Rozkaz mordowa� Polak�w

Ka�dy mieszkaniec wschodnich teren�w Europy zna potworne historie z Wo�ynia i tzw. Galicji Wschodniej, opowie�ci o masowych mordach na Polakach, okropne i przera�aj�ce na tyle, �e nawet po wielu latach trudno o nich m�wi�. Ma�o jednak kto wie, �e odpowiedzialno�� za to ponosi� cz�owiek zwany "Taras Czuprynka", czyli Roman Szuchewycz, jeden z najgorszych zbrodniarzy wojennych, przyklaskuj�cy hitlerowcom.

Ksi��ka opowiadaj�ca losy tego cz�owieka, stworzona zosta�a nie po to, by gloryfikowa� go w jaki� spos�b, ale ma na celu przekazanie historycznych i politycznych fakt�w o nim. I tak, krok po kroku wy�ania si� obraz cz�owieka inteligentnego, maj�cego dalekie ch�opskie pochodzenie, ale wychowywanego w duchu dzia�a� spo�ecznych i szeroko poj�tego patriotyzmu. Szuchewycz stawia� sobie za wz�r wielu staro�ytnych bohater�w, w tym cho�by Aleksandra Wielkiego. Fascynowa�y go jego podboje, taktyka wojenna i dzia�alno�� wojskowa. Pasjonowa�o go te� wszystko, co by�o zwi�zane histori� militarn� Ukrainy. Powoli, krok po kroku, m�czyzna zacz�� wyznawa� coraz bardziej radykalne pogl�dy, szukaj�c poklasku w�r�d znajomych i piel�gnuj�c swoj� nienawi�� do Polak�w. Jako czytelnicy, towarzyszymy m�czy�nie podczas pobierania nauk, w czasie s�u�by wojskowej, podczas pierwszych akcji w szeregach organizacji, do kt�rych przynale�a�. Ogl�damy powolny, acz konsekwentny rozw�j m�odego nacjonalisty przepe�nionego determinacj�, nienawi�ci� i �lepi� wiar� w wyznawane pogl�dy.

Szuchewycz by� cz�owiekiem rzutkim, elokwentnym i maj�cym pos�uch. Doskonale zna� ludzk� psychik�, potrafi� zr�cznie manipulowa� lud�mi i nagina� ich do swojej woli i sobie tylko znanych cel�w. Podporz�dkowywa� sobie ludzi i g�rowa� nad nimi si�� charakteru i charyzm�.

Pami�ta� nale�y, �e dla niekt�rych Ukrai�c�w, m�czyzna ten nadal jest przyk�adem bohatera narodowego. Dla nas – Polak�w, a tak�e �yd�w, Bia�orusin�w i Rosjan to zbrodniarz i okrutnik, kt�ry nie zawaha� si� szafowa� ludzkim �yciem w imi� wyznawanych idei.

T� pozycj� nale�y traktowa� naukowo. Nie ma tu miejsca na wychwalanie Szuchewycza, czy zwracanie uwagi na wyznawane przez niego warto�ci, to zbrodniarz i jako taki winien by� zapami�tany. To biografia. Ksi��ka historyczna o tym jak rodzi si� z�o w najczystszej postaci, ale te� jak powoli umiera i zaciera si� pami�� o nim. To arcyciekawa i solidna dawka informacji historycznych.

"Rozkaz mordowa� Polak�w" Marek A. Koprowski

Posta�, jak� by� Roman Szuchewycz zapisa�a si� na najczarniejszych kartach historii Polski. Dow�dca Ukrai�skiej Powsta�czej Armii by� jedn� z wielu os�b odpowiedzialnych za ludob�jstwo na Wo�yniu i w Ma�opolsce Wschodniej w latach 1939-1947. Jak dosz�o do tego, �e potomek inteligenckiego rodu sta� si� zbrodniarzem wojennym?

"Rozkaz mordowa� Polak�w" to lektura wymagaj�ca od czytelnika wi�cej uwagi i, poniek�d, nerw�w ze stali. Autor tym razem bierze na tapet sylwetk� cz�owieka, kt�ry zas�yn�� swoj� mordercz� dzia�alno�ci�, wzbudza po dzi� dzie� swoiste odczucie niepokoju. Temat podj�ty w ksi��ce klasyfikuje si� jako kontrowersyjny, poniewa� Szuchewycz uwa�any jest za bohatera narodowego Ukrainy, gdy� rzekomo przyczyni� si� do jej powstania.

Marek A. Koprowski na podstawie wielu �r�de� historycznych, materia��w archiwalnych i wspomnie� odtwarza bardzo starannie i rzetelnie �yciorys Romana Szuchewycza. Poznajemy pochodzenie jego rodziny, dzieci�stwo, m�odo��, pocz�tki dzia�alno�ci w strukturach nacjonalistycznych, �ycie doros�e, okres wojny, i tak po kolei a� do �mierci. Zag��biaj�c si� w lekturze pozycji, jeste�my w stanie uformowa� dosy� dok�adny portret psychologiczny opisywanej postaci. Zostaj� nam przedstawione tak�e idee towarzysz�ce Szuchewyczowi, jego "ogniste" pogl�dy oraz zajmowane stanowisko w sprawie ludob�jstwa na Polakach. Autor przybli�a nam r�wnie� spos�b dzia�ania Ukrai�skiej Powsta�czej Armii, wa�ne i mniej wa�ne akcje sabota�owe, ich przebieg i konsekwencje. Dzi�ki temu wszystkiemu, jak i r�wnie� ogromowi pracy Koprowskiego dostajemy w nasze r�ce biografi� kompletn�, dopracowan� w ka�dym calu, a co najwa�niejsze zgodn� z prawd� historyczn�.

Pomi�dzy wierszami autorowi uda�o zawrze� si� to, jak wygl�da�a indoktrynacja m�odych ludzi przez pierwsze organizacje nacjonalist�w ukrai�skich, co nimi kierowa�o, gdy dopuszczali si� zbrodni, jaki cel im przy�wieca�.

Dodatkowo ksi��ka "Rozkaz mordowa� Polak�w" zosta�a wzbogacona o fotografie przedstawiaj�ce mi�dzy innymi rodzin� Romana Szuchewycza.

Podsumowuj�c, ksi��ka wywo�uje w czytelniku wiele sprzecznych odczu� wzgl�dem siebie. Z jednej strony uwa�amy, �e Roman Szuchewycz zwyczajnie uleg� wp�ywom nacjonalistycznym, a z drugiej twierdzimy, �e by� on bezwzgl�dnym, pozbawionym skrupu��w potworem zdolnym do najwi�kszych wyrzecze�, by osi�gn�� obrany punkt. Jednak z pewno�ci� jest to wyczerpuj�ce, pe�ne opracowanie historyczne, kt�re pokazuje bez jakichkolwiek filtr�w posta� Szuchewycza.

⭐7/10

Za egzemplarz ksi��ki dzi�kuj� Wydawnictwu Replika.

*w obliczu obecnej sytuacji na Ukrainie chc� zaznaczy�, �e recenzja nie ma na celu ura�enia kogokolwiek