi�c dwie�cie stron, kt�re wzbogaci� rozbudowany g�osariusz. Musia�o si�, wi�c wiele wydarzy�, prawda?

W „Smoku Odrodzonym” prawd� o ch�opaku zna wielu ludzi, co spowodowa�o konieczno�� ukrywania si�. Moirane Sedai ma swoje plany, �ycie Randa jest zagro�one. Samemu bohaterowi niestety moc zaczyna wymyka� si� spod kontroli. Przeznaczenie nieuchronnie o sobie przypomina, a przepowiednia m�wi o magicznym artefakcie, kt�ry ostatecznie ma potwierdzi�, �e pod��a w�a�ciw� drog�. Prawdziwy Smok mo�e doby� miecza zwanego Callandorem. We „Wschodz�cym cieniu” akcja jest raczej spokojna, bohaterowie rozwa�aj�, jakie kolejne kroki powinni podj��, wszystko si� zmieni�o i pr�buj� wyj�� naprzeciw nowej rzeczywisto�ci. Maj� swoje w�asne dylematy, kt�re nie tak prosto rozwi�za�, zw�aszcza, kiedy wiele si� komplikuje. Randa’al ’Thor sta� si� Smokiem Odrodzonym, twierdza nie do zdobycia upada, a wojna wisi w powietrzu, czy Radal wype�ni swoje przeznaczenie?

„Wschodz�cy cie�” jest pewnego rodzaju skupieniem nad Smokiem Odrodzonym, bohaterem, kt�ry nie potrafi w pe�ni zaakceptowa� tego, kim jest naprawd�. Chodzi tutaj o wyb�r, kt�rego zosta� pozbawiony, nie mo�e zdecydowa�, czego chce, ani czy jest na to gotowy. Sytuacja wymaga konkretnych dzia�a�, a moc trzeba opanowa�. Je�li chodzi o poszczeg�lnych protagonist�w, chyba najbardziej zainteresowa� mnie Mat. Jordan zdecydowa� si� wple�� w t� posta� elementy nordyckiej mitologii, co bardzo mi si� spodoba�o. Robert Jordan przyk�ada� si� do ka�dej tworzonej nacji, czy te� otoczenia. Gdziekolwiek pojawi� si� bohaterowie, to tamtejsza kultura b�dzie bardzo rozbudowana i szczeg�owo opisane. Autor mia� pewien zamys�, �aden z bohater�w nie m�g� by� u niego potratowany po macoszemu, wr�cz przeciwnie stara� si� ka�demu nada� wystarczaj�co du�o miejsca ku temu, aby m�g� zyska� sympati�, b�d� antypati� czytelnika. Pozostaje mi czeka� na kolejny tom i ponownie wyj�� naprzeciw Odrodzonemu Smokowi.

Wschodz�cy cie� to najd�u�szy ze wszystkich tom�w cyklu Ko�o Czasu, licz�cy ponad 1200 stron. Pomimo �e lektura zaj�a mi blisko dwa tygodnie, to zupe�nie mi to nie przeszkadza�o i z uwag� �ledzi�em losy bohater�w - ich przygody, decyzje, rozterki i romanse. Pocz�tkowo nie dzieje si� nic konkretnego - Rand umacnia swoj� w�adz� w �zie, czyta proroctwa i pr�buje zdecydowa�, co powinien dalej zrobi�. Dopiero po pewnym czasie bohaterowie rozdzielaj� si� i ka�de rusza ku w�asnemu przeznaczeniu. W sumie obserwujemy trzy w�tki - Perrina, Randa oraz Elayne i Nynaeve. Nie b�d� dok�adnie zdradza� dok�d si� udadz� i w jakim celu, ale ka�de z nich prze�yje interesuj�ce przygody, kt�re rzuc� �wiat�o na wiele kwestii.

Czwarty tom, cho� bardzo d�ugi, stanowi tak naprawd� przedsmak nadchodz�cych wydarze� i wojen, kt�re Rand z przyjaci�mi b�dzie musia� stoczy�. We Wschodz�cym cieniu nie ma �adnych wielkich wydarze� wok� kt�rych zwi�zana by�aby fabu�a ca�ej ksi��ki, lecz wiele pomniejszych, kt�re stopniowo doprowadzaj� do wype�nienia si� kolejnych proroctw o Smoku Odrodzonym i nie tylko. Pomimo tego ani przez moment nie mia�em wra�enia, �e ksi��ka mi si� d�u�y�a. Jest to zas�uga tego, �e autor we Wschodz�cym cieniu wyja�nia wiele rzeczy, a inne nabieraj� sensu i dodatkowych znacze�. Co wi�cej, dostajemy odpowiedzi na wiele nurtuj�cych pyta�, cz�ci z nich mo�na si� by�o spodziewa�, cz�� mnie zupe�nie zaskoczy�a i to pozytywnie. W czwartym tomie w pe�ni u�wiadomi�em sobie, jak ca�y �wiat przedstawiony i historia zosta�y starannie zaplanowany, i to w najdrobniejszych elementach.

