Audiobook Solaris CD

Jedna z najs�ynniejszych powie�ci Lema, kt�ra koncentruje si� na spotkaniu ludzi z obc� form� �ycia – tajemniczym oceanem na planecie Solaris. Ksi��ka nie oferuje �atwych odpowiedzi ani klasycznego pierwszego kontaktu z obc� cywilizacj�. Zamiast tego Lem porusza temat ogranicze� ludzkiego poznania i tego, jak bardzo jeste�my zamkni�ci w w�asnym sposobie postrzegania �wiata. To powie�� intelektualnie wymagaj�ca, ale niezwykle poruszaj�ca i sk�aniaj�ca do refleksji.

Jedna z najs�ynniejszych powie�ci Lema, kt�ra koncentruje si� na spotkaniu ludzi z obc� form� �ycia – tajemniczym oceanem na planecie Solaris. Ksi��ka nie oferuje �atwych odpowiedzi ani klasycznego pierwszego kontaktu z obc� cywilizacj�. Zamiast tego Lem porusza temat ogranicze� ludzkiego poznania i tego, jak bardzo jeste�my zamkni�ci w w�asnym sposobie postrzegania �wiata. To powie�� intelektualnie wymagaj�ca, ale niezwykle poruszaj�ca i sk�aniaj�ca do refleksji.

Jedna z najs�ynniejszych powie�ci Lema, kt�ra koncentruje si� na spotkaniu ludzi z obc� form� �ycia – tajemniczym oceanem na planecie Solaris. Ksi��ka nie oferuje �atwych odpowiedzi ani klasycznego pierwszego kontaktu z obc� cywilizacj�. Zamiast tego Lem porusza temat ogranicze� ludzkiego poznania i tego, jak bardzo jeste�my zamkni�ci w w�asnym sposobie postrzegania �wiata. To powie�� intelektualnie wymagaj�ca, ale niezwykle poruszaj�ca i sk�aniaj�ca do refleksji.

Jedna z najs�ynniejszych powie�ci Lema, kt�ra koncentruje si� na spotkaniu ludzi z obc� form� �ycia – tajemniczym oceanem na planecie Solaris. Ksi��ka nie oferuje �atwych odpowiedzi ani klasycznego pierwszego kontaktu z obc� cywilizacj�. Zamiast tego Lem porusza temat ogranicze� ludzkiego poznania i tego, jak bardzo jeste�my zamkni�ci w w�asnym sposobie postrzegania �wiata. To powie�� intelektualnie wymagaj�ca, ale niezwykle poruszaj�ca i sk�aniaj�ca do refleksji.

Zasiadaj�c do napisania recenzji "Solarisa", nie wiedzia�em, jak si� do tego zabra�. Wpatrzony w pust� stron� edytora zastanawia�em si�, o czym tak naprawd� ta powie�� jest. O badaczach eksploruj�cych tajemnicz� planet�? O zamkni�tej w opas�ych tomach solarystyce? O galaretowatym oceanie? A mo�e o prze�ywanej na nowo mi�o�ci Krisa i Harey? Ka�dy z tych w�tk�w ma w powie�ci swoje zas�u�one miejsce, a �aden z nich nie mo�e zosta� zepchni�ty na boczny tor, bo tylko we wsp�lnym po��czeniu tworz� one sp�jn�, niesamowit� histori�. C� wi�c mog� napisa�? Czuj� si� pisarsko bezradny...

Tak! Bezradno��! To w�a�nie o tym jest "Solaris"! O bezradno�ci cz�owieka wobec wszystkiego, czego nie zna i nie rozumie, i czego pozna�, ani zrozumie� nigdy nie b�dzie mu dane.

Lem przeni�s� swoich bohater�w na planet� Solaris, kt�rego prawie ca�� powierzchni� zajmuje p�ynna substancja. Wiele wskazuje na to, �e substancja ta jest �ywym organizmem, inteligentnym tworem, b�d�cym najprawdopodobniej przedstawicielem obcej cz�owiekowi cywilizacji. Ten �yj�cy w�asnym �yciem ocean jest przedmiotem bada� od wielu dziesi�tek lat; mimo to ludzko�� nie posun�a si� nawet o krok w zrozumieniu jego struktury, w�a�ciwo�ci i celowo�ci istnienia. Ka�da pr�ba nawi�zania z nim kontaktu ko�czy si� fiaskiem; ocean uparcie milczy, zachowuj�c si� - jak pisze Lem - niczym s�o�, po kt�rego sk�rze spaceruje nic nieznacz�ca, oboj�tna mu mr�wka.

Cz�owiek, od zarania dziej�w uznaj�cy si� za najdoskonalsze stworzenie w ca�ym wszech�wiecie, nie mo�e znie�� wy�szo�ci na poz�r bezmy�lnej galarety nad dorobkiem ludzkiej nauki. To niezrozumienie jednocze�nie frustruje i motywuje, przynosz�c kolejn� fal� nowych bada�, a te z kolei rodz� nowe pytania, oczywi�cie pozostaj�ce bez odpowiedzi, sprawiaj�c, �e b��dne ko�o przyjmuje coraz wi�ksze rozmiary.

Bezradno��... Niemoc wobec ogromu oceanu, jego na wskro� zanalizowanej, ale niepoj�tej pot�gi; niemoc wobec zrozumienia sensu istnienia symetriad i mimoid�w, a nade wszystko niemoc wobec "twor�w F", kt�rych obecno�� jest... No w�a�nie - czym? Iluzj�? Chochlikiem ludzkiej percepcji? Preludium ob��du? Lustrem odbijaj�cym nas samych? A mo�e upragnion�, wyczekiwan� od lat, ale niemieszcz�c� si� w granicach ludzkiego zrozumienia pr�b� kontaktu?

"Cz�owiek wyruszy� na spotkanie innych �wiat�w, innych cywilizacji, nie poznawszy do ko�ca w�asnych zakamark�w, �lepych dr�g, zabarykadowanych, ciemnych drzwi" - stwierdza wreszcie Kris, tym jednym kr�tkim zdaniem trafnie podsumowuj�c smutn� prawd� o pseudo-wielko�ci cz�owieka.

Kris Kelvin ma pom�c w badaniach nad planet� Solaris, jednak ju� od chwili przybycia na stacj� badawcz� odkrywa, �e co� jest nie tak. Jeden z trzech cz�onk�w za�ogi nie �yje, a dw�jka pozosta�ych zachowuje si� co najmniej dziwnie. Jakby tego by�o ma�o ma wra�enie, jakby kto� poza nimi zamieszkiwa� stacje...

Jakie niebezpiecze�stwo kryje si� przez Kelvinem? I jak ma si� do tego olbrzymi, podobno �ywy, ocean, pokrywaj�cy Solaris?

Moim pierwszym wra�eniem, po przeczytaniu kilku pierwszych stron powie�ci by�a my�l: hej, ja wiem co b�dzie dalej. Znam ten motyw z film�w (jako, �e SF nie czytam zbyt cz�sto)! Osoba, czy za�oga, stacja, albo planeta, kt�ra lada moment oka�e si� mie� w sobie co� strasznego i zab�jczego. Tona akcji, niekonieczne sensownej, troch� strach�w i elektroniki. Czyli co�, co trawi�, ale do�� ci�ko i zdecydowanie za czym nie przepadam. Styl autora by� jednak godny pozazdroszczenia - naprawd�, Lem doskonale operuje swoim rodzimym j�zykiem - poza tym to w ko�cu klasyka, kt�ra zwykle jest schematyczna, dlatego... warto by�oby przez ni� przebrn��, prawa?

Jakie� by�o moje zdziwienie, gdy z biegiem czasu fabu�a rozwija�a si� jednak nieco inaczej, ni� zak�ada�am na pocz�tku. W swojej powie�ci Lem porusza przede wszystkim zagadnienie dotycz�ce kontaktu i mo�liwo�ci ludzkiego poznania - niezale�nie, czy m�wimy o tym w kontek�cie mi�dzyplanetarnym, czy mi�dzyludzkim. Autor stawia przed nami zagadk� do rozwi�zania, nie ko�cz�c przy tym historii jednoznacznie. Zadaje nam pytania i nie odpowiada na nie w pe�ni.

Powie�� napisana jest w formie pierwszoosobowej, co przynajmniej mi kojarzy si� zwykle z kiepskimi m�odzie��wkami. W Solarisie jednak taki zabieg sprawdza si� doskonale, bo dzi�ki niemu wraz z bohaterem powoli coraz g��biej wchodzimy w �wiat przedstawiony przez autora.

A jaki jest ten �wiat? Naprawd� dobrze opisany. Tak, Lem dobrze obja�nia to, jak Solaris dzia�a i o dziwo, jest to... ca�kiem ciekawe. Nie jestem ogromn� fank� science-fiction, te ca�e planety i mechanika nie przemawiaj� do mnie zbytnio, ale to przyzna� musz�. Pomys� autora na stworzenie planety z takimi, a nie innymi w�a�ciwo�ciami jest warty poznania.

Samych bohater�w powie�ci mamy czterech. Na ponad trzysta stron powie�ci to ilo�� wystarczaj�ca, aby dobrze ich opisa� i scharakteryzowa�, jednak tak naprawd� bli�ej poznajemy tylko Kelvina, w kt�rego g�owie z reszt� siedzimy. Pozosta�e postacie s�u�� raczej do stawiania nam pyta� i wprawianiu w ruch fabu�y, kt�rej akcja przebiega jednocze�nie... szybko i wolno. Czemu? Bo z jednej strony ca�y czas odkrywamy nowe wskaz�wki i jeste�my utrzymywani w napi�ciu, z drugiej... tu nie ma wielkich wybuch�w i wielkich akcji. Po prostu zagadka, kt�ra stawia przed nami filozoficzne rozwa�ania.

No w�a�nie, filozoficzne. Czy Solaris to ci�ka lektura? Nie, je�li potraktujemy j� jako zwyk�� ksi��k� science-fiction, kt�ra ma przynie�� nam troch� rozrywki. Styl Lema naprawd� nie jest ci�ki, cho� potrafi by� stosunkowo surowy. Jest czysty, bez przekraczania granic moralno�ci, literacki, �adny. Niemniej, przy tym niezanudzaj�cy i �atwy do czytania. Innymi s�owy, dobry do stosunkowo ch�odnego science-fiction, kt�re w moim odczuciu nie chce gra� na emocjach tak bardzo, jak fantasy. Bo ten gatunek skupia si� na faktach, na m�zgu, nie na serduchu i bajkach, kt�re w nim tkwi�. Je�li jednak zaczniemy t� histori� rozwa�a� i si� nad ni� zastanawia�... c�, wtedy mo�na do przer�nych rzeczy i fakt�w si� dokopa�.

Jak to jest wi�c z tym Solarisem? Warto? Nie warto? Jasne, �e warto! Ba, nawet trzeba - to w ko�cu jedna z najbardziej znanych polskich pozycji i my�l�, �e nawet osoby nielubi�ce fantastyki powinny si� z ni� zapozna�, zw�aszcza, je�li chc� uchodzi� za oczytane osoby. Czy jednak wszyscy j� pokochaj� i b�d� uwielbia�? Zdecydowanie nie. To ciekawa lektura, napisana doskonale, ze �wietnie poprowadzonymi w�tkami, ale porusza raczej umys�, nie serducho - a zdaje sobie spraw�, �e nie ka�dy tego w ksi��kach szuka :)