Kiedy zakwitn� brzoskwinie

Melissa Fu powraca do najpi�kniejszej tradycji opowie�ci – „opowiedzenie historii to zasianie ziarna i oczekiwanie, a� wyro�nie”. Otwiera swoj� magiczn� opowie�� lirycznymi gaw�dami, w kt�rych kryje si� wielka tajemnica, prawda ogromna moc s��w.

„Poznanie historii oznacza dotykanie jedwabistej powierzchni straty, poczucie ci�aru pi�kna w r�kach.

Poznanie historii oznacza przyj�cie jej na wieki, historii wyrytej w jego ko�ciach, nawet je�li przez dekady trwa�a w u�pieniu”.

W taki oto, metaforyczny, emocjonalny i zmys�owy spos�b rozpoczyna si� ta pi�kna powie��.

Schy�ek lat 40. XX w., wybucha wojna Chin z Japoni�. Meilin, �ona Dao Xiaowena, po jego �mierci, ucieka z synem, by zapewni� jedynemu m�skiemu potomkowi rodu bezpiecze�stwo. M�� powierzy� kobiecie tak�e inny skarb – misternie zdobiony zw�j z „poetyckimi” ilustracjami. Czy�by by�y na nim zapisane ju� dawno temu losy Meilin i Renshu?

Kraj coraz mocniej dotyka piek�o wojenne. Nie ma ju� miejsca, kt�re gwarantowa�oby prze�ycie. A i po formalnym zako�czeniu dzia�a� zbrojnych wcale nie jest lepiej. Rozpoczyna si� swoista odyseja bohater�w. Najpierw Szanghaj, potem Tajwan. Miejsca, w kt�rych trzeba zaczyna� na nowo, op�akuj�c wszystkie straty.

A jednak Meilin i jej syn radz� sobie ca�kiem dobrze. Nawet otwiera si� przed Renshu �wietlana przysz�o�� – studia w USA. Trzeba tylko za�atwi� pewne sprawy, no i zebra� ogrom pieni�dzy, jakie s� poza zasi�giem bohater�w. W zasadzie ca�e �ycie rodziny Dao to nieustana walka o co�. I zazwyczaj udaje si� osi�gn�� cel (cho�by po�owicznie), ale cz�sto bardzo wysokim kosztem.

Lata 60. XX w. Renshu sp�dza w upragnionej Ameryce. Jednak trudno mu si� tu zadomowi�, nawet po symbolicznej zmianie imienia. Renshu/Henry jest oszo�omiony nowym �wiatem, wr�cz zach�ystuje si� nim. Mijaj� lata, a on coraz bardziej czuje si� jak u siebie. Chocia� co krok co� mu przypomina o domu. A i cz�sto zdarza si�, �e to ludzie nie daj� mu (a przede wszystkim jego c�rce) zapomnie�, sk�d pochodzi.

Docieramy a� do lat 90., gdzie CBS News przekazuje przera�aj�ce wie�ci z Chin. Henry/Renshu jest jak sparali�owany… Lily za� nie poddaje si� w zg��bianiu swojej chi�skiej cz�ci to�samo�ci. Nie mo�e te� zrozumie�, dlaczego ojciec tak mocno odcina si� od swoich korzeni.

W „Kiedy zakwitn� brzoskwinie” tera�niejszo�� przetykana jest ni�mi przesz�o�ci. Autorka odtwarza (we wspomnieniach) losy Meilin od pocz�tku. Podkre�la jej liberalne wychowanie, g��bokie uczucie ma��e�skie i ogromn� odwag� w podejmowaniu trudnych decyzji. Po dramatycznych wie�ciach Meilin jest zdana wy��cznie na siebie. Bez m�a jej pozycja jest �adna. To syn, jedyny dziedzic rodu, jest tym, kt�ry ustala jej miejsce w hierarchii. I ona zrobi wszystko, by Renshu dosta� to, czego zapragnie.

Powie�� Fu pe�na jest emocji. Znajdziemy tu i mi�o�� w jej wielu wymiarach, zazdro��, rozpacz, gniew, wstyd, rado�� itd. Tu odbija si� bowiem �ycie ze wszystkimi blaskami i cieniami! Najwi�cej ich bohaterowie otrzymuj� w konsekwencji wydarze� ([Adres usuni�ty]. wojna, wyjazdy itp.) oraz poprzez sztuk�! Bo to w�a�nie pi�kno jest cichym bohaterem t�a w ksi��ce Melissy Fu. Du�e uczucia towarzysz� najpierw opowie�ciom na rodzinnym zwoju, sztuce kaligrafii, potem cho�by w odkrywaniu przez Renshu �wiata muzyki klasycznej.

