�ywa i martwa

"�ywa i martwa" to kolejny rewelacyjny thriller psychologiczno-obyczajowy w wydaniu Magdaleny Zimniak. Jak dla mnie, najbardziej wci�gaj�cy thriller autorki. �wietnie napisany, kt�ry nie zdradza do ko�ca szczeg��w. Magdalena Zimniak lubuje si� w trudnych tematach. Ten, mimo zaskakuj�cej i przera�aj�cej fabu�y, napisany jest lekkim stylem.

Maja ma na�cie lat i od powrotu ze Stan�w zachowuje si� inaczej. Z dobrej i weso�ej dziewczyny przemienia si� w cich� i wycofan� uczennic�. Chodzi przygn�biona, jakby by�a martwa za �ycia. Szkolna pani psycholog podejrzewa u niej zesp� Cotarda. Maja, przekonana o w�asnej �mierci, "b��ka" si� w�r�d �ywych.

Pada deszcz, ale to nie robi mi r�nicy. To jedna z zalet bycia martw�. Nawet je�li jeste� przemoczona, nic nie czujesz. Twoje cia�o nie reaguje. Gdyby kto� mnie teraz uderzy�, nie czu�abym b�lu".

Psycholo�ka Iwona, za wszelk� cen�, chce pom�c dziewczynie, kt�ra straci�a matk� i, opr�cz ojca, nie ma nikogo. Zachowanie uczennicy zaciekawia j� do tego stopnia, �e przeprowadza w�asne �ledztwo. Koniecznie chce dowiedzie� si�, co przyczyni�o si� do choroby Mai Johnson. W ten spos�b odkrywa tajemnice rodzinne dziewczyny i jej ojca z przesz�o�ci oraz ich zwi�zek z chorobliw� obsesj� matki dziewczyny. Kto� jednak nie chce, by prawda wysz�a na jaw.

Ci�ko mi by�o si� oderwa� o tej mocnej i wstrz�saj�cej ksi��ki. Autorka lawiruje pomi�dzy przesz�o�ci� a tera�niejszo�ci�, bowiem przesz�o�� ma tu ogromne znaczenie i wp�ywa na tera�niejszo��. Mo�emy j� pozna� z perspektywy kilku kluczowych bohater�w. Autorka ukazuje, jak krucha jest psychika ludzka i jak �atwo jest zniszczy� czyje� �ycie. Polecam t� dopracowan� w ka�dym calu, szokuj�c� powie�� grozy.

Maja by�a wzorow� uczennic�, by�a lubiana przez r�wie�nik�w i niewzbudzana niepokoj�cego wra�enia, a� do czasu, gdy wr�ci�a do szko�y po wakacjach. Bohaterka zacz�a wagarowa�, nie przyk�ada�a si� do nauki oraz zerwa�a kontakty z przyjaci�mi. Na domiar z�ego wydaje jej si�, �e nie �yje, �e jest trupem, a jej dusza jeszcze nie oddzieli�a si� od jej cia�a. Swojej mamy nie zna�a, poniewa� zmar�a, gdy by�a niemowlakiem, ojciec nie radzi sobie z jej problemami i nie dopuszcza my�li, �e mo�e by� ona chora. Jedynie szkolna psycholog stara si� zrozumie�, co si� wydarzy�o oraz jak mo�e pom�c Mai. Komu� jednak nie podoba si� to, �e grzebie w tej sprawie. Kobieta zaczyna dostawa� pogr�ki.

Ta ksi��ka mn� nie�le wstrz�sn�a. Porusza ona wa�ne tematy, jakimi jest rodzina, relacje mi�dzy jej cz�onkami, chora, dysfunkcyjna mi�o��, depresja, trauma. By�o mi �al Mai, poniewa� zamiast mie� problemy jak typowa nastolatka, prze�ywa� pierwsze mi�o�ci, a nawet przechodzi� nastoletni okres buntu, ona zmaga si� z czym� o wiele gorszym, co jej m�zg spycha do pod�wiadomo�ci, w efekcie czego pojawia si� choroba. T� chorob� jest Zesp� Cotarda. Zaburzenie to istnieje naprawd�, cho� ma miejsce niezwykle rzadko. Pacjentowi wydaje si�, �e nie �yje, a podstawowe czynno�ci wykonuje automatycznie. Nie odczuwa uczu�, b�lu, zm�czenia. Urojenia te pojawiaj� si� w czasie ci�kiej depresji. Maja jest przekonana o rozk�adzie swoich organ�w, czuje od siebie zapach zgnilizny, jest przekonana, �e zosta�a skazana na wieczne pot�pienie. Do tej pory nie mia�am poj�cia o istnieniu Zespo�u Cotarda i musz� stwierdzi�, �e jest to przera�aj�ce i szokuj�ce. Co by�cie pomy�leli, gdyby kto� powiedzia� Wam, �e nie �yje?

A� mnie palce �wierzbi�, �eby napisa� Wam, co prze�y�a bohaterka, co wp�dzi�o j� w taki stan, dlaczego zachowuje si� w ten spos�b, ale nie mog�, poniewa� zdradzi�abym Wam istotne informacje, kt�re mog�yby Wam zepsu� przyjemno�� z lektury tej powie�ci. Zamiast tego napisz� Wam, �e ca�ym sercem Wam j� polecam. Mimo �e zosta�a ona sklasyfikowana jako thriller, musz� zaznaczy�, �e wi�cej znajdziecie w niej dramatu oraz element�w ksi��ki obyczajowej, s� jednak pewne kwestie, kt�re wskazuj� na dreszczowiec, jednak nie odgrywaj� one tutaj roli pierwszoplanowej.

Histori� poznajemy z perspektywy kilku os�b: Mai, jej ojca, jej matki z przesz�o�ci, szkolnej psycholog oraz Zuzanny, kt�ra pracowa�a z jej ojcem. Jako jedyni dowiadujemy si� ca�ej prawdy, ka�da z tych os�b wnosi do fabu�y co� istotnego, by na sam koniec wszystkie elementy uk�adanki wskoczy�y na odpowiednie miejsce.

„�ywa i martwa” wci�ga, intryguje, porywa czytelnika w wir tajemnic, niewypowiedzianych s��w oraz problem�w, kt�rych nikt by si� nie spodziewa�. Mo�na w oczach innych funkcjonowa� normalnie, ale nikt z nas nie wie, co druga osoba d�wiga na swych barkach. Maja zdecydowanie ma na nich zbyt wielki ci�ar.

Ka�da krzywda wyrz�dzona zar�wno sobie, jak i innemu cz�owiekowi jest straszna. Szczeg�lnie bulwersuj�ce s� jednak te, kt�re bezpo�rednio dotykaj� dzieci czy m�odych ludzi. Ostatnie tygodnie przynios�y wiele takich spraw, nag�o�nionych medialnie, �wiadcz�cych o bestialstwie cz�owieka, ale te� maj�cych niepokoj�cy wyd�wi�k zwi�zany z funkcjonowaniem ludzkiej psychiki. Nigdy nie wiemy bowiem, co tak naprawd� druga osoba my�li, co planuje, a cz�sto bywa tak, �e te najgorsze, najbardziej perfidne czy perwersyjne my�li s� ukryte pod p�aszczykiem powszechnego szacunku, erudycji, podziwu.

T� z�o�ono�� ludzkiej psychiki doskonale wykorzysta�a Magdalena Zimniak w swojej najnowszej ksi��ce pt. „�ywa i martwa”. Opublikowana nak�adem Wydawnictwa Prozami powie�� to przera�aj�ce studium szale�stwa, ale te� dewiacji oraz tajemnic, kt�re skrywaj� rodziny powszechnie uznane na godne szacunku, niekiedy nawet stawiane za wz�r. To powie�� zar�wno dla tych, kt�rzy w swoim �yciu do�wiadczyli krzywdy, a tak�e dla tych, kt�rzy na t� krzywd� s� wra�liwi. Poruszaj�c temat, kt�ry jest niezmiernie rzadko wykorzystywany w literaturze autorka jednocze�nie zwr�ci�a uwag� na to, �e z�e rzeczy mog� dzia� si� za ka�dymi drzwiami, a my powinni�my reagowa� na ka�dy przejaw niepokoj�cego zachowania.