Wschodz�cy cie� to najd�u�szy tom ca�ego cyklu Ko�o Czasu, w kt�rym dostajemy odpowiedzi na wiele nurtuj�cych pyta�. To tak�e pewnego rodzaju wst�p, czy te� przygotowanie do przysz�ych wydarze� i mam nadziej�, �e ju� nied�ugo pojawi si� kolejny tom w nowym wydaniu. Polecam!

WOJNA SI� ZBLI�A

Szkucie naprawd� epickiego fantasy, kt�re porwie Was nie na wiele godzin czy dni, ale wr�cz tygodni i miesi�cy? Macie ochot� na naprawd� rewelacyjnie napisan� fantastyk�, kt�ra nie pozowali Wam si� od siebie oderwa�? A mo�e na porcj� zachwycaj�cej literatury, gdzie to co niezwyk�e i przygody ��cz� si� w satysfakcjonuj�c� ca�o��? Cykl „Ko�o czasu” to rzecz dla Was. I na dodatek bije na g�ow� 99% literatury tego typu.

Przyg�d Randa al.’Thora, pasterza, kt�ry sta� si� smokiem, ci�g dalszy. Gdy nasz bohater studiuje teksty i proroctwa, usi�uj�c jednocze�nie zapanowa� nad moc�, dooko�a niego dzieje si� coraz wi�cej. Sojusznicy i wrogowie snuje swoj� plany i staraj� si� wprawi� je w ruch, a na horyzoncie czai si� ju� wybuch wojny. Czym to wszystko si� sko�czy?

Kiedy zaczyna�em swoj� przygod� z cyklem „Ko�o czasu”, by�em do niego do�� sceptycznie nastawiony. Pierwszy tom, cho� naprawd� dobrze napisany, by� tak mocno inspirowany proz� Tolkiena, �e momentami ociera� si� o plagiat. Szybko si� to jednak zmieni�o, opowie�� nabra�a w�asnego sznytu i charakteru, Robert Jordan poszed� autorsk� �cie�k� a ca�o�� zacz�a zachwyca�. I tom czwarty w�a�nie przede wszystkim zachwyca: stylem, poprowadzeniem akcji, rozmachem, klimatem, wykreowaniem postaci itd., itd. I tak to, co zacz�o si� niczym kopia „W�adcy pier�cieni” sta�o si� dla mnie najlepsz� literatur� fantasy tu� po ksi��kach Tolkiena w�a�nie i zarazem po prostu �wietn� seri�, kt�ra potrafi zachwyci� nawet tych, kt�rzy gatunkiem – kolokwialnie m�wi�c- ju� rzygaj� (a ja tak miewam).

Dlaczego tak si� dzieje? Bo Jordan, jak i Tolkien (tak, cho� poszed� w�asn� drog�, autor „Ko�a czasu” por�wna� do ojca Hobbit�w si� nie ustrze�e), pisze z pasj�. Wida� i czu�, �e to kocha, �e uwielbia te motywy, �e fascynuje si� kreowaniem �wiata i bohater�w a tak�e rozmachem, na jaki pozwala mu literatura. Co jednak wa�niejsze, wida� i czu� jego wielki talent, kt�ry z ka�dym kolejnym tomem rozwija si� coraz bardziej, wspierany literackim do�wiadczeniem. W konsekwencji dostajemy ksi��k�, kt�ra zachwyca stylem, kompozycj� s��w, por�wnaniami, opisami i wysmakowaniem. Ju� samo poch�anianie wzrokiem zda� jest wielk� przyjemno�ci�. A r�wnie �wietna jest tre��, przygody, popisy wyobra�ni i jeszcze wi�ksze popisy epicko�ci tkwiacejh g��boko w sercu pisarza.

Wszystko to razem wzi�te daje nam lektur� pe�n� dzieci�cej rado�ci i zachwytu. Pe�n� ponadczasowej magii i literackiej jako�ci, jaka we wsp�czesnej literaturze chyba ju� si� nie zdarza. Zanurzenie si� w �wiat „Ko�a czasu” jest niczym wybranie si� samemu na quest. Wiemy, �e przed nami d�uga droga i wielka podr�, wiemy �e czeka nas mn�stwo niezwyk�ych wydarze�, zagro�e� i emocji. Ale chcemy tego, bo wiemy, �e b�dzie to pi�kna podr� i niesamowita wyprawa, kt�rej nigdy si� nie zapomnie. I to najlepsze podsumowanie tej serii, jakie przychodzi mi do g�owy. �eby ka�dy cykl fantasy m�g� si� pochwali� czym� takim, fani gatunku byliby zachwyceni.