Jest te� tu zestawienie dw�ch jak�e odmiennych kultur. Chiny i szereg ich dziwacznych (z punktu widzenia europejskiego czytelnika) tradycji (np. palenie pieni�dzy ofiarnych za zmar�ego), wierze� (np. w g�odne duchy), �wi�t (np. �wi�to Podw�jnej Dziewi�tki) oraz tradycyjnych, symbolicznych opowie�ci (np. historia o �r�dle Brzoskwiniowego Kwiecia”). A na drugim biegunie Stany Zjednoczone ze wszelkimi swobodami, wolno�ci� i nieograniczonymi (jak si� wydaje) mo�liwo�ciami.

Ta powie�� w�a�ciwie nie ma s�abych stron. A jedn� z mocniejszych, poza pi�knym j�zykiem, s� bohaterowie i warstwa psychologiczna. Autorka pokazuje r�ne postawy wobec tych samych sytuacji, tote� czytelnik mo�e zaobserwowa� jak bardzo ludzie si� mi�dzy sob� r�ni�. Wsp�lnym mianownikiem s� tylko uczucia, jakie ich wiod� przez �ycie – jak np. marzenia. Z tym, �e jeden pragnie luksusu i pozycji, a drugi – blisko�ci. Inny jeszcze chce spokoju i bezpiecznego schronienia, a jeszcze kto� zrobi wszystko, by dotrze� do upragnionej wiedzy. Bardzo mi si� podoba, �e Fu portretuje tak wielu ludzi, ale te minibiografie nie s� przegadane. Dostajemy tyle informacji, ile akurat potrzeba, by zorientowa� si� w ich osobistych ambicjach oraz relacjach z otoczeniem.

„Kiedy zakwitn� brzoskwinie” to ksi��ka-drzewo. Nie do��, �e osadzona na licznych korzeniach, to i pnie si� wysoko w g�r�, rozga��ziaj�c we wszystkie strony. Melissa Fu napisa�a Wielk� Opowie��. W�a�ciwie to nie spos�b w kr�tkim szkicu przywo�a� wszystkich temat�w, jakie tu podejmuje, zaznacza czy cho�by tylko sugeruje.

Warto jednak przyjrze� si� przynajmniej kilku. To oczywi�cie przede wszystkim rola kobiety w chi�skiej tradycji, w �yciu spo�ecznym. Fu �wietnie pokazuje ile znacz� panie poprzez drobne uwagi odnarratorskie („Dao Hongze mia� trzy �ony. Ich imiona nie s� wa�ne”), opisywane sytuacje (wykorzystywanie seksualne), dialogi i kreacje.

W tych portretach najbardziej uderza ignorowanie to�samo�ci kobiet. Nikt nie pyta o ich plany, marzenia, uczucia. One w Chinach maj� swoje zadania i tylko z tego je si� rozlicza. „Hongze jej [drugiej �ony – K.M.] nie kocha, ale jest mu potrzebna”. Gdzie� zupe�nie mi�dzy s�owami autorka podrzuca te symboliczne elementy kultury wschodniej, kt�re budz� liczne kontrowersje (np. „z sercem sp�tanym �alem i stopami skr�powanymi tradycj�”).

Jednak i w tak konserwatywnych Chinach pojawia si� [Adres usuni�ty]. „Ruch 4 Maja”, postuluj�cy o szereg reform, [Adres usuni�ty]. nadanie kobietom wi�cej praw i swobody. Chocia� m�wi si� o takich zrywach raczej szeptem i po kryjomu.

Rzecz jasna, nie trzeba chyba nikomu m�wi�, jaki status ma dziewczynka w rodzinie. W Chinach to m�ski potomek jest tym, kt�rego si� wyczekuje. „Renshu to jedyny wnuk po synu (…). Nale�y go chroni�, nade wszystko”. I w zasadzie Meilin ca�e �ycie podporz�dkowa�a swojej macierzy�skiej powinno�ci. Mo�na nawet powiedzie�, �e �y�a wy��cznie dla syna.

Jest te� dominuj�cy motyw wojny (Chin z Japoni�, potem konflikt domowy). I tu zn�w �wiat dzieli si� na m�ski (a wi�c bohaterski) i �e�ski. Kobiety dopiero w tak ekstremalnych sytuacjach zyskuj� na znaczeniu. Przejmuj� prowadzenie rodzinnych interes�w, troszcz� si� o najbli�szych, organizuj� t� nie�atw� codzienno��. Ale nie wszystkie, a tylko te, kt�re maj� przed sob� przysz�o��, a wi�c posiadaj� syn�w…

Wojenna zawierucha zawsze jest obrazem tragicznym i przejmuj�cym do szpiku ko�ci. Tu�aczki, niepewno��, strach, b�l, �mier�. Taka codzienno�� jest koszmarem naznaczaj�cym ju� na zawsze. Fu �wietnie obrazuje, jak zmienia si� postrzeganie pewnych spraw w czasach trudnych. Jak zanikaj� warto�ci, moralno��, godno��. A zyskuj� uk�ady, podejrzanie relacje i tajemnicze wsp�prace. To zreszt� tak�e znak nowych czas�w. Bo nawet zmieniaj�c kontynent Renshu nie b�dzie wolny od macek pozostawionych w Tajpej.

Bardzo mi si� podoba styl Melissy Fu! Ka�dy rozdzia� sk�ada si� z minicz�stek, a one maj� charakter przypowie�ci, gaw�dy, metafory. W zasadzie pisarka umieszcza w kr�tkich opowiastkach sam� esencj�. Bardzo szybko czytelnik jest w stanie wnikn�� w t� histori�. Fu opowiada dynamicznymi obrazami – czasem s� to pojedyncze migawki, a niekiedy poetycki pejza�.

„Kiedy zakwitn� brzoskwinie” to urzekaj�cy poetycki j�zyk, kt�ry kontrastuje z bezbrze�nie bolesnymi historiami. To ho�d z�o�ony wielkiej opowie�ci – bohaterowie w gorszych chwilach pocieszaj� si� snuciem gaw�d, tworzeniem legend czy mit�w, historiami „z czas�w Trzech Kr�lestw”, pisaniem list�w. Fu znakomicie operuje pi�rem (k�aniam si� te� p. K. Sarek za cudowny przek�ad). To ksi��ka, kt�ra ma w sobie przyci�gaj�cy, magiczny pierwiastek tajemnicy. To te� historia ludzi, kt�rzy chc� poczu� si� na swoim miejscu, zazna� odrobiny spokoju i szcz�cia. Bez nieustannego ogl�dania si� za siebie.

Serdecznie polecam, aby�cie przejrzeli wczesnowiosenne nowo�ci na stronie TaniaK[Adres usuni�ty], na pewno znajdziecie tam t� przepi�kn� opowie��!

Nigdy nie tra� wiary w lepsze jutro, zamkni�cie jednego rozdzia�u otwiera drzwi do czego� nowego i niezwyk�ego.

Nitka orientu, zapach brzoskwi� , dotyk jedwabiu pod palcami, a przede wszystkim rodzinne tradycje utrzymywane przez kolejne pokolenia.

Najnowsza powie�� Melissy Fu to napisana z ogromn� wra�liwo�ci� i mi�o�ci� historia rozgrywaj�ca si� na przestrzeni kilku pokole�. Zmieni�y si� czasy, zmienia�y si� pogl�dy, lecz nadzieja wype�niaj�ca kolejne kartki, mimo wielu dramatycznych wydarze� pozosta�a czym� niezmiennym.

Losy poszczeg�lnych os�b splataj� si� ze sob� niczym nitki misternie tkanego gobelinu tworz�c wyj�tkow� wielowarstwow� mieszank�.

G��wn� narratork� powie�ci pocz�tkowo jest m�oda szcz�liwa �ona i mama - Meilin.

To z ni� czytelnik dzieli emocje i rozterki. To jej dusz� odbiera uczucia- strat� ukochanej osoby , mi�o�� oraz determinacja w walce o dobro syna - Renshu.

Ch�opakowi uda�o si� dosta� do USA , kraju odleg�ego od jego rodzinnych stron o zdawa�oby si� lata �wietlne.

Snuta przez m�czyzn� opowie�� otwiera oczy na wiele aspekt�w i trudno�ci z jakimi zmagaj� si� imigranci , po czym oddaje g�os kolejnemu pokoleniu.

Ksi��k� czyta si� w spokojnym, miarowym tempie, a w miar� up�ywu czasu coraz mocniej zanurza si� w �wiat wykreowany przez autork�.

Pi�kna i nostalgiczna. Magiczna. 🌸

Melissa Fu zabra�a mnie w fascynuj�c� literack� podr� przez czas, miejsca, kultury i skomplikowane ludzkie losy. "Kiedy zakwitn� brzoskwinie" to rodzinna saga rozpisana na kilkadziesi�t lat i rozpi�ta mi�dzy Chinami, Tajwanem i USA – opowie�� o wojennej i mi�dzypokoleniowej traumie, nowych pocz�tkach, znaczeniu rodziny i pochodzenia. To staro�ytne legendy, wykaligrafowane zwoje i tradycyjne stroje qipao. To miasto w ogniu, roztrzaskane rodzinne groby i strach przed bombardowaniem. Proza Melissy Fu budzi emocje i o�ywia miejsca, wydarzenia i postaci. Rozbrzmiewa echem �alu i t�sknoty, ale ma te� zapach kwiat�w, kt�ry przynosi nadziej�.

Interesuj�ca azjatycka perspektywa, bolesna historia, zawi�e ludzkie losy i urzekaj�ca, wielopokoleniowa podr�. Opowie�� o ci�arze przesz�o�ci, nadziei na lepsz� przysz�o�� oraz d�ugiej drodze do szcz�cia. Czu�am smutek, rado��, wzruszenie – i znacznie wi�cej. Takie warto�ciowe historical fiction czytam i polecam z przyjemno�ci�.