Na surowej ziemi opowiada o losach Juliana Zakrze�skiego, oficera wojsk napoleo�skich, niegdysiejszego �o�nierza wojsk koronnych, uczestnika wojny 1792 r. i insurekcji ko�ciuszkowskiej oraz o losach jego najbli�szych, zw�aszcza o synach: starszym Stanis�awie i m�odszym J�zefie oraz o przyrodniej siostrzenicy Joannie.
Historia rozpoczyna si� po bitwie z Austriakami w maju 1809 r. na sandomierskim cmentarzu wedle ko�cio�a �w. Paw�a przy grobie przyjaciela z czas�w insurekcji i jego wybranki. Potem ksi��ka wiedzie Czytelnika przez lata 1810-12 a� do s�awetnej i jak�e brzemiennej w skutki wyprawy Napoleona I na Moskw�.
Wesp� z bohaterami bierzemy udzia� w odbudowie upad�ego dziedzictwa Zakrze�skich nad Koprzywiank�; maszerujemy przez Wilno i Grodno, bierzemy udzia� w bitwie smole�skiej i wielkiej rzezi pod Borodino; ogl�damy po�ar Moskwy, przeprawiamy si� przez lodowate nurty Berezyny, obserwujemy gehenn� Wielkiej Armii w�r�d litewskich bezdro�y.
Wreszcie przychodzi rok 1813 i Bitwa Narod�w pod Lipskiem. Stanis�aw — jako adiutant ksi�cia J�zefa — towarzyszy wodzowi w ostatniej drodze ku nurtom Elstery…
