Wypadek na ulicy Starowi�lnej

Echa przesz�o�ci

Przesz�o�� kryje w sobie wiele tajemnic. Cz�� z nich s� w stanie zdradzi� nam przodkowie, niekiedy s� one przekazywane z pokolenia na pokolenie i pilnie strze�one, czasami wychodz� na jaw przez zupe�ny przypadek. Niekt�rych za� nigdy do ko�ca nie b�dziemy mogli zg��bi�, pozostanie wiele niejasnych kwestii, niedopowiedze�, co nie znaczy, �e nie warto podejmowa� pr�b dotarcia do prawdy.

Zwykle takie zamierzch�e historie kojarz� nam si� ze starymi zdj�ciami, pami�tnikami, z zakurzonymi strychami oraz bibliotekami wype�nionymi wiekowymi woluminami. Tymczasem, jak si� okazuje, na tajemnic� z przesz�o�ci mo�na trafi� nawet w Internecie, podczas rutynowego przegl�dania prasy.

Na tajemnic�, a w�a�ciwie tajemnicz� notatk�, trafia Lucyna, g��wna bohaterka powie�ci Lucyny Olejniczak, pt. „Wypadek na ulicy Starowi�lnej”. Opublikowana nak�adem Wydawnictwa Replika niewielkiej obj�to�ci lektura, to prawdziwa gratka dla wielbicieli rodzinnych historii, starego Krakowa, a tak�e pi�ra pisarki. Znajdziemy tu nie tylko zetkni�cie si� dw�ch plan�w czasowych – tego wsp�czesnego i tego 1900 roku, w kt�rym �y� i pracowa� pradziadek bohaterki. Tym samym powie�� jest niezwyk�ym zaproszeniem w podr� do przesz�o�ci, odtworzonej na podstawie starych zdj�� czy gazet.

Owa notatka w gazecie, kt�ra rozbudzi�a ciekawo�� Lucyny, znalaz�a si� w rubryce „Krak�w przed stu lat” i dotyczy�a �miertelnego wypadku, jakiemu uleg� stra�ak, sier�ant Teodor Hanzelmann. Okazuje si�, �e nikt w rodzinie nie zna� dok�adnie historii pradziadka, zatem kobieta, nam�wiona przez dzieci, postanawia napisa� o nim ksi��k�. Ma ona by� jednocze�nie pr�b� wyja�nienia zagadki �mierci m�czyzny, jak i pr�b� odpowiedzi na pytanie, jaki tak naprawd� by�.

Okazuje si� jednak, �e wcale nie jest tak �atwo prowadzi� to swego rodzaju dziennikarskie �ledztwo, szczeg�lnie je�li mowa o wydarzeniach sprzed wieku. Ca�e szcz�cie jednak, �e Lucyna na swej drodze spotyka wielu �yczliwych ludzi, jak pracownik stra�y po�arnej, czy … pewien dziennikarz, wyj�tkowo zaanga�owany w dotarcie do prawdy. Na stronach ksi��ki pojawi si� r�wnie� sympatyczny Pan W�adys�aw, r�d�karz, z niezwyk�ym talentem do przyci�gania k�opot�w.

Czy kobiecie uda si� rozwi�za� zagadk�? A mo�e pewne fakty powinny jednak pozosta� w przesz�o�ci? Przekonamy si� o tym dzi�ki lekturze powie�ci „Wypadek na ulicy Starowi�lnej”, uroczej historii, o wielkim potencjale, niestety tym razem nie w pe�ni wykorzystanym przez autork�, kt�ra zbyt pobie�nie potraktowa�a temat. Nie zmienia to jednak faktu, �e lektura ksi��ki jest prawdziw� przyjemno�ci�, za� plastyczny jak zwykle j�zyk Lucyny Olejniczak sprawia, �e przechadzamy si� uliczkami Krakowa, jeste�my w stanie bez problemu wyobrazi� sobie jego klimat i … zakocha� si� w nim. Tajemnica, a tak�e wydarzenia opowiedziane z punktu widzenia Heli, c�rki stra�aka, schodz� na dalszy plan, kiedy zachwycamy si� Rynkiem krakowskim w 1900 roku, witrynami sklep�w sprzedaj�cych produkty po „najumiarkowa�szych” cenach czy herbat� i wina „Znane ze swojej dobroci”. Pi�kna jest ta krakowska wyprawa…

Justyna Gul

Qultura s�owa

Lucyna Olejniczak rozkocha�a mnie w swojej tw�rczo�ci dzi�ki serii 'Kobiety z ulicy Grodzkiej'. Niew�tpliwym plusem jej powie�ci jest akcja osadzona w mie�cie, w kt�rym obie mieszkamy, czyli w Krakowie, tera�niejszym lub z przesz�o�ci. Czy "Wypadek na ulicy Starowi�lnej" pozostanie na d�ugo w mej pami�ci?

Lucyna mieszka w Nowej Hucie, ma doros�e dzieci a m�� nie �yje od wielu lat. Przegl�daj�c "Dziennik" natrafia na rubryk� 'W Krakowie przed stu laty', gdzie znajduje notatk� z 1900 roku dotycz�c� po�aru na ulicy Starowi�lnej. Dla innych os�b notka by�aby zupe�nie niezauwa�alna, lecz Lucyna dostrzeg�a w niej znajome nazwisko - Teodor Henzelmann. Jej pradziadek by� jednym ze stra�ak�w spiesz�cych do po�aru a gdy w�z uleg� wypadkowi, zosta� poszkodowany.

Bohaterka poruszona jego losami postanawia dowiedzie� si� o swoim przodku jak najwi�cej. Magda i Tomek - jej dzieci - gor�co namawiaj� matk�, by napisa�a o pradziadku ksi��k�. Tylko czy uda jej zdoby� wystarczaj�c� ilo�� materia�u? Dzielnie jednak zabiera si� do pracy, odnajduj�c nie tylko zdj�cia czy listy, ale r�wnie� towarzystwo sympatycznego m�czyzny o intryguj�cym spojrzeniu. Dziennikarz stara si� pom�c w poszukiwaniach stra�aka z przesz�o�ci, ale czy wsp�lne "�ledztwo" przyniesie lepsze rezultaty? Czy Lucyna napisze ksi��k�?

Lucyna Olejniczak jak zawsze wy�mienicie odda�a klimat z lat, gdy �y� Teodor Henzelmann - doro�ki, tramwaje konne, sienniki i jazda poci�giem do Mogi�y. G�upie zabawy dzieci przeplataj� si� z problemami doros�ych, �a�ob�, t�sknot� i bied�. Bohaterka pr�buj�c wczu� si� w najbli�szych pradziadka stara si� ich oczami opisa� dzie� wypadku - co wtedy robili, gdzie byli, w jaki spos�b dowiedzieli si� o nieszcz�ciu. Zabieg ten sprawia, �e poznajemy szersz� perspektyw� i postrzeganie fakt�w w zale�no�ci od wieku narratora.

Niestety chc�c napisa� szczer� recenzj� musz� stwierdzi�, �e ta ksi��ka mocno mnie rozczarowa�a. Podczas lektury czu�am si� wr�cz zm�czona, nie pasowa� mi ani j�zyk, ani bohaterowie i wydarzenia wok� nich. Bardzo �a�uj�, bo w poszukiwaniach przodka tkwi� ogromny potencja�. Niewiele tutaj konkret�w w g��wnym temacie, w�tki poboczne te� do�� rozmyte. Chwilami mia�am wra�enie, �e pisa�a t� powie�� zupe�nie inna Lucyna Olejniczak ni� moje ukochane 'Kobiety z ulicy Grodzkiej'. Szkoda...

Podsumowuj�c - "Wypadek na ulicy Starowi�lnej" to opowie�� o poszukiwaniach, zauroczeniach, sprawianiu rado�ci starszym i samotnym osobom, o mi�o�ci zaborczej i zazdrosnej a tak�e o nieszcz�ciu, biedzie, zbyt szybko podejmowanym decyzjom. Historia o tch�rzostwie, rozczarowaniu, igraniu �yciem innych. Dla mnie niestety bez fajerwerk�w, ale mo�e Wam przypadnie do gustu.