Barbara Toporska
Interesuje ci� historia i �ycie spo�eczne XX wieku? Si�gnij po ksi��ki Barbary Toporskiej, wybitnej polskiej pisarki, poetki i felietonistki.
Barbara Toporska (1913-1985) znana jest g�ównie jako �ona Józefa Mackiewicza - autora m.in. "Drogi donik�d". Ma��e�stwo wspólnie emigrowa�o do Rzymu, Londynu i ostatecznie Monachium. Niewiele osób wie, �e Toporska równie� prowadzi�a w�asn� karier� twórcz�, niezale�n� od s�awy Mackiewicza. Próbowa�a swoich si� w prozie, poezji, a nawet dziennikarstwie. Jej najpopularniejszy tomik poetycki to "Athene noctua", z kolei cenion� powie�ci� jest "Na Mlecznej Drodze". Ponadto artyku�y Barbary Toporskiej i Józefa Mackiewicza na tematy spo�eczne mo�na przeczyta� w zbiorze "Droga Pani".
Popularne teksty ma��e�stwa s� dost�pne tak�e w publikacji "Dzie�a", czyli zbiorze listów ró�nych autorów. Te wymieniane pomi�dzy Toporsk� a Mackiewiczem zosta�y umieszczone a� w kilkudziesi�ciu tomach. To niesamowita historia mi�o�ci dwóch wybitnych jednostek, które patrzy�y na �wiat zupe�nie inaczej za spraw� swojej wra�liwo�ci i talentu pisarskiego. Dzi�ki listom mo�emy równie� pozna� realia XX wieku z pierwszej r�ki - w r�kopisach nie zabraknie opisów podró�y, codzienno�ci i sytuacji polityczno-spo�ecznej tamtych czasów. Jest to wi�c doskona�a lektura nie tylko dla badaczy prac znanej pisarki.
Zbiory listów pt. "Dzie�a" i inne ksi��ki Barbary Toporskiej spotka�y si� z du�ym zainteresowaniem �rodowisk naukowych. Zebra�y pozytywne recenzje i zosta�y opatrzone wst�pami z wyja�nieniami ówczesnej sytuacji �yciowej autorki. Jej codzienne do�wiadczenia by�y bowiem �ród�em inspiracji dla ca�ej twórczo�ci.
-
Siostry
Powie�� jest histori� dw�ch si�str przyrodnich, podobnych zewn�trznie, r�nych charakterami. Ze wsp�lnej matki, ex-aktorki, o trudnej do ustalenia biografii a nawet narodowo�ci, bo ustawicznie &bdquo�ycie zmienia�a w teatr&rdquo h starsza siostra, Pola, mia�a ojca �yda.Je�li chodzi o form�, Siostry...Powie�� jest histori� dw�ch si�str przyrodnich, podobnych zewn�trznie, r�nych charakterami. Ze wsp�lnej matki, ex-aktorki, o trudnej do ustalenia biografii a nawet narodowo�ci, bo ustawicznie &bdquo�ycie zmienia�a w teatr&rdquo h starsza siostra, Pola, mia�a ojca �yda.Je�li chodzi o form�, Siostry... -
Na wsch�d od dzisiaj
Zacz�o si� od snu, czy przypomnienia niezidentyfikowanego obrazka: ziemiste umar�e li�cie fruwaj� nad k�pami cudownie �wie�ych �nieguliczek. Wmawia�am sobie, �e to by�o pod faszyn� na lewo od ganku. Tworzy� j� g�szcz nagich bz�w, krategus�w i z�otego deszczu. Pisa�am do cioci z pro�b� o...Zacz�o si� od snu, czy przypomnienia niezidentyfikowanego obrazka: ziemiste umar�e li�cie fruwaj� nad k�pami cudownie �wie�ych �nieguliczek. Wmawia�am sobie, �e to by�o pod faszyn� na lewo od ganku. Tworzy� j� g�szcz nagich bz�w, krategus�w i z�otego deszczu. Pisa�am do cioci z pro�b� o... -
Sp�jrz wstecz Ajonie!
W tej opowie�ci nie trzymam si� chronologii, po cz�ci z nonszalancji, ale g��wnie z prze�wiadczenia, �e wszystkie sprawy przesz�e i zaprzesz�e, tylekro� przetrz�sane w naszej pami�ci, kojarz� si� w inne uk�ady, ni� te, kt�re obowi�zuj� historyka. ... Ajon natomiast, do kt�rego apeluj� w tytule...W tej opowie�ci nie trzymam si� chronologii, po cz�ci z nonszalancji, ale g��wnie z prze�wiadczenia, �e wszystkie sprawy przesz�e i zaprzesz�e, tylekro� przetrz�sane w naszej pami�ci, kojarz� si� w inne uk�ady, ni� te, kt�re obowi�zuj� historyka. ... Ajon natomiast, do kt�rego apeluj� w tytule... -
Dzie�a T.35 Wielka niewiadoma
Talenty, wielkie talenty, maluj� czy pisz� nie jak potrafi�, ale jak uwa�aj�, �e nale�y pisa� czy malowa�. St�d brak tolerancji dla innych technik czy styl�w. J�zef na Gombrowicza m�wi: ,,bezczelna �atwizna". No, nie dla mnie... Ale s�dz�, �e gdyby on chcia�, i uwa�a� za stosowne, m�g�by pisa�...Talenty, wielkie talenty, maluj� czy pisz� nie jak potrafi�, ale jak uwa�aj�, �e nale�y pisa� czy malowa�. St�d brak tolerancji dla innych technik czy styl�w. J�zef na Gombrowicza m�wi: ,,bezczelna �atwizna". No, nie dla mnie... Ale s�dz�, �e gdyby on chcia�, i uwa�a� za stosowne, m�g�by pisa�... -
Dzie�a. Tom 34. Listy
Jeszcze ma�y traktat o ptakach. Oswojenie, jakie bywa�o sensacj� dla nas w Londynie, to zero w por�wnaniu do Monachium. Nagle, od roku (kto zacz�� pierwszy naturalnie nie wiadomo) wszystkie trzy gatunki sikor (bogatka, modra i czarno g��wka) zacz�y je�� z r�ki. Wchodzisz do parku (my mamy...Jeszcze ma�y traktat o ptakach. Oswojenie, jakie bywa�o sensacj� dla nas w Londynie, to zero w por�wnaniu do Monachium. Nagle, od roku (kto zacz�� pierwszy naturalnie nie wiadomo) wszystkie trzy gatunki sikor (bogatka, modra i czarno g��wka) zacz�y je�� z r�ki. Wchodzisz do parku (my mamy... -
Dzie�a T.29 Listy (Kowalewski)
Zawsze czuj� si� i lepiej i pewniej w izolacji ni� w t�umie. Bo w t�umie �atwiej si� idzie na kompromisy, ni� �bem o �cian�.***Zreszt� sk�onno�� do poj�� kolektywnych jest cech� narodow� polsk�. (Mo�e dlatego Polacy tak �atwo si� bolszewizuj�.) D�ugo by m�wi� o genezie. S�dz�, �e to od rozbior�w....Zawsze czuj� si� i lepiej i pewniej w izolacji ni� w t�umie. Bo w t�umie �atwiej si� idzie na kompromisy, ni� �bem o �cian�.***Zreszt� sk�onno�� do poj�� kolektywnych jest cech� narodow� polsk�. (Mo�e dlatego Polacy tak �atwo si� bolszewizuj�.) D�ugo by m�wi� o genezie. S�dz�, �e to od rozbior�w.... -
Dzie�a T.28 Listy (Chmielowiec)
Nagle ol�ni�o mnie, dlaczego, b�d�c przyrodnikiem, i ca�e �ycie marz�c o napisaniu noweli o zwierz�tach, nigdy tego nie mog�em zrobi�, chyba wpadaj�c w anegdot� i antropomorfizm. Tak samo my�la�em o napisaniu noweli szachowej (naturalnie nie la Zweig) kiedy� m�wili�my o tym? My�li Pan, �e to...Nagle ol�ni�o mnie, dlaczego, b�d�c przyrodnikiem, i ca�e �ycie marz�c o napisaniu noweli o zwierz�tach, nigdy tego nie mog�em zrobi�, chyba wpadaj�c w anegdot� i antropomorfizm. Tak samo my�la�em o napisaniu noweli szachowej (naturalnie nie la Zweig) kiedy� m�wili�my o tym? My�li Pan, �e to... -
Dzie�a T.27 Listy (Sakowski)
Ja bym powiedzia�, �e literatura jest jak atmosfera, kt�r� stwarza, jak pogoda dnia i nocy. Albo jest dobra, albo jest z�a: niezmiennie, czy za Ludwika I, czy za Ludwika XXI, gdyby taki kiedy� zapanowa�. S�o�ce �wieci�o i �wieci jednakowo. Albo go nie ma, za chmurami. I deszcz pada jednakowo. I tak...Ja bym powiedzia�, �e literatura jest jak atmosfera, kt�r� stwarza, jak pogoda dnia i nocy. Albo jest dobra, albo jest z�a: niezmiennie, czy za Ludwika I, czy za Ludwika XXI, gdyby taki kiedy� zapanowa�. S�o�ce �wieci�o i �wieci jednakowo. Albo go nie ma, za chmurami. I deszcz pada jednakowo. I tak... -
Listy do redaktor�w "Wiadomo�ci"
"Poniewa� Pan przechowuje listy jak si� domy�lam dla potomno�ci - b�d� je teraz pisa�a z�o�liwie.""... b�d� pisa�a ju� tylko na korektach, bo to tak, jakby si� mia�o ta�m� magnetofonow� - co za przyjemno�� m�wi� wtedy?! Ach, naprawd�, du�o rzeczy jest wartych i �adnych tylko dlatego, �e..."Poniewa� Pan przechowuje listy jak si� domy�lam dla potomno�ci - b�d� je teraz pisa�a z�o�liwie.""... b�d� pisa�a ju� tylko na korektach, bo to tak, jakby si� mia�o ta�m� magnetofonow� - co za przyjemno�� m�wi� wtedy?! Ach, naprawd�, du�o rzeczy jest wartych i �adnych tylko dlatego, �e... -
Dzie�a T.26 Listy (Jankowski)
Pawe� Jankowski - dyrektor Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP na Uchod�stwie by� bliskim przyjacielem obojga pisarzy.Dzieci�stwo ��czy�o nas tylko kocimi �bami pobliskich ulic. Nie by�o wtedy innych jezdni. A nie znali�my si� jeszcze. Co niedziel� matka prowadzi�a nas na sum� do ko�cio�a Misjonarzy,...Pawe� Jankowski - dyrektor Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP na Uchod�stwie by� bliskim przyjacielem obojga pisarzy.Dzieci�stwo ��czy�o nas tylko kocimi �bami pobliskich ulic. Nie by�o wtedy innych jezdni. A nie znali�my si� jeszcze. Co niedziel� matka prowadzi�a nas na sum� do ko�cio�a Misjonarzy,... -
Dzie�a T.21 Listy do i od redakcji "Kultury"
Znam moc ludzi, kt�rzy zaczynaj� lektur� od list�w. W naszych warunkach jest to objaw raczej zrozumia�y. T�umaczy si� nie tym, aby w�a�nie listy do Redakcji zawiera�y tre�� najciekawsz� i najbardziej warto�ciow�, bo cz�sto bywa odwrotnie; lecz raczej nostalgi� do indywidualnych wypowiedzi,...Znam moc ludzi, kt�rzy zaczynaj� lektur� od list�w. W naszych warunkach jest to objaw raczej zrozumia�y. T�umaczy si� nie tym, aby w�a�nie listy do Redakcji zawiera�y tre�� najciekawsz� i najbardziej warto�ciow�, bo cz�sto bywa odwrotnie; lecz raczej nostalgi� do indywidualnych wypowiedzi,... -
Athena noctua
Do Redaktora Wiadomo�ciKt�ry hu�ywa niezas�u�onej s�awy mi�o�nika i opiekuna poezji.Nieprawda. Ani jeden m�j wiersz nie ukaza� si� w Wiadomo�ciach bez b��d�w,a bywa�o ich czasami po pi�� naraz! Przykre to zw�aszcza dla kogo�, kto jak ja, nie ma �adnych widok�w na ufundowanie sobie tomika...Do Redaktora Wiadomo�ciKt�ry hu�ywa niezas�u�onej s�awy mi�o�nika i opiekuna poezji.Nieprawda. Ani jeden m�j wiersz nie ukaza� si� w Wiadomo�ciach bez b��d�w,a bywa�o ich czasami po pi�� naraz! Przykre to zw�aszcza dla kogo�, kto jak ja, nie ma �adnych widok�w na ufundowanie sobie tomika... -
Na Mlecznej Drodze
�yj� w �wiecie, w kt�rym nic nie jest podobne do tego, co otacza�o mnie w dzieci�stwie. Gdy jednak pr�buj� uciec przed n�kaj�c� mnie obco�ci� (przed n�kaj�c� mnie niepewno�ci�) w tamten �wiat niby to znany, solidny, familiarny, moja pami�� cofa si� z przera�eniem przed czarn� otch�ani�, kt�rej...�yj� w �wiecie, w kt�rym nic nie jest podobne do tego, co otacza�o mnie w dzieci�stwie. Gdy jednak pr�buj� uciec przed n�kaj�c� mnie obco�ci� (przed n�kaj�c� mnie niepewno�ci�) w tamten �wiat niby to znany, solidny, familiarny, moja pami�� cofa si� z przera�eniem przed czarn� otch�ani�, kt�rej... -
Droga Pani...
Musz� si� zastrzec, �e nie wiem, czy cz�owiek posiada dusz�, a w ka�dym razie, czy wszyscy ludzie posiadaj� dusze. Swojej nie zawsze jestem pewna. S�dz� natomiast, �e jedyn� szans� cz�owieka i jego jedynym wdzi�kiem jest pretendowanie do duszy, cho�by to by�o pretensj� na niczym nie opart�. Bez...Musz� si� zastrzec, �e nie wiem, czy cz�owiek posiada dusz�, a w ka�dym razie, czy wszyscy ludzie posiadaj� dusze. Swojej nie zawsze jestem pewna. S�dz� natomiast, �e jedyn� szans� cz�owieka i jego jedynym wdzi�kiem jest pretendowanie do duszy, cho�by to by�o pretensj� na niczym nie opart�. Bez... -
Metafizyka na hulajnodze
,,B�g, honor, ojczyzna"... - W oderwaniu od historycznego kontekstu mo�na by to przyj�� za definicj� i okre�lenie granic najofiarniejszego patriotyzmu: - wszystko dla ojczyzny, pr�cz kompromis�w z sumieniem i godno�ci� ludzk�. - Niestety, intencj� manifestu by�o co� wr�cz przeciwnego. Chodzi�o o...,,B�g, honor, ojczyzna"... - W oderwaniu od historycznego kontekstu mo�na by to przyj�� za definicj� i okre�lenie granic najofiarniejszego patriotyzmu: - wszystko dla ojczyzny, pr�cz kompromis�w z sumieniem i godno�ci� ludzk�. - Niestety, intencj� manifestu by�o co� wr�cz przeciwnego. Chodzi�o o...