Autorka przedstawia nam Maj�, siedemnastoletni� uczennic� presti�owego liceum. Jej ojciec jest szanowanym lekarzem, kt�ry za swoj� mi�o�ci� wiele lat temu przyjecha� do Polski. Niestety matka Mai ju� od wielu lat nie �yje, a teraz … umar�a tak�e Maja. Dziewczyna jest przekonana o tym, �e jej cia�o ulega rozk�adowi, czuje si� jak oszustka funkcjonuj�c pomi�dzy osobami �ywymi i staraj�c si� ukry� swoj� �mier�. Wielokrotnie bierze prysznic, unika skupisk ludzi b�d�c przekonan�, �e wydziela wo� trupiego rozk�adu. Nie odczuwa te� potrzeby jedzenia, a na dodatek widuje zmar�ych , potrafi nawet z nimi rozmawia�. Umar�a po pobycie u swojej babki w USA, cho� tak naprawd� nie wiadomo, co si� tam wydarzy�o. Pewne jest tylko to, �e wszystko straci�o znaczenie – mo�e poza poznaniem prawdy o swojej matce i jej �mierci. Dlatego te� zaczyna odwiedza� jej gr�b licz�c, �e skoro widuje duchy, to spotka r�wnie� tam swoj� matk�.

Dziewczyn� interesuje si� szkolna psycholog, zauwa�aj�c i� z Maj� dzieje si� co� z�ego. Niestety rozmowa z dziewczyn� i jej kolegami nie wnosi nic do sprawy, prosi zatem o pomoc swojego przyjaciela, by�ego partnera, Macieja, kt�ry jest psychiatr�. Umawia si� r�wnie� na rozmow� z jej ojcem, ale ta ko�czy si� w do�� nieoczekiwany spos�b…

Na wydarzenia patrzymy r�wnie� przez pryzmat do�wiadcze� Kamili, matki Mai. Cofamy si� w przesz�o�� by odkry�, w jaki spos�b pozna�a Johna, co sprawi�o, �e go pokocha�a, a tak�e jak potoczy�y si� wydarzenia, kt�re doprowadzi�y do jej �mierci. Czytaj�c o porzuceniu i depresji, pr�bie samob�jczej i wyje�dzie do USA jeste�my przekonani, �e Maja po prostu odziedziczy�a po matce sk�onno�� do choroby. Ze wzruszeniem obserwujemy rozwijaj�c� si� mi�o�� Kamili i m�odego chirurga spotkanego we francuskim bistro, a kt�rym pracowa�a i jeste�my przekonani, �e w ten spos�b spe�nia si� ameryka�ski sen. Szczeg�lnie, �e John podejmuje decyzj� o przeprowadzce do Polski, bowiem w USA Kamila nie mo�e si� zadomowi�.

Zupe�nie nie spodziewamy si� kierunku, w kt�rym nagle zaczyna zmierza� ksi��ka. Zaskoczenie miesza si� tu z niedowierzaniem i szokiem, prze�ywamy ca�� gam� emocji, pozostaj�c po lekturze z wra�eniem brudnej duszy i przera�eniem, do czego s� w stanie posun�� si� ludzie. Intryguj�ca fabu�a i wartka akcja, podobnie jak doskonale wykreowani bohaterowie to znak rozpoznawczy Magdaleny Zimniak. Podobnie jak tematu powszechnie uwa�ane za tabu, wstydliwe, obna�aj�ce prawd� o cz�owieku i jego funkcjonowaniu, a tak�e pokazuj�ce, jak bardzo pozory mog� myli�. Bez w�tpienia jest to jedna z najlepszych ksi��ek autorki, a przy tym kolejna ju�, kt�ra odciska na nas trwa�e pi�tno, a tak�e uwra�liwia na ludzk� krzywd�.