Historia przemocy

Traumatyczne prze�ycia powoduj�, �e zmienia si� �ycie po. Pami�� p�ata figle przywo�uj�c wspomnienia w najmniej odpowiednich momentach. Chce si� zapomnie�, ale si� nie da. Chce si� milcze�, ale czasem trzeba to z siebie wyrzuci�. Jest wstyd, rozczarowanie sob� i pogarda dla siebie. Po czasie przychodz� refleksje co wtedy mo�na by�o zrobi�. Tragedia opowiadana przez kogo� nabiera jakby innego wymiaru. Mocna ksi��ka.

Ciekawo�� jest cech� ludzk�. Nie ma w niej nic z�ego, o ile nie przeobra�a si� we w�cibstwo. To drugie wydaje si� by� nieco popularniejsze. By� mo�e dlatego ksi��ki pisane przez celebryt�w, opisuj�ce ich �ycie i podboje (najlepiej mi�osne), staj� si� najlepiej sprzedaj�cymi si� ksi��kami. Interesuje nas, dlaczego pani z telewizji pok��ci�a si� z inn� pani� i kto opowiedzia� si� po czyjej stronie. Bardzo ch�tnie odwiedzamy portale, kt�re ka�dego dnia (ba! Ka�dej godziny!) donosz� nam o kolejnych aferkach w „szo�biznesie”. W�a�ciwie nie trzeba wiele – wystarczy portal informacyjny. Tam te� znajdziemy tego typu tre�ci. Ludzie z�aknieni s� opowie�ci o celebryckim �wiatku, dlatego biografie i autobiografie ludzi nale��cych do tego kr�gu wyprzedaj� si� na pniu. A kogo mo�e zainteresowa� �yciorys nikomu nieznanego m�odego m�czyzny? Co ciekawego mo�e mie� do powiedzenia? Co� o swoim zwyczajnym �yciu? Zwyczajno�� jest pass�.

A jednak znalaz� si� kto�, kto nie pojawia si� na �ciankach. W�a�ciwie nieznany cz�owiek, kt�ry napisa� ksi��k� obejmuj�c� swoj� fabu�� wycinek jego �ycia. Nie byle jaki wycinek, bowiem �w m�czyzna opowiedzia� nam o tym, jak sta� si� ofiar� gwa�tu i niedosz�� ofiar� zab�jstwa. Obna�y� przed nami r�wnie� swoj� kondycj� psychiczn� po tym traumatycznym wydarzeniu. Tym kim� jest Èdouard Louis, a ksi��ka, o kt�rej mowa – Historia przemocy – zosta�a wydana w sierpniu nak�adem Wydawnictwa Pauza i musz� powiedzie�, �e jest wyrazem sporej odwagi.

Historia przemocy to studium cz�owieka na sw�j spos�b radz�cego sobie z okrucie�stwem, kt�re go spotka�o. Louis, oddaj�c g�os wszystkim, kt�rzy w jakikolwiek spos�b zostali w��czeni w histori� (siostra, policjanci, piel�gniarki), pokazuje nam r�ne punkty widzenia i podej�cia do zbrodni. Najbardziej frapuj�ca jest jednak postawa g��wnego bohatera i jego pr�ba radzenia sobie z wydarzeniami. Pisarz nasyci� t� niewielkich rozmiar�w ksi��k� niepewno�ci�, l�kiem i ca�kowitym zagubieniem. Bardzo realnie, w pewien spos�b metodycznie przedstawiony obraz owego wigilijnego wieczoru, towarzysz�ce mu nadzieja, niewielka obawa przeradzaj�ca si� w prawdziw� trwog�, rozczarowanie i wreszcie kompletny brak zrozumienia os�b trzecich stanowi pi�kny (o ile mo�na u�y� takiego s�owa w tym kontek�cie) opis �yciowych turbulencji.

Paradoksalnie autor poprzez swoisty ekshibicjonizm apeluje do nas, by da� ofiarom milcze�. By� mo�e nieco g�rnolotnie to brzmi, ale po�wi�ca siebie i osobliwy fragment swojego �ycia na rzecz oddania g�osu ofiarom przemocy. G�osu, kt�ry prosi o spok�j, o mo�liwo�� poradzenia sobie po swojemu z traum� i nieprzymuszanie do ci�g�ego powrotu do wspomnie�, bo one ju� i tak na zawsze pozostan� w g�owie.

Bardzo wiele dobrego s�ysza�am o Historii przemocy. G�o�no m�wi�o si� o tej powie�ci, por�wnuj�c jej autora do Faulknera. Nie wiem, czy to dobrze, bowiem por�wnania cz�sto nie s�u�� pisarzom, s� jedynie chwytem marketingowym. Niew�tpliwie proza, kt�r� uraczy� nas Louis, nie nale�y do naj�atwiejszych i nie trafi do ka�dego. Temat jest ju� nam w pewien spos�b znany – moim zdaniem kwestia odmiennej orientacji seksualnej zosta�a �wietnie przedstawiona w Ma�ym �yciu Yanagihary. Przy okazji we wspomnianej ksi��ce zosta� chyba przyst�pniej opisany (cho� znacznie obszerniej). Historia przemocy to zdecydowanie literatura dla wybranych. Musz� przyzna�, �e momentami czu�am si� zm�czona zmianami narracji i przeskokami czasowymi. Dwie�cie stron ksi��ki musia�am roz�o�y� sobie na kilka dni, by dok�adnie zrozumie� bohatera – a i tak nie jestem pewna, czy aby na pewno mi si� to uda�o. Taka literatura to wyzwanie, a jednocze�nie smutna prawda o realiach �ycia z pi�tnem „innego”. Decyzj� o tym, czy macie w sobie si��, by mierzy� si� z tego rodzaju ksi��k�, pozostawiam Wam